Manhattanproject (WO II)

Het Manhattanproject was de naam van de zeer geheime operatie waarmee de VS tijdens WO II de atoombom ontwikkelden.

Oorspronkelijk werd het Manhattanproject in Chicago uitgevoerd. Maar omdat er te veel uitlekte, werd het Manhattanproject vanaf 1943 uitgevoerd in Los Alamos (New Mexico).

Hoewel het onderzoek en de productie van nucleair materiaal op meer dan dertig locaties plaatsvonden, werd het Manhattanproject vooral uitgevoerd in drie geheime locaties: Hanford (Washington), Los Alamos (Nieuw-Mexico) en Oak Ridge (Tennessee). De locatie in Hanford besloeg bijna 2600 vierkante kilometer, die in Oak Ridge 243 km². Het bestaan van deze locaties was staatsgeheim tot na WO II. Op het hoogtepunt in 1945 werkten er 130.000 mensen aan het Manhattanproject, en de totale kosten bedroegen 2 miljard dollar (in dollars van 1945 - anno 2000 zou dat ongeveer het tienvoudige zijn).

Veel bekende wetenschappers, vooral natuurkundigen en wiskundigen, werkten mee in het team dat de bom ontwierp. (Enrico Fermi, Robert Oppenheimer (projectleider), Richard Feynman, John von Neumann, Murray Gell-Mann, Edward Teller en anderen.) Een indicatie van de hoeveelheid talent die voor dit project bijeen werd gebracht is het feit dat een twintigtal medewerkers aan het project voor die tijd of naderhand een Nobelprijs heeft gewonnen.

Het ging er vooral om voldoende splijtbaar materiaal van voldoende zuiverheid te verkrijgen. Omdat uit de mijnen van het Belgische Union Minière in Congo veel uranium kwam waar men geen raad mee wist kochten de Amerikanen dit op en namen ze een optie op de rest van het uranium dat nog uit deze mijnen zou komen. Verder werd de productie van twee stoffen ter hand genomen: uranium-235 en plutonium-239, de isotopen die in de eerste twee bommen op Hiroshima en Nagasaki werden gebruikt.

Het Engelstalige Wikipedia-artikel geeft een zeer uitvoerige bespreking van het verloop en de details van het project.

Personen die een belangrijke rol hebben gespeeld bij de totstandkoming of de uitvoering van het Manhattanproject waren onder meer:

• Niels Bohr
• Albert Einstein
• Enrico Fermi
• Richard Feynman
• Samuel Goudsmit
• Leslie Groves
• Robert Oppenheimer
• Leo Szilard