Plutarchus

Plutarchus (Grieks Πλούταρχος, Romeinse naam: (Lucius) Mestrius Plutarchus) was een belangrijke Griekse veelschrijver die leefde van ca. 46 tot minstens 120 na Chr. (zijn precieze datum van overlijden is niet bekend). Hij was afkomstig van Chaironeia in Boeotië en behoorde tot een familie met aanzien. Hij ging naar Athene waar hij een brede filosofische opleiding genoot. Hij sloot zich aan bij de Academia van Plato, maar als filosoof behoorde hij eerder tot de eclectici. In zijn latere traktaten zou hij zich vooral tegen de epicuristen, maar ook tegen de stoicijnen afzetten.

Later kreeg Plutarchus verschillende hoge onderscheidingen: onder meer het ereburgerschap van Athene, en het priesterschap van Apollo te Delphi. Hij was een gefortuneerd man die grote reizen maakte en onder meer Alexandrië en Azië bezocht. Als afgevaardigde van Athene bezocht hij verschillende malen Rome, waar hij in contact kwam met de hoogste kringen. Hij dankte zijn Romeinse naam trouwens aan zijn vriend Lucius Mestrius Florus, die een vriend van Vespasianus was. Ook Sosius Senecio, aan wie hij zijn "Parallelle levens" zou opdragen, was een vriend van hem. Deze was driemaal consul en een veldheer van Trajanus in de Dacische oorlogen. Zo verwierf hij de gunst van Trajanus en Hadrianus, die hem belangrijke functies toevertrouwden. Plutarchus was ook een tijdje procurator van de provincie Achaea.

Hij is de auteur van een omvangrijk literair oeuvre, waarvan het grootste deel bewaard bleef. Hierin leren wij Plutarchus kennen als een belezen man met een ruime algemene belangstelling. Als historicus was hij niet zo kritisch ingesteld, maar hij was zich bewust van zijn beperktheden. Reeds in de Romeinse keizertijd was Plutarchus een graag gelezen auteur. Hier volgt een overzicht van zijn werk.

Ηθικά ('Ethika', Latijnse titel Moralia) is een verzameling populair-filosofische essays over diverse onderwerpen: godsdienstige, opvoedkundige, literaire, ethische,...
Βίοι Παράλληλοι ('Bioi Paralleloi', Parallelle levens) is een serie biografieën van beroemdheden uit de Griekse en Romeinse geschiedenis, die telkens behandeld worden in paren van personen wier leven enigszins gelijkend zijn (bijvoorbeeld Cicero en Demosthenes, Caesar en Alexander de Grote, ...) Plutarchus heeft een bijzondere voorliefde voor anekdoten en pittige details uit het privé-leven van zijn personages, die de lezer waarschijnlijk vaak met een korreltje zout dient te nemen. In het parallellisme blijft hij eerlijk, want nooit heeft hij de levens koste wat het kost doen overeenstemmen, wat hem anders waarschijnlijk tot "verwringing" had gedwongen.