Berliner Philharmoniker

De Berliner Philharmoniker vormen een Duits symfonieorkest van wereldnaam dat in 1882 werd opgericht. Sinds 1887 heet het orkest officieel Berliner Philharmonisches Orchester, maar op plaat- en CD-opnamen heet het orkest Berliner Philharmoniker.

Na een bescheiden begin nam het orkest onder de dirigenten Hans von Bülow, Hans Richter en Arthur Nikisch een hoge vlucht. Al snel kwamen componisten als Edvard Grieg, Richard Strauss en Gustav Mahler hun werken bij dit orkest dirigeren. Onder Nikisch maakte men met de Berliner Philharmoniker de eerste commerciële opname van een orkest, de Vijfde Symfonie van Beethoven. In 1923 trad de legendarische Wilhelm Furtwängler aan. In de jaren twintig had Bruno Walter jaarlijks een eigen concertreeks met het orkest. Na de Tweede Wereldoorlog kon Furtwängler niet meteen naar Berlijn terugkeren. In 1945 leidde Leo Borchard korte tijd het orkest. Nadat Borchard per ongeluk werd doodgeschoten, nam de Roemeense dirigent Sergiu Celibidache tot 1952 de dirigeerstok over. Furtwängler dirigeerde de Berliner Philharmoniker opnieuw tussen 1952 tot aan zijn dood in 1954.

Omdat er in het naoorlogse verwoeste Berlijn geen concertzaal meer bestond, vonden er concerten plaats in het Titania-Palast en ook in een voormalige ijsbaan. In 1963 kwam de Berliner Philharmonie naar een ontwerp van Hans Scharoun gereed, een vijfhoekige concertzaal. Van 1954 tot 1989 dirigeerde Herbert von Karajan het orkest, waarmee hij talloze opnamen maakte, ook voor tv en video. Claudio Abbado volgde hem op als chef-dirigent. Hij voerde nog meer dan Von Karajan modern repertoire in. In 2002 benoemde men de Britse dirigent Simon Rattle tot nieuwe chef-dirigent. Onder zijn leiding werd het orkest in 2004 geheel onafhankelijk van de stadsstaat Berlijn. In de loop der jaren hebben vele gastdirigenten hun opwachting gemaakt bij het orkest, onder wie ook de Nederlanders Bernard Haitink en Edo de Waart.

Aan de klank en het spel van het orkest vallen de enorme precisie, de eenheid van aanpak en het prachtige samenspel op. Onder Von Karajan kon de orkestklank soms tamelijk fel zijn, met doordringend trompetspel en agressieve pauken, maar men kan evengoed zeer warm en mild spelen.