Sipaliwini (district)

Sipaliwini is het grootste district van Suriname. Het heeft (nog) geen hoofdplaats, maar wordt vanuit Paramaribo bestuurd. Het district heeft 28.202 inwoners (2004) en een oppervlakte van 130.567 km².

Inhoud

1 Geografie
2 Bevolking
3 Geschiedenis
4 Ressorten

[bewerk] Geografie

Sipaliwini is verreweg het grootste district van Suriname, het omvat zo'n 80% van het land. Het is gelegen in het zuiden van de republiek en grenst langs de rivier de Corantijn aan Guyana in het westen, aan de Braziliaanse staten Pará en Amapá in het zuiden en langs de rivier de Marowijne aan Frans-Guyana in het oosten. Tevens grenst het in het noorden aan de andere districten (van oost naar west) Marowijne, Para, Brokopondo, Coronie en Nickerie.

Het district is vrijwel ongerept en bestaat, in tegenstelling tot de rest van Suriname, uit veel heuvels en bergen, hoofdzakelijk bedekt door tropisch regenwoud, met uitzondering van onder andere de Sipaliwinisavanna in het zuidwesten. Belangrijke gebergten zijn het Bakhuisgebergte, het Wilhelminagebergte, het Van Asch van Wijckgebergte, het Eilerts de Haangebergte, het Kaysergebergte, het Oranjegebergte, het Lelygebergte, en op de grens met Brazilië het Grensgebergte en het Toemoek-Hoemakgebergte. De hoogste bergtop is de Julianatop met 1230 meter, gelegen in het Wilhelminagebergte. Al deze gebergten zijn onderdeel van het Hoogland van Guyana.

Sipaliwini kent een groot aantal rivieren en kreken. Deze stromen allemaal in de Atlantische Oceaan uit, de grens met Brazilië vormt de waterscheiding. Belangrijke rivieren zijn naast de grensrivieren de Corantijn en de Marowijne de Kabalebo, de Lucierivier, de Coeroeni, de Tapanahoni, de Paloemeu, de Oelemari, de Gonini, de Suriname, de Saramacca, de Coppename en de Nickerie. Vrijwel alle Surinaamse rivieren ontspringen in Sipaliwini.

Het centrale deel van Sipaliwini bestaat uit het in 1998 opgerichte Centraal Suriname Natuurreservaat. Dit reservaat omvat en verbindt de voormalige reservaten, het Raleighvallen natuurreservaat, het Tafelbergnatuurreservaat en het Eilerts de Haangebergte natuurreservaat.

[bewerk] Bevolking

Het gebied heeft een zeer lage bevolkingsdichtheid en er zijn ook geen grote dorpen te vinden. Belangrijke plaatsen zijn Apetina, Apoera, Bakhuis, Bitagron, Pokigron, Kajana, Kamp 52, Pelelu Tepu, Cottica, Anapaike, Benzdorp, Kwamalasamutu, Nieuw Jacobkondre, Aurora, Boto-Pasi, Goddo, Djoemoe en Pontoetoe.

Veel van de oorspronkelijke bewoners van Suriname, de indianen, wonen in Sipaliwini. Deze zijn onder te verdelen in drie groepen: de Trio, de Akurio en de Tucajana's, samen ook wel aangeduid als de Bovenlandse indianen. Het grootste deel van de bevolking wordt echter gevormd door de Bosnegers of Marrons.

[bewerk] Geschiedenis

Archeologen denken dat het gebied al tijdens het Paleolithicum door jager-verzamelaars werd bewoond.

Het gebied werd vrijwel ongemoeid gelaten gedurende de koloniale tijd, omdat de Nederlanders waarschijnlijk geen confrontatie aandurfden met de Portugezen in Brazilië. Het duurde tot de twintigste eeuw totdat het gebied ontgonnen werd.

Het district Sipaliwini is pas ontstaan in 1983, nadat het district eerst Binnenland zou gaan heten. Het is vernoemd naar de rivier de Sipaliwini in het zuidwesten van het district.

In het betwiste extreme zuidwesten van Sipaliwini zijn er zo nu en dan wat schermutselingen tussen Guyanese en Surinaamse soldaten.

Ook de uiterste zuidoostpunt, het gebied tussen de rivieren de Litani en de Marouini (de Franse benaming voor Marowijne), is betwist gebied, in dit geval tussen Suriname en Frans-Guyana (Frankrijk). Het kaartje bovenin geeft de buitengrenzen van Suriname aan zonder de beide betwiste gebieden. Zie verder Suriname - Internationale conflicten.

In mei 2006 traden Boven-Suriname en de Marowijne buiten hun oevers door hevige regenval. Dit leidde tot zware overstromingen. Veel dorpen werden getroffen en veel mensen hebben hun huis moeten verlaten, veelal Marrons.