Etheenglycol
| Ethyleenglycol | |
|---|---|
|
|
|
 Structuurformule |
|
 3D-structuur: rood = zuurstof, wit = waterstof, lichtblauw = koolstof |
|
|
|
|
| Molecuulformule | C2H6O2 |
| Smiles | OCCO |
| IUPAC | |
| Andere namen | glycol; 1,2-ethaandiol |
| CAS-nummer | 107-21-1 |
| EINECS-nummer | 203-473-3 |
| EG-nummer | |
| VN-nummer | |
| Beschrijving | viskeuze en licht hygroscopische vloeistof |
| Vergelijkbaar met | ethanol, glycerol |
|
|
|
 Xn, schadelijk |
|
| Carcinogeen | |
| Hygroscopisch | |
| Risico (R) en veiligheid (S) |
R-zinnen: R22 |
| Omgang | |
| Opslag | Bewaren bij +15 °C tot +25 °C |
| ADR-klasse | |
| MAC-waarde | 10 ml/m³ (26 g/m³) |
| LD50 (ratten) | (oraal) 4700 mg/kg (intraperitoneaal) 5010 mg/kg (subcutaan) 2800 mg/kg (intraveneus) 3260 mg/kg |
| LD50 (konijnen) | mg/kg |
| MSDS-fiches | |
|
|
|
| Aggregatietoestand | |
| Kleur | |
| Dichtheid | 1,11 g/cm³ |
| Molmassa | 62,07 g/mol |
| Smeltpunt | -10 tot -15 °C |
| Kookpunt | 196 °C |
| Vlampunt | 111 °C |
| Zelfontbrandingstemperatuur | °C |
| Dampdruk | 5,3 Pa |
|
|
|
| Oplosbaarheid in water | g/L |
| Goed oplosbaar in | water |
| Slecht oplosbaar in | |
| Onoplosbaar in | |
| Dipoolmoment | D |
| Viscositeit | Pa·S |
| Kristalstructuur | |
|
|
|
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfH |
-394,4 kJ/mol |
| ΔfH |
-460 kJ/mol |
| ΔfH |
kJ/mol |
| S |
311,8 J/mol·K |
| S |
166,9 J/mol·K |
| S |
J/mol·K |
| C |
J/mol·K |
| Evenwichtsconstanten | |
| Klassieke analyse | |
| Spectra | |
|
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar) |
|
Etheenglycol ook wel ethyleenglycol, is een kleurloze, iets stroperige alcohol met zoete smaak dat als antivriesmiddel wordt gebruikt in radiatoren van auto's. Het smeltpunt ligt bij -13,0 C en het kookpunt ligt bij 197,3 C .Het is bij inwendig gebruik giftig voor mensen omdat bij het metaboliseren ervan oxaalzuur ontstaat. De dodelijke dosis voor een volwassene is ongeveer 100 ml maar voor kinderen en dieren kan een veel lagere dosis al dodelijk zijn.
De stof wordt industrieel in grote hoeveelheden geproduceerd door additie van water aan etheenoxide.
- C2H4O + H2O → HOCH2CH2OH
De stof kwam een aantal malen het nieuws, o.a. in 1985 omdat Oostenrijkse wijnboeren het aan hun witte wijn toevoegden om deze hoger geclassificeerd te krijgen en in 1996 omdat een Nederlands bedrijf een lading met etheenglycol vervuilde glycerine naar Haïti verkocht waar er hoestdrank van werd gemaakt met fatale gevolgen voor 60 kinderen. Door de zoete smaak komt het wel voor dat kinderen er aanzienlijke hoeveelheden van drinken als ze een fles antivries in handen krijgen; dit is een medisch spoedgeval.
De stof 'glycol' bestaat meestal uit een mengsel van de oligomeren mono- di- en tri-ethyleenglycol.
Marcogolen (polyethyleenglycolen) zijn polymerisatieproducten van ethyleenglycol. Macrogolen worden in zetpillen gebruikt.
