Opwarming van de aarde
De opwarming van de aarde (dikwijls wordt ook de Engelse term global warming gebruikt) is een term om een stijging te beschrijven in de tijd van de gemiddelde temperatuur van de aardatmosfeer en de oceanen. Een aantal theorieën proberen oorzaken te zoeken voor de stijging van de gemiddelde temperatuur sinds het einde van de 19e eeuw met 0,6 ± 0,2°C [1] en proberen vast te stellen hoe groot de invloed van de mens daarbij is. De meeste theorieën wijten de stijging aan de toename van het broeikaseffect (dat op zijn beurt voornamelijk veroorzaakt wordt door de toename van koolstofdioxide CO2) en aan een mogelijke toename van de zonneactiviteit.
Men voorspelt dat door de toename van CO2 en in mindere mate door spuitbusgassen de temperaturen nog met 1,4°C tot 5,8°C zullen stijgen tussen 1990 en 2100 [2].
In 2005 publiceerde het WWF een rapport waarin de gemiddelde temperatuur en de gemiddelde maximumtemperatuur in de zomer in de periode 1970-1974 in verschillende Europese hoofdsteden werd vergeleken met die van de periode 2000-2004. Volgens het rapport lag in 13 van de 16 onderzochte steden de gemiddelde zomertemperatuur in de periode 2000-2004 meer dan 1 °C hoger.
Inhoud |
[bewerk] Wetenschappelijke visie
De huidige wetenschappelijke consensus over de opwarming van de aarde wordt samengevat in het rapport van de Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en wordt door toonaangevende wetenschappelijke instituten onderschreven. Zij besluiten dat "het grootste deel van de opwarming van de laatste 50 jaren kan toegeschreven worden aan menselijke activiteit". Echter, verscheidene toonaangevende wetenschappers zijn een andere mening toegedaan. Zie in de links-sectie voor een verwijzing naar een samenvatting van de controverse rondom de opwarming van de aarde.
[bewerk] Verklaringen
Het merendeel van de klimatologen is het erover eens dat de aarde opwarmt. Over de oorzaken hiervan bestaat meer discussie. Twee oorzaken worden veel aangehaald:
Maar er kunnen ook andere factoren meespelen. Zo is de natuurlijke productie van CO2 vele malen groter dan de menselijke productie. Variatie in het CO2-gehalte in de atmosfeer hoeft dus niet alleen aan menselijk handelen toe te worden geschreven.
Meetfouten kunnen voorts van invloed zijn op de gemeten temperatuurverandering. Pas sinds 1960 is men in staat om voor minstens 80% van het aardoppervlak een nauwkeurige temperatuurmeting uit te voeren, terwijl honderd jaar eerder de metingen slechts over 20% van het aardoppervlak werden gedaan. Een gemiddelde aardtemperatuur was daarom toen niet vast te stellen. Voor 1860 werden temperatuurmetingen niet systematisch uitgevoerd en zijn vanwege het gebrek aan technische hulpmiddelen en de beperkte geografische spreiding onnauwkeurig. Metingen van de historische aardtemperatuur worden daarom gedaan aan de hand van secundaire effecten, zoals de jaarringen van bomen, de ontwikkeling van koraal en de resten van gassen in arctisch ijs. Deze afgeleide metingen zijn echter onnauwkeuriger dan de moderne temperatuurmetingen. Ook is recent geopperd dat door de hogere bevolkingsdichtheid warmtestraling vanuit huizen e.d. rechtstreeks zijn invloed uitoefent op de meetstations, doordat de afstand tussen de meetstations en de bebouwde kom sterk is afgenomen. Dit alles maakt dat er een onzekerheid zit in de gemeten stijging van 0,6°C en de werkelijke stijging ergens tussen 0,4 en 0,8°C ligt. Bij voorspellingen is de onzekerheid nog groter; vandaar dat het IPCC geen nauwkeuriger verwachting geeft dan een stijging tussen 1,4°C tot 5,8°C voor de periode 1990-2100.
[bewerk] Mogelijke effecten
Men is bezorgd over een aantal mogelijke gevolgen van de opwarming van de aarde:
- stijging van het zeeniveau (over de vorige eeuw geschat op 1 à 2 mm per jaar, 3 mm per jaar sinds 1992). Op sommige eilanden, zoals Tuvalu, maakt men zich zorgen over een eventuele evacuatie.
- afname van landbouwproductie door langere droogte en andere neveneffecten
- toename van extreme weersomstandigheden
- verspreiding van ziekten zoals malaria
- afname van de ozonlaag
Er zijn ook mogelijke positieve effecten, zoals een verhoging van de productiviteit in de landbouw.
[bewerk] Maatregelen tegen de opwarming van de aarde
In het Kyoto-protocol zijn een aantal maatregelen vastgelegd die moeten helpen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links en bronnen
- Persbericht waarin de National Research Council bekend maakt dat er in het onderzoek naar de opwarming van de aarde over de langere termijn fouten zijn gemaakt waardoor in de huidige conclusies minder vertrouwen bestaat.
- Persbericht WWF over rapport temperatuurstijging in Europese steden (11 augustus 2005, Engels), volledige rapport op [3] (PDF).
- Artikel uit de Engelse wikipedia dat de controverse rondom opwarming van de aarde bondig beschrijft
- de site van 'Global-warming-specialist' Al Gore, tevens hoofdrolspeler in de documentaire over globale opwarming 'an unconvenient truth' (Engels)
