Rassensegregatie
Rassensegregatie is een wettelijk vastgelegde discriminatie op basis van ras, waarbij de verschillende rassen van elkaar gescheiden worden. Deze vorm van segregatie kan geografisch van aard zijn, maar wordt vaak doorgevoerd door middel van aparte faciliteiten (zoals scholen) en wetgeving voor de verschillende groepen binnen de samenleving.
Hoewel vele culturen rassenscheiding toepasten binnen hun maatschappij, was het geen algemeen verschijnsel. Multiculturele samenlevingen zoals het Romeinse Rijk stonden bekend vanwege hun verwerping van segregatie. De meeste hedendaagse samenlevingen verbieden racisme door middel van burgerrechten of keuren het af.
Inhoud |
[bewerk] Nazi-Duitsland
Ten tijde van het nazistische bewind in Duitsland werden de Nurenberg Wetten aangenomen, die joden in de jaren '30 tot een afgescheiden bevolkingsgroep maakten. Vanaf toen was het voor joden ("Untermenschen") verboden met Arische Duitsers ("Übermenschen") te trouwen. De overheid van Polen na de bezetting van 1 september 1939 verdeelde haar bevolking op in een aantal groepen, elk met hun eigen rechten, voedselbonnen, openbaar vervoer en uitgaansgelegenheden. De hiërarchie was als volgt:
- Duitse staatsburgers (Reichsdeutsche)
- Duitsers van buiten Duitsland (Volksdeutsche)
- Aangetrouwde Duitsers (waaronder veel etnische Polen)
- Oekraïners
- Hooglanders (Goralenvolk)
- Polen
- Joden
Tot het einde van het nazi-bewind moesten joden en Roma gele linten of andere herkenningstekens dragen, zoals de Davidster. Joodse doktoren mochten geen ariërs onderwijzen of behandelen als patiënt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden verschillende bevolkinsgroepen die als Untermenschen waren geklassificeerd naar concentratiekampen gestuurd en systematisch vermoord.
[bewerk] Verenigde Staten van Amerika
In de Verenigde Staten bestond een lange traditie van rassenscheiding, die geregeld werd door de zogenaamde Jim Crow wetten. Wetgeving die de afstammelingen van de Afrikaanse slaven beperkingen oplegde werd ingevoerd in de decennia na de Amerikaanse Burgeroorlog, met name in de zuidelijke staten. Deze wetgeving werd in 1964 met de Civil Rights Act afgeschaft. Tot die tijd moesten zwarten op veel plekken gebruikmaken van aparte restaurants, openbare toiletten en scholen. Een aantal staten kenden zelfs wetten die het verboden dat een zwarte met een blanke trouwde. Ook in het leger werden aparte divisies gecreëerd voor zwarten.
Na de aanval van Japan op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawaï werden veel Japanners of hun afstammelingen die in aan de westkust van de Verenigde Staten leefden opgesloten in concentratiekampen. Na de capitulatie van Japan in 1945 werd de roep van Afro-Amerikanen om afschaffing van de rassenscheiding steeds luider. President Harry Truman tekende in 1948 een wet die segregatie in het leger beëindigde. Burgerrechtenactivisten zoals Rosa Parks en Martin Luther King jr. en organisaties als de NAACP probeerden de wettelijk vastgelegde rassenscheiding af te schaffen; dit lukte uiteindelijk in 1964, toen met de Civil Rights Act alle segregatie werd verboden. In theorie hebben alle Amerikaanse staatsburgers tegenwoordig recht op dezelfde faciliteiten als ieder ander, maar sommigen zien de Patriot Act van 2002 als een discriminerende wet.
Hoewel het Federale Hooggerechtshof in de zaak Brown vs. Board of Education in 1954 segregatie op openbare scholen verbood, zijn nog niet alle scheidende wetten herschreven. De Grondwet van Alabama stelt nog steeds dat "Aparte scholen zullen worden opgericht voor blanke en zwarte kinderen, en geen kind van het ene ras is toegestaan naar een school van het andere ras te gaan". Deze wetgeving kan echter niet meer in de praktijk worden gebracht.
[bewerk] Zuid-Afrika
Bijna een halve eeuw, van 1948 tot 1994, bestond in Zuid-Afrika de apartheid. De blanke regering, die maar een klein deel van de bevolking vertegenwoordigde, bouwde aan een strikt doorgevoerde rassenscheiding. Zwarten mochten niet op de parkbankjes zitten of op bepaalde plekken wonen of werken. De Verenigde Naties noemden de Apartheid een "misdaad tegen de menselijkheid".
[bewerk] Gerelateerde onderwerpen
[bewerk] Naslagwerk
- Betty Dobratz en Stephanie Shanks-Meile, White Power, White Pride!: the Separatist Movement in the United States; Hopkins University Press, 2001 (ISBN 0801865379)
