Edgar Degas

De ster (De danseres op het toneel), 1878
L'etoile (La danseuse sur la scène)
Detail. Pastel op papier, 60 x 44 cm
Musee d'Orsay, Parijs

Edgar Degas (19 juli 1834 – 26 september 1917) was een Frans impressionistisch kunstschilder en beeldhouwer.

Inhoud

1 Biografie
2 Schilderstijl
3 Werken
4 Schilderijen
5 Musea
6 Externe links

[bewerk] Biografie

Hij werd geboren te Parijs als zoon van een welgesteld bourgeois en bankier. Deze had de familienaam gesplitst, zodat de zoon eigenlijk Hilaire, Germain, Edgar de Gas heette. Beroemd geworden als schilder en tekenaar onder het impressionisme, bracht hij, als gevolg van zijn slechter geworden gezichtsvermogen, zijn laatste levensjaren door als beeldhouwer, met al even opvallende reputatie.

Als puur impressionist valt Degas niet vol te houden. Daarvoor bleef hij te trouw aan de classicistische tekenlijn van Jean Auguste Dominique Ingres en Jacques Louis David en bleef hij afzijdig voor de impressionistische kleurenscheiding. Toch liet hij graag zijn zegje zeggen bij de "refusés" en de contra-academisten van de Parijse cafés Guerbois of La Nouvelle-Athènes.

Degas kreeg zijn eerste classicistische opleiding van F. Barrias en L. Lamothe, zelf een leerling van Ingres. Dit gebeurde van 1853 tot 1855, nadat hij eerst, sedert 1852, begonnen was in een eigen atelier in het huis van zijn vader.

Tussen 1854 en 1859 trok hij meerdere keren naar Italië, waar hij studies maakte naar oude meesters, historiestukken en realistische portretten. In 1861 ving hij aan met zijn eigen thematiek: de overbekende paardenrennen. In 1862 ontmoette hij Edouard Manet en zij werden vrienden in wel en wee en in dispuut.

Zijn laatste historieschilderij exposeerde hij op het officiële Salon in 1865. Omstreeks deze tijd kwam hij in het Café Guerbois en leerde hij er onder anderen Claude Monet en Pierre-Auguste Renoir kennen. Het "oproer-complot" naar het Impressionisme toe was geboren.

Samen met Manet reisde Degas naar Londen in 1868. Gefascineerd door de muziek en het theaterleven begon hij zijn al even beroemde balletscènes te tekenen en te schilderen.In 1869 nam hij voor het laatst deel aan het Salon en ging hij naar België.

Degas werd van 1870 tot 1871 geconfronteerd met het oorlogsgeweld en tijdens de Parijse Commune verbleef hij bij vrienden in Normandië. Sinds de Parijse Commune had zich echter een oogaandoening gemanifesteerd. Ingevolge de erge verzwakking van zijn gezichtsvermogen leefde hij teruggetrokken en ging hij beeldhouwen. Weer ontstonden tientallen beelden van balletdanseresjes. Soms kregen de beeldjes zelfs kleding aan.

Tussen 1909 en 1911 staakte hij, vrijwel blind geworden, elke artistieke activiteit. Hij overleed in zijn geboortestad op 83-jarige leeftijd.

[bewerk] Schilderstijl

De schilderkunst van Degas behoorde tot het impressionisme en realisme.

Degas was de meest tegendraadse, nog onafhankelijker dan Manet, de minst impressionistische onder de Franse impressionisten, zo wordt Edgar Degas door menig recensent ervaren.

Hij noemde zichzelf "realist".

[bewerk] Werken

In 1874 kregen we de beruchte eerste expositie van de impressionisten en Degas was er de medeorganisator van. Ze werd georganiseerd in de Boulevard des Capucines en liep van 15 april tot 15 mei, telkens van 10u. tot 18u. en van 20u. tot 22.30u. Er waren 30 deelnemers met 167 werken en Degas had er 10 laten plaatsen.

Het doek van Claude Monet "Impression, soleil levant", uit 1873, zou aanleiding worden tot de beroemde spotnaam "impressionisten".

In 1876 werd de tweede expositie gehouden, met 19 deelnemers en 252 werken, in de rue Le Pelletier. Degas was er met 24 tekeningen en schilderijen. Hij zou verder blijven deelnemen tot en met de zesde expo, in 1881. Bij de zevende was er ruzie in het straatje en nam hij niet meer deel. Intussen was een eerste doek van hem door een museum aangekocht, in 1878.

In 1883 organiseerde de bekende galerist Durand-Ruel ineens twee tentoonstellingen, een in Londen en een in New York, waaraan Degas deelnam.

Op de achtste en laatste expositie van de impressionisten, in 1886, presenteerde hij toch nog eens 15 van zijn werken.

Hij kreeg zijn enige solo-tentoonstelling bij Durand-Ruel in 1892.

Intussen had hij ook al zijn reputatie gevestigd als uitzonderlijk sfeerschepper van vrouwelijke naakten in talloze intieme typeringen, veelal gecreëerd in pasteltekeningen.

In 1909 werd werk van hem tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling van Parijs.