Turkmenistan
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Mestreechs aan te hawte.
| Turkmenistan | |
 |
 |
 |
|
| Officieel taol | Turkmeens |
| Hoofstad | Asjgabad |
| Staotsvörm | Rippebliek (dictatuur) |
| Staotshoof | Saparmurat Nijazov (sins 1990) |
| premier | dezelfde |
| Groondgebeed % water |
488.100 km² weineg |
| Inwoeners | 5,0 miljoen |
| Munt | Turkmeense manat (TMM) |
| Tiedzaone | UTC +5 |
| Nationale fiesdaag | 27 oktober |
| Volkshymne | Volksleed vaan Turkmenistan |
| Landcode | TKM |
| TLD | .tm |
| Tillefoon | +993 |
Turkmenistan (officieel Türkmenistan Jumhuriyäti, "rippebliek Turkmenistan") is e land in centraol-Azië, grènzend aon Kazachstan, Oesbekistan, Afganistan en Iraan. Ouch ligk 't aon de Kaspische Zie. Hoofstad is Asjgabad, ander groete stei zien Türkmenabad, Dasjhowuz en Mary. Tachteg procint vaan 't land weurt door de Karakum-weuste ingenómme, mer e klein deil vaan 't land is vröchbaar.
[bewirk] Administratief indeiling
Turkmenistan is verdeild in vief provincies (welayatlar, inkelvaajd welayat). De hoofstad Asjgabad vèlt boete dees indeiling. De welayatlar zien:
- Ahal
- Balkan
- Dasjhowuz
- Lebap
- Mary
[bewirk] Demografie
Turkmenistan is veurnaomelik islamitisch vaan karakter. De veurnaomste bevolkingsgroop zien de Turkmene, e Törks volk, wat ziech dao in de Middeliewe, in 't spoer vaan de Mongole, gevesteg heet. Tien percint vaan de bevolking is Rössisch; evels weurt door de russificatie door 'n väöl groter percentaasj Rössisch gesproke.
[bewirk] Historie
De historie vaan Turkmenistan weurt gekinmèrk door ummer wèsselende invlode en euverhiersers. In de veerde iew veur Christus woort 't gebeed bezat door Alexander de Groete. Later waor 't iewelaank deil vaan 't Partheriek, wat in Asjgabad zelfs zien hoofstad had. 't Gebeed woort al vreug, in de zevende iew, door de Arabiere vereuverd, die dao d'n islam brachte. In de Middeliewe waor 't oonderdeil vaan de zijroute en vaan 't chalifaat vaan Merv. In de elfde iew concetreerde de (Törkse) Seldzjoeke ziech hei; vaanaof deen tied woort Turkmenistan e cintrum vaan Törks-islamtische cultuur. Evels vereuverde 'n iew later de Mongoolse veldhier Dzjengis Chan ouch dees gebejer.
In de negentiende iew vereuverde de Rösse bitsje bij bitsje 't Turkmeense gebeed, tot ze in 1894 de control euver 't gans land hadde. In 1924 vergönde 't Sovjet-beweend 't gebeed 'n eige rippebliek.
Wie Turkmenistan ziech in 1991 oonaofhenkelik verklaorde behoolt 't zienen awwen leismaan, dee sinsdeen 'n echte dictatuur in 't land gevesteg heet.
| Len in Azië |
|---|
| Afganistan | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Bahrein | Bangladesj | Bhoetaan | Börma | Broenai | Cambodja | Cyprus2 | Filipiene | Georgië2 | India | Indonesië | Iraan | Irak | Israël | Japan | Jeme | Jordanië | Katar | Kazachstan | Kirgizië | Koeweit | Laos | Libanon | Maledive | Maleisië | Mongolië | Nepal | Noord-Korea | Oesbekistan | Omaan | Oos-Timor | Pakistan | Palestiense Staot | Papoea Nuuj-Guinea | Rösland1 | Saoedi-Arabië | Singapore | Sjina3 | Sri Lanka | Syrië | Tadzjikistan | Thailand | Törkieë | Turkmenistan | Vereinegde Arabische Emirate | Viëtnam | Zuud-Korea |
| Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Gazastrook | Hong Kong | Makau | Westelike Jordaanover |
| Status betwis: Palestiense Staot | Sjina (nationalistisch) | Sjina (volksrippebliek) | Törks Cyprus |
| 1. Dit land ligk gedeiltelik in Europa. 2. Dit land ligk geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. 3. Sins 1949 oonder twie regeringe verdeild. |
