Eenpartijstelsel
Een Éénpartijenstelsel of Éénpartijstelsel is een stelsel waarbij er in een land maar één politieke partij is toegestaan. Oppositiepartijen zijn verboden. Meestal leidt een éénpartijstelsel tot en dictatuur, maar dit is zeker niet altijd het geval.
Een éénpartijstelsel mag niet worden verward met een stelsel waarin één partij als dominerend naar voren komt. Dit stelsel komt nog steeds vrij veel voor, ook in landen die als democratisch worden beschouwd.
Staten met een éénpartijstelsel noemen we éénpartijstaten. In het verleden waren er vrij veel éénpartijstaten, thans zijn zij in de minderheid. Fascistische staten, communistische staten, dictaturen, maar soms ook democratieën hadden in het verleden een éénpartijstelsel. Het meest gebruikte argument voor de invoer van een éénpartijenstelsel is dat meerpartijenstelsels zouden zorgen voor partijschappen en verdeeldheid, terwijl het éénpartijstelsel zou zorgen voor harmonie, eenstemmigheid en de besluitvorming zou bevorderen.
Vergeleken met andere dictaturen houden eenpartijstaten het vaak opvallend lang uit. Dit komt vooral doordat niet alle macht is geconcentreerd bij een persoon, waarmee de dictatuur valt of staat. De partij die het langste aan de macht is gebleven was de Communistische Partij van de Sovjet-Unie, die het 74 jaar heeft uitgehouden. De Institutioneel Revolutionaire Partij in Mexico heeft 71 jaar geregeerd en de Mongoolse Revolutionaire Volkspartij 68. De Koreaanse Arbeiderspartij in Noord-Korea regeert sinds 29 juli 1946; dat is anno 2006 al 60 jaar, en daarmee is Noord-Korea de de oudste nog bestaande eenpartijstaat.
Inhoud |
[bewerk] Staten met een éénpartijstelsel anno 2005
[bewerk] Staten met een dominerende partij anno 2005
- Volksrepubliek China
- Communistische Partij van China (lid van het Chinese Politieke Consultatieve Volksconferentie)
- Eritrea
- Volksfront voor Democratie en Gerechtigheid
- Noord-Korea
- Koreaanse Arbeiderspartij (lid van het Democratisch Front voor de Hereniging van het Vaderland)
- Syrië
- Ba'ath-partij (lid van het Nationale Progressieve Front)
- Turkmenistan
- Democratische Partij van Turkmenistan
- Vietnam
- Communistische Partij van Vietnam (Vaderlands Front)
- Angola
- Kaapverdië
- Guinee-Bissau
- Mozambique
- Seychellen
- Progressief Volksfront van de Seychellen
- São Tomé en Principe
- Beweging voor de Bevrijding van São Tomé en Príncipe
- Togo
- Tunesië
- Rassemblement Constitutionnel Démocratique
- Singapore
- Tanzania (Tanganyika + Zanzibar)
- Jemen
- Algemene Volkscongres
- Westelijke Sahara
[bewerk] Eenpartijstaten of staten met een stelsel met een dominerende partij in het verleden
- Albanië 1946-1991
- éénpartijstelsel
- partij: Albanese Arbeiderspartij
- Bulgarije 1948-1989
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Bulgaarse Communistische Partij (lid van het Vaderlands Front)
- Duitse Democratische Republiek 1949-1989
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Socialistische Eenheidspartij van Duitsland (lid van het Nationaal Front)
- Hongarije 1948-1989
- éénpartijstelsel
- partij: Hongaarse Socialistische Arbeiderspartij
- Joegoslavië 1946-1990
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Joegoslavische Communistenbond
- Mexico 1929-2000
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Institutioneel Revolutionaire Partij
- Polen 1948-1989
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Poolse Verenigde Arbeiderspartij
- Portugal 1933-1974
- éénpartijstelsel
- partij: Nationale Unie (officieel een beweging)
- Roemenië 1947-1989
- éénpartijstelsel
- partij: Roemeense Communistische Partij
- Sovjet-Unie 1917-1991
- éénpartijstelsel
- partij: Communistische Partij van de Sovjet-Unie
- Spanje 1939-1976
- éénpartijstelsel
- partij: Falange Española
- Tsjechoslowakije 1948-1989
- stelsel met een dominerende partij
- partij: Tsjechoslowaakse Communistische Partij
[bewerk] Zie ook
- meerpartijenstelsel
- democratie
