Tsjechië
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Mestreechs aan te hawte.
Tsjechië | |||
|
|||
Basisgegevens | |||
Offesjeel taol | Tsjechisch | ||
Hoofstad | Praag | ||
Staotsvörm | Rippebliek | ||
Staotshoof | Václav Klaus (sins 2003) | ||
Premier | Mirek Topolánek | ||
[[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | {{{religie}}} | ||
Opperflaakde – % water |
78.866 km² 2% |
||
Inwoeners – Deechde: |
10,3 miljoen 131/km² |
||
Euverige | |||
Munteinheid | Tsjechische Kroen (CZK ) |
||
Tiedzaone | UTC +1 | ||
Nationale fiesdaag | 28 oktober | ||
Vouksleed | Kde domov můj | ||
Web | Code | Telefoon | .cz | CZE | +420 |
Tsjechië is e land in Midde-Europa dat gans door ander len umgeve weurt, en wel door Pole, Duitsland, Oosteriek en Slowakije. Hoofstad is Praag, dewijl aander veurnaom stei Brno, Liberec, Ostrava en Pilsen (Plzen) zien. 't Land besteit sins 1993 en is de leste jaore es vekansieland veur Wes-Europeane in gebroek gekoume.
[bewirk] Administratief eindeiling
Tsjechië besteit oet 13 kraje (geweste), en e hoofstedelik distrik. De kraje, met hun hoofstei, zien:
- Usti nad Labem (Usti nad Labem)
- Karlsbad (Karlsbad / Karlovy Vary)
- Pilsen (Pilsen / Plzeň)
- Liberec (Liberec)
- Centraal Boheme (Praag)
- Zuud-Boheme (Budweis / České Budejovice)
- Hradec Kralove (Hradec Kralove)
- Pardubice (Pardubice)
- Vysocina (Jihlava)
- Olomouc (Olomouc)
- Zuud-Moravië (Brno)
- Moravië-Silezië (Ostrava)
- Zlin (Zlin)
[bewirk] Taole
95% vaan de bevölking sprik Tsjechisch. Wijers zien d'r Romani-, Slowaaks-, Pools-, Duits- en Oekraïenstaolege meenderhede.
[bewirk] Historie
Tsjechië kaom in de late negende ieuw op wie 't gebeed door de Premysl-dynastie vereuverd woort. Laank bleef 't keuninkriek vaan de Boheme 'n veurnaom lokaal mach, meh intern konflikte wie de Hussietenoorloge en extern wie d'n Daartegjaoregen Oorlog hadde 'n verweustend effek op 't land, dat daan oonder de Habsburgers kaom en vaanaof de negentiende ieuw deil góng oetmake vaan de Donaumonarchie.
Naotot dit land in 1918 ineinstortde gónge de Tsjeche mèt hun naobervolk de Slowake de nui rippebliek Tsjechoslowakije vörme. Dit land bevatte 'n groete Duitse minderheid, zoetot 't land in 1938 op las vaan Hitler bij 't Akkoord vaan Muunsje oontboonde woort. Slowakije woort oonaofhenkelik, Tsjechië woort e jaor later verdeild in 't Protectoraat Boheme-Moravië en Sudetenland, de door Pruse bewoende boeteste sjèl vaan Tsjechië, die bij Duitsland geveug woort.
Nao d'n Twieden Wereldoorlog woort Tsjechoslowakije door Stalin obbenuits gevörmp en in 't Warschaupak gezet. 't Rezjiem dao gedroog ziech neet gans es marionette vaan Moskou: in 1968 begós dao 'n periode vaan beperkde vrijheid, die de Praagse Lente genump weurt. De USSR veel 't land dao-op binne en installeerde weer 'n orthodox-communistische regering.
In 1989 begós de Fluwele Revolutie, boedoor Tsjechoslowakije oet de Sovjetrössische invloodssfeer kaom. Op 1 januari 1993 splitsde 't laand ziech in twie deile. In 1999 woort 't land lid vaan de NATO, en in 2005 ouch vaan de EU.
Lenj in Europa |
---|
Albanië | Andorra | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Belsj | Bosnië en Hercegovina | Bulgarieë | Cyprus2 | Daenemarke | Duutsjlandj | Esland | Finland | Frankriek | Griekelandj | Hongarieë | Ierland | Iesland | Italië | Kroatië | Letland | Liechtenstein | Litouwe | Luxemburg | Macedonië | Malta | Moldavië | Monaco | Montenegro | Nederlandj | Noorwege | Oekraïne | Oesteriek | Pole | Portugal | Roemenië | Ruslandj1 | San Marino | Servië | Sjlovenië | Sjlowakieë | Sjpanje | Turkieë1 | Tsjechië | Vaticaansjtad (Heilige Sjtool) | Vereineg Keuninkriek | Wit-Ruslandj | Zjwaede | Zjwitserland |
Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Faeröer | Gibraltar | Guernsey | Jan Mayen | Jersey | Eilandj Man | Sjpitsberge |
1. Dit landj lik gedeiltelik in Azië. 2. Dit landj lik geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. |