HMS Dreadnought
|
HMS Dreadnought was een Brits slagschip dat als eerste gebruik maakte van bewapening met uitsluitend geschutstorens met zwaar kaliber geschut.
Tot aan het begin van de twintigste eeuw hadden pantserschepen meerdere kalibers geschut, die, volgens de gewoonte bij de houten linieschepen uit de zeiltijd, opgesteld waren op meerdere dekken en door geschutpoorten in de romp vuurden. Aan dek was nog ruimte voor twee tot vier kanons van een zwaarder kaliber. Men begon in te zien dat dit een verspilling van draagvermogen was: op zee wordt het gevecht gevoerd met de zwaarste kanons op grote afstand en beter was het om de lichtere kanons op te geven en het vrijkomende gewicht te benutten om meer kanons van het zwaarste kaliber te voeren. Een verder nadeel van het plaatsen van geschut van uiteenlopend kaliber was dat de vuurleiding moeite had om in te schatten of de afgevuurde granaten op de juiste plaats "dekkend" neerkwamen. Er waren immers allerlei fonteinen van water te zien. Wanneer al het geschut hetzelfde kaliber had was dit probleem weggenomen.
In 1906 nam Groot-Brittannië als eerste een slagschip in gebruik volgens dit idee, de HMS Dreadnought. Het schip was bewapend met 10 kanons van 12 inch in 5 dubbeltorens en was sneller en beter bepantserd dan zijn tijdgenoten. De voordelen zijn overigens niet alleen verkregen door de secundaire bewapening te beperken: met een waterverplaatsing van 18.000 ton was het ook het grootste oorlogsschip van zijn tijd. Het concept is wel dermate vernieuwend dat alle andere slagschepen op slag verouderd zijn. Men sprak vanaf die tijd dan ook vaak van dreadnought-type slagschepen (of kortweg dreadnoughts) en pre-dreadnoughts.
Alle andere toonaangevende marines haastten zich vanaf dat moment om soortgelijke schepen te bouwen. De wapenwedloop op zee die al enkele jaren tussen Engeland en Duitsland gaande was kreeg daarmee een nieuwe impuls.
De Dreadnought werd in 1919 van de sterkte van de Royal Navy afgevoerd en het jaar nadien voor sloop verkocht.
[bewerk] Nederland
Voor Nederland, zie -> Slagschip.
