Talgo
De Talgo is een in Spanje ontworpen trein, geproduceerd door de gelijknamige treinfabrikant. Een Talgo-trein bestaat uit korte, lage wagons met elk slechts twee wielen (alleen de eerste wagon heeft er vier). Het woord Talgo is een Spaans acroniem voor Tren Articulado Ligero Goicoechea-Oriol (lichte gelede trein (van) Goicoechea Oriol).
Inhoud |
[bewerk] Concept
Het concept van de Talgo-treinen ontstond in 1941. Alejandro Goicoechea ontwikkelde een trein waarbij de draaistellen onder de treinen vervangen werden door twee wielen (zonder verbindende as) die direct aan het rijtuig werden gemonteerd. Het nakomende rijtuig werd, net als een aanhangwagen van een auto, aan dit rijtuig aangekoppeld. Daardoor is het alleen nog in een werkplaats mogelijk een Talgo-trein langer of korter te maken omdat een rijtuig altijd de steun nodig heeft van een ander rijtuig. Daarom spreekt men van een gelede trein. Omdat de trein niet meer op draaistellen staat, kan de vloer over de gehele lengte lager worden gemaakt.
Omdat het wielstel vast aan het rijtuig gemonteerd is, hebben de rijtuigen maar de halve lengte van een normaal rijtuig, zodat de trein toch makkelijk door bogen kan rijden. Als de Talgo door een boog rijdt, kunnen de wielen onafhankelijk van elkaar draaien, omdat ze niet aan een vaste as gemonteerd zijn. Daardoor rijdt de Talgo in bogen veel rustiger ('geen gepiep in de bocht') dan een gewone trein.
[bewerk] Ontwikkeling
In 1950 werden de eerste Talgotreinen in Spanje ingezet. Het concept was succesvol en het Talgonet werd uitgebreid naar Frankrijk en Zwitserland. Om van het Spaanse breedspoor naar het Franse normaalspoor te kunnen doorrijden, heeft Talgo haar treinen met een variabele asbreedte ontwikkeld: de trein rijdt door over een omspoorinstallatie en kan daarna direct verderrijden. Op het Spaanse grensstation Portbou is zo'n omspoorinstallatie aanwezig. De spaanse firma Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles heeft ook treinen met een verschuifbare wielen ontwikkeld.
Sinds 1980 is de Talgo Pendular geïntroduceerd met een passieve kantelbaktechnologie. Voor de nieuwe AVE-lijn van Madrid naar Barcelona, die naar verwachting in 2007 helemaal klaar zal zijn, heeft de firma een snelle Talgo ontwikkeld die maximaal 350 km/h kan rijden.
Sinds 1994 zet DB NachtZug onder de naam Intercity Night ook Talgo-Hoteltreinen in op de verbindingen München - Hamburg en München - Berlijn.
Talgotreinen rijden vandaag de dag in Spanje, Frankrijk, Duitsland, Verenigde Staten, Zwitserland, Italië, Portugal en Kazachstan.
Vanaf 2005 zal er een toeristische trein met Talgo-materieel gaan rijden tussen Berlijn en St.Petersburg, via Gdansk, Kaliningrad, Vilnius en Riga.
[bewerk] Talgo Finland
Talgo heeft ook een divisie in Finland, die onder meer dubbeldeksrijtuigen bouwt. Dit zijn "gewone" rijtuigen die dus niet de speciale kenmerken van de Spaanse Talgo's hebben. Deze rijtuigen rijden in Finland en gaan in de toekomst wellicht ook in Rusland rijden.
Recentelijk is een ontwerp gepresenteerd van nieuwe dubbeldeksrijtuigen die ontwikkeld zijn op basis van de Spaanse Talgo-rijtuigen. Uniek aan deze rijtuigen is, dat op beide verdiepingen door de hele trein gelopen kan worden. Normaal is dat in dubbeldekstreinen niet mogelijk; de benedenverdieping loopt niet door vanwege de ruimte die door de draaistellen in beslag genomen wordt. Deze nieuwe rijtuigen bestaan echter alleen nog maar als ontwerp en zijn nog niet verkocht aan een vervoerder.