Middelburg (Zeeland)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Middelburg (
uitspraak (info·uitleg)) is de hoofdstad van de Nederlandse provincie Zeeland en ligt in de regio Walcheren. De gemeente telde volgens cijfers van het CBS per 1 juli 2006 47.168 inwoners en heeft een oppervlakte van 49 km² (CBS, 1997). Behalve de stad Middelburg omvat de gemeente ook de kernen Nieuw- en Sint Joosland, Arnemuiden, Kleverskerke, Sint Laurens en Brigdamme. Middelburg ligt aan de A58 en aan de spoorlijn Vlissingen-Roosendaal. De stad wordt doorsneden door het Kanaal door Walcheren.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Middelburg is al voor het midden van de 9e eeuw ontstaan, want bij archeologische opgravingen van na de verwoesting van 1940 (zie onder), zijn gebruiksvoorwerpen uit die periode gevonden. Rond die tijd bevond zich er een burcht, die of als verdediging tegen de Vikingen bedoeld was, of juist gebouwd werd door de Viking-koning Harald zelf, die in 841 van keizer Lotharius Walcheren in leen kreeg.
Rond 1125 werd een abdij gesticht. Deze omvatte onder meer twee kerken, de 14e eeuwse Koorkerk en de 15e eeuwse Nieuwe Kerk. Vermoedelijk ligt graaf Willem II, de vader van Floris V, in de Koorkerk begraven. In 1217 kreeg Middelburg stadsrechten van graaf Willem I van Holland en van gravin Johanna van Vlaanderen.
Aanvankelijk was de ten oosten van de stad gelegen zeearm het Sloe nog bevaarbaar. Hierdoor kon Middelburg een welvarende handelsstad worden, de belangrijkste van de Republiek na Amsterdam. Zowel de VOC als de WIC hadden er een zogeheten "Kamer". Veel Engelse en Franse schepen deden de Middelburgse haven aan. De namen van straten en oude huizen verwijzen vaak naar het buitenland.
In tegenstelling tot veel andere Zeeuwse plaatsen koos Middelburg na de inname van Den Briel in 1572 voor de kant van de Spanjaarden, maar na een lang beleg moest het zich in 1574 bij de Prins aansluiten.
De positie van Middelburg werd ondergraven door de Vierde Engelse Oorlog van 1780-1784 en de kort daarop volgende bezetting door het Frankrijk van Napoleon. Een ander probleem was dat het Sloe steeds meer verzandde, waardoor de Middelburgse haven slechter bereikbaar werd. Eind 19e eeuw werd in het natuurgebied Oranjezon een waterwinkanaal gegraven voor Middelburg.
In de Tweede Wereldoorlog heeft Middelburg, en Walcheren als geheel, zeer te lijden gehad. De binnenstad raakte zwaar beschadigd door de gevolgen van het Duitse bombardement op 17 mei 1940. Een groot deel van de binnenstad werd - vooral door de brand die het bombardement veroorzaakte - zwaar getroffen. Enkele historische gebouwen, waaronder het Stadhuis en de Abdijcomplex, werden voor een groot deel verwoest. Nog in de oorlog begon Middelburg met de herbouw van de stad, waarbij een deel van het oude stratenpatroon werd gewijzigd. In oktober 1944 kwam een deel van Middelburg, behalve de binnenstad, onder water staan als gevolg van de inundatie van Walcheren door de geallieerden. Tijdens de daarop volgende gevechten op 4 en 5 november 1944 werd Middelburg nogmaals zwaar beschoten. Op 6 november werd Middelburg bevrijd.
[bewerk] Architectuur en monumenten
De Koorkerk heeft een 89 meter hoge toren, die de Lange Jan genoemd wordt en voor velen het symbool van Middelburg is. In de Nieuwe Kerk bevindt zich het marmeren graf van de Zeeuwse zeehelden Cornelis en Johan Evertsen. In de nabijheid van de Abdij staat de 15e eeuwse Munttoren. Het Abdijcomplex huisvest nu onder meer het Provinciehuis en het Zeeuws Museum.
De oudste delen van het, tegenwoordig als universiteitsgebouw in gebruik zijnde, laatgotische Stadhuis aan de Markt dateren uit 1458. Acht leden van de Zuid-Nederlandse architectenfamilie Keldermans werkten hieraan mee. In de gevel bevinden zich beelden van de graven en gravinnen die over Zeeland geregeerd hebben. Naast het Stadhuis en de Abdij zijn enkele andere bekende monumentenpanden de St. Jorisdoelen, het Van de Perrehuis en Huize 's-Hertogenbosch.
Ondanks de gevolgen van de oorlog en de sloop van veel oude panden in de jaren vijftig en zestig, is Middelburg met ruim 1200 rijks- en gemeentelijke monumenten thans de vijfde monumentenstad van Nederland. Aan het begin van de jaren zeventig kreeg de restauratie van monumenten een impuls. In het internationale monumentenjaar 1975 werd Middelburg uitgeroepen als één van de voorbeeldsteden.
[bewerk] Heden
Het stationsgebied langs het Kanaal door Walcheren heeft sinds 2000 een gedaanteverwisseling ondergaan. Er werd een nieuw busstation aangelegd en in 2004 openden hier het nieuwe Stadskantoor en het kantoor van Waterschap Zeeuwse Eilanden hun deuren, in 2005 gevolgd door het kantoor van de Directie Zeeland van Rijkswaterstaat.
Eind 2004 en begin 2005 kwam Middelburg in het nieuws door problemen met de bouwput voor een nieuwe schouwburg annex bioscoop ("A-Theater") met parkeergarage in het centrum. De damwand van de bouwput bleek te lekken waardoor grondwater werd onttrokken aan de omgeving en huizen verzakten. Om ongelukken te voorkomen werd de bouwput op 3 maart 2005 onder water gezet. Sindsdien wordt naar een oplossing gezocht.
De gemeente Middelburg wil de komende jaren zo'n 400 woningen per jaar bouwen, met name in de nieuwbouwwijken Veersepoort (950 woningen), Mortiere (1200 woningen) en Erasmuswijk-Zuid (300 woningen) en uitbreidingen in Sint Laurens (160 woningen), alsmede op het voormalige Arduin-terrein. Ook word er gebouwd in de bestaande stad zoals Park Veldzigt met kantoren en woningen. Op de huidige locatie van Miniatuur Walcheren willen de buurtbewoners een park, de gemeente denkt ook aan woningen of een theater.
In de wijk Mortiere wordt ook het amusementspark ZEP gerealiseerd, met een mega-disco, het themacentrum Voetbal Experience en het te verplaatsen Miniatuur Walcheren. Er is al een bedrijventerrein en er komt een Regionaal opleidingscentrum (ROC). Ten zuiden hiervan bevindt zich een woonboulevard in ontwikkeling. Aan de zuid-westzijde van Middelburg worden naast de brandweerkazerne van het Stadsgewest Vlissingen-Middelburg, een moskee en een nieuw gebouw van het Leger des Heils gebouwd.
[bewerk] Bestuurlijke indeling
Middelburg bestaat uit vijftien wijken en drie dorpen.
- Klarenbeek en Veersepoort
- Klarenbeek
- Veersepoort
- Zuid
- Magistraatwijk/Veldzigt
- Reijershove
- Dauwendaele/Mortiere
- 't Zand/Breewijk
- Stromenwijk
- Binnenstad
- Sint Laurens
- Nieuw Middelburg
- Griffioen
- Nieuw- en Sint Joosland
- Arnemuiden
- Arnemuiden
- Kleverskerke
[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad
De gemeenteraad telt 29 raadszetels, die als volgt zijn verdeeld:
- PvdA 7 zetels
- CDA 5 zetels
- VVD 3 zetels
- SGP 3 zetels
- SP 3 zetels
- ChristenUnie 3 zetels
- GroenLinks 2 zetels
- Politieke Partij Middelburg 2 zetels
- Middelburg Transparant 1 zetel
[bewerk] Bezienswaardigheden
- Stadhuis
- Abdij met de Koorkerk met de Lange Jan en de Nieuwe Kerk
- In het noorden van het stadscentrum ligt het Miniatuur Walcheren, een park dat met Madurodam vergelijkbaar is en waar markante Walcherse gebouwen op een schaal van 1:20 zijn nagebouwd.
- Wellicht binnenkort: Voetbal Experience op het amusementspark ZEP in de wijk Mortiere
 Oostkerk |
 Lange Jan en Nieuwe Kerk |
 Huizen langs de Rouaansekaai |
[bewerk] Justitiële instellingen
Middelburg heeft een arrondissementsrechtbank, een kantongerecht en een penitentiaire inrichting.
[bewerk] Cultuur
Enkele culturele instellingen in Middelburg zijn:
[bewerk] Onderwijs
Naast vele instellingen op het gebied van lager, middelbaar en beroepsonderwijs, kreeg Middelburg in 2004 een vorm van universitair onderwijs. In dat jaar werd Roosevelt Academy gesticht die is gezeteld in het oude stadhuis van de stad. De Roosevelt Academy is opgezet als een Liberal Arts & Sciences University College van de Universiteit Utrecht in samenwerking met de Hogeschool Zeeland. Deze kleine dependance van de Universiteit Utrecht biedt internationaal georiënteerde academische bachelorstudies voor 600 studenten op het gebied van de kunstwetenschappen, geschiedenis, taalwetenschappen en sociale wetenschappen. Koningin Beatrix openende de academie in september 2004.
Daarnaast is sinds 1986 in Middelburg het Roosevelt Study Center gevestigd, een gespecialiseerd onderzoeksinstituut op het gebied van de Amerikanistiek.
[bewerk] Vervoer
Middelburg is per auto, bus en trein bereikbaar. Het Station Middelburg wordt éénmaal per uur per richting aangedaan door de stoptrein Vlissingen-Roosendaal en de intercity Vlissingen-Amsterdam Centraal. Middelburg is tevens het regionale knooppunt voor zo'n twaalf busdiensten op Walcheren, waaronder twee buslijnen die het station niet aan doen.
[bewerk] Bekende Middelburgers
- Balthasar van der Ast (1593 of 1594), schilder van bloemstillevens (overleden 1657)
- Isaac Beeckman (10 december 1588), filosoof (overleden 1637)
- Karel Frederiks, secretaris-generaal binnenlandse zaken onder de bezetting;
- Volkert van der Graaf (9 juli 1969), milieuactivist; moordenaar van publicist en politicus Pim Fortuyn
- Hendrik Jacob van der Heim (19 januari 1824), politicus (overleden 1890)
- Zacharias Janssen (1588), de waarschijnlijke uitvinder van de telescoop (overleden 1631)
- Hans Laroes, journalist;
- Carolyn Lilipaly (22 juli 1969), televisiepresentator;
- Piet Meertens, taalkundige en volkskundige;
- Jacob Roggeveen (1659-1728), ontdekkingsreiziger
- Alfred van Sprang (1917-1960), journalist
- Pieter Lodewijk Tak, journalist en socialist;
- Adriaen Valerius (ca. 1575), schrijver van liederen en gezangen
- Floor Wibaut jr. (31 mei 1887), oogarts en politicus (overleden 1974)
[bewerk] Externe links
Coördinaten:
51°29'N, 3°36'O
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Middelburg op Wikimedia Commons. |
|
|
 |
|---|---|
| Steden: Middelburg | Arnemuiden | |
| Dorpen: Nieuw- en Sint Joosland | Kleverskerke | Sint Laurens | |
| Buurtschap: Brigdamme | |
|
|
|
|---|---|
|
Borsele | Goes | Hulst | Kapelle | Middelburg | Noord-Beveland | Reimerswaal | Schouwen-Duiveland | Sluis | Terneuzen | Tholen | Veere | Vlissingen |
|
| Nederland | Provincies | Gemeenten | |
