Rudolf Hess
Rudolf Walter Richard Hess (Duits: Rudolf Heß) (Alexandrië, 26 april 1894 – Berlijn, 17 augustus 1987 ) was een Duits nationaal-socialistisch politicus en een van de naaste medewerkers van dictator Adolf Hitler. Deze benoemde hem tot zijn plaatsvervanger (Stellvertreter). Tijdens Hitlers dictatorschap was hij in feite ook partijleider van de Nationaal Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP).
Hess was een van de mannen van het eerste uur van de partij; in 1923 maakte hij de Bierkellerputsch in München mee, de mislukte greep naar de macht. Later was Hess een van de bewerkers van Mein Kampf, het boek van Hitler. In 1938 en 1939 nam Hess deel aan de annexatie van Oostenrijk en Tsjechoslowakije en de inname van Polen. Daarnaast was hij een prominent lid van het Thule Gesellschaft.
Inhoud |
[bewerk] Vlucht naar Schotland
Op 10 mei 1941 vloog Hess in zijn eentje met een Messerschmitt Bf 110 van Augsburg naar het Verenigd Koninkrijk. Hess wilde in contact komen met de Duke of Hamilton bij Glasgow, naar eigen zeggen om vrede tot stand te brengen. Bij zijn landing per parachute, vijftig kilometer van het huis van de hertog, werd hij gearresteerd. Hess had papieren bij zich waarvan hij zei dat het Hitlers goedgekeurde vredesvoorstellen waren. Hij werd niet geloofd, en werd in Londen in de Tower opgesloten. In Duitsland werd het bericht verspreid dat Hess krankzinnig was geworden. Hess' vlucht versterkte de positie van Martin Bormann, tot dan Hess' secretaris. Toch bestaan redenen om aan te nemen dat Hitler op de hoogte was van de missie. De planning voor Operatie Barbarossa was in volle gang; vrede met Engeland betekende geen gevaar voor een twee-frontenoorlog (de Verenigde Staten waren nog neutraal). Het vliegtuig van Hess was speciaal voor deze vlucht aangepast: de brandstofcapaciteit was door middel van afwerpbare tanks vergroot, het gewicht was verminderd door verwijdering van de bewapening om (vanuit het zuidoosten van Duitsland!) Schotland te kunnen bereiken en de radionavigatieapparatuur was omgebouwd zodat Hess het vliegtuig zonder navigator kon besturen. Het is niet erg waarschijnlijk dat Hess deze aanpassingen kon laten verrichten zonder de instemming van Göring en Hitler. Ook is het niet waarschijnlijk dat de Duitse luchtverdediging hem niet heeft opgemerkt.
Volgens sommige historici is Hess door de Britse geheime dienst in de val gelokt. Die zou hebben laten doorschemeren dat een groep Britse politici Churchill wilden afzetten en vrede wilde sluiten met Duitsland. Zij zouden hiertoe gebruik hebben gemaakt van een connectie tussen een kennis van Hess en de SOE-afdeling van de Britse geheime dienst.
[bewerk] Gevangenschap
Tot het Proces van Neurenberg werd Hess door de Britten gevangen gehouden. Het tribunaal van Neurenberg veroordeelde Hess tot levenslang wegens misdaden tegen de vrede. Hess is als persoon en in daad onafscheidelijk van de nazi-partij en heeft nooit op enig moment zelfs maar een poging gedaan om zichzelf te distantiëren van de misdaden van het nazisme. Zelfs tijdens de processen schepte hij nog op dat hij nergens spijt van had.
Hij zat zijn straf uit in de Berlijnse Spandaugevangenis. Vanaf de vrijlating van Albert Speer en Baldur von Schirach in oktober 1966 was Hess, die 'gevangene nr. 7' werd genoemd, de enige gevangene van Spandau. Vanaf 1969 kreeg hij bezoek van zijn vrouw Ilse en zijn zoon Wolf Rüdiger Hess. Tot die tijd had hij alle bezoek door familieleden geweigerd.
De Sovjet-Unie was tegen een vervroegde vrijlating. Dit hield verband met het wisselend beheer over de Spandaugevangenis: iedere maand ging het beheer over op een van de vier bezettingsmachten: Frankrijk, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Sovjet-Unie. Spandau lag in de Britse Sector in West-Berlijn: in die maanden dat de Sovjets de gevangenis beheerden, konden zij inlichtingen verzamelen en soldaten door West-Berlijn laten marcheren.
Hess werd in 1972 en 1973 onderzocht door de Britse chirurg Hugh Thomas. Deze stelde dat gevangene nr. 7 Hess niet kon zijn, omdat een kenmerkend litteken, een overblijfsel van een schotwond uit de Eerste Wereldoorlog, zou hebben ontbroken. Dit werd door andere artsen en historici tegengesproken.
Op 17 augustus 1987 werd Hess op 93-jarige leeftijd dood aangetroffen, hangend aan een elektriciteitskabel in een tuinhuisje binnen de gevangenis. Op dat moment beheerden de Britten de gevangenis. De officiële lezing was zelfmoord door ophanging. Vanuit neonazistische hoek wordt wel gezegd dat hij door de Britse SAS vermoord zou zijn. De fysieke conditie van Hess zou te slecht zijn geweest voor ophanging op eigen kracht. Erg waarschijnlijk is dit niet, omdat de Britten geen motief hadden om van Hess een martelaar te maken. Het Sovjet-vlagvertoon kan in 1987 geen motief meer geweest zijn, omdat de relaties met de Sovjet-Unie onder Michail Gorbatsjov al behoorlijk ontspannen waren.
De familie van Hess behield echter hun twijfels en liet enkele dagen na Hess' dood een tweede, eigen autopsie uitvoeren door de Duitse arts prof. dr. Wolfgang Spann. Spanns conclusie is dermate interessant, aangezien deze tegen de officiële uitkomst ingaat. Spann beweert dat de striemen op Hess' nek een dusdanig vreemde vorm hebben, dat er een onbekende, derde hand in het spel moet zijn geweest.
Aangezien Hess de enige overgebleven gevangene van de Spandaugevangenis was en men niet wilde dat het een nazi-bedevaartsoord zou worden, werd het gebouw na zijn dood gesloopt. Op de plaats van de gevangenis staat nu een winkelcentrum.
[bewerk] Persoonlijkheid
Er zijn zeer sterke aanwijzingen dat Rudolf Hess tijdens de Neurenberg Processen ontoerekeningsvatbaar was. Leon Goldensohn, de man die alle gedaagden van het I.M.T. op strafrechtelijke gronden psychisch onderzocht, meldde dat Hess aan ernstige geheugenstoornissen leed. Bovendien merkte hij op dat Hess zich sterk vervreemd gedroeg in zijn cel. Zo bekladde Hess de muren van zijn cel met opdrachten die hij dagelijks absoluut moest uitvoeren, zoals "weinig eten. Geen slaappillen nemen. Vraag in plaats van eieren om marmelade en brood. 's Ochtends niet eten of drinken om niet moe te worden. Geen zout voedsel eten."
[bewerk] Herdenkingsmars
Ieder jaar rond 17 augustus vindt er in het Beierse dorp Wunsiedel een herdenkingsmars plaats ter ere van Hess. Op 17 augustus 2005 besloot het Duitse hooggerechtshof de mars te verbieden, op grond van het feit dat de slachtoffers van het nazi-regime ermee gekwetst zouden worden. Het was dat jaar dan ook voor het eerst dat er geen mars heeft plaatsgevonden.
| {{{afb_links}}} | Gedaagden in het proces van Neurenberg | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Martin Bormann - Karl Dönitz - Hans Frank - Wilhelm Frick - Hans Fritzsche - Walther Funk - Hermann Göring - Rudolf Hess - Alfred Jodl - Ernst Kaltenbrunner - Wilhelm Keitel - Gustav Krupp von Bohlen und Halbach - Robert Ley - Konstantin von Neurath - Franz von Papen - Erich Raeder - Joachim von Ribbentrop - Alfred Rosenberg - Fritz Sauckel - Hjalmar Schacht - Baldur von Schirach - Arthur Seyss-Inquart - Albert Speer - Julius Streicher |
