Herbert von Karajan
Herbert von Karajan (5 april 1908 - 16 juli 1989), eigenlijk Heribert Ritter von Karajan en sinds het afschaffen van de adel in Oostenrijk Heribert Karajan, was een Oostenrijks dirigent, één van de meest prominente naoorlogse musici. Von Karajan dirigeerde vele jaren het Berlijns Philharmonisch Orkest.
Von Karajan werd in het Oostenrijkse Salzburg geboren in een Aromoense familie die oorspronkelijk uit het Griekse Ioannina kwam. Hij studeerde van 1916 tot 1926 aan het Mozarteum in Salzburg, waar hij werd aangemoedigd om te dirigeren.
[bewerk] Vooroorlogse carrière
Van 1929 tot 1934 was hij eerste Kapellmeister van het Stadttheater in het Duitse Ulm.
In 1933 maakte hij zijn debuut op het Salzburg Festival, toen hij de muziek uit de "Walpurgisnachtszene" uit Faust, geproduceerd door Max Reinhardt, dirigeerde. Het daaropvolgende jaar dirigeerde hij, ook in Salzburg, voor het eerst de Wiener Philharmoniker. Twee maanden nadat Adolf Hitler in Duitsland de macht in handen kreeg, op 8 april 1933, werd hij lid van de Nazipartij.
Van 1934 tot 1941 dirigeerde hij opera's en symfonie concerten in het operatheater van Aken.
In 1935 werd Von Karajan benoemd tot Duitslands jongste Generalmusikdirektor en trad hij op als gastdirigent in Brussel, Stockholm, Amsterdam en andere steden.
In 1937 maakte Von Karajan zijn debuut met de Berliner Philharmoniker en de Berliner Staatsoper in Fidelio van Beethoven. Hij genoot in 1938 veel succes in Berlijn met Tristan und Isolde van Richard Wagner. Hij kreeg een contract van Deutsche Grammophon, voor wie zijn eerste opname een uitvoering van de ouverture van Die Zauberflote met de Staatskapelle Berlin was.
[bewerk] Naoorlogse jaren
Von Karajan gaf zijn eerste naoorlogse concert in 1946 met de Wiener Philharmoniker in Wenen, maar verder optreden werd hem als gevolg van zijn lidmaatschap van de nazipartij door de Russische bezetters verboden. Die zomer nam hij anoniem deel aan het Salzburg Festival en het jaar daarop mocht hij weer optreden.
In 1948 werd hij muzikaal directeur van de Gesellschaft der Musikfreunde in Wenen. Ook trad hij op met het Londense Philharmonia Orchestra en dirigeerde hij in La Scala te Milaan.
In 1951 en 1952 dirigeerde hij in het Festspielhaus te Bayreuth.
In 1955 werd hij benoemd tot muziekdirecteur voor het leven van de Berliner Philharmoniker als opvolger van Wilhelm Furtwängler. Van 1957 tot 1964 was hij artistiek directeur van de Wiener Staatsoper. Hij was nauw betrokken bij de Wiener Philharmoniker, het London Philharmonic Orchestra en La Scala in Milaan.
Tot aan zijn dood in 1989 dirigeerde hij veel en maakte ook vele opnames, met name voor CD in latere jaren. Vele symfonieën uit het klassieke repertoire heeft Von Karajan vier- of vijfmaal opgenomen. Hij liet ook veel van zijn concerten registreren voor film, televisie en video.
Zijn geboorteland onderscheidde hem in 1961 met De prijs voor wetenschap en kunst en ook was hij ereburger van de stad Wenen.
Von Karajan wordt in muziekkringen veelal als één van de meest prominente uitvoerende musici van de 20e eeuw beschouwd. Aan zijn uitvoeringen valt vooral de aandacht voor de klankschoonheid op. Hij dirigeerde een bijzonder breed repertoire. Hij had met name grote affiniteit met de werken van Johannes Brahms, Anton Bruckner en Jean Sibelius. Pas laat waagde Von Karajan zich aan de symfonieën van Gustav Mahler. Op het gebied van opera excelleerde hij in de werken van Richard Strauss en Giacomo Puccini.
Von Karajan ligt begraven in Anif, een voorstad van Salzburg.
Externe link:
Google Video (29 minuten): Karajan dirigeert 5e symfonie van Beethoven
