Lituania

Lituania (sive Lithuania) est terra litore orientali maris Baltici sita, una ex tribus terris Balticis, quae sunt inter Scandinaviam, Russiam et Europam Mediam, Unionisque Europaeae pars ex anno MMIV.

[recensere] Geographia

Lituania meridianissima est ex tribus terris Balticis ad litus maris Baltici orientale sitis, ita septentrionibus Lettoniam vicinam habens. Alliae terrae, Lituania vicinae, Ruthenia Alba, Polonia atque Russia (Kaliningradi regione, Prussia olim) sunt. Ex quibus Lettonia Poloniaque participes Unionis Europaeae ut etiam Lituania sunt. Lituania etiam planis locis ut humilibus sita, montesque non habens, sed autem mare altior. Parsque orientalis, qui longius ab mare est, altior occidentalis partis usque ad metra CC. Non sunt fluvii magni Lituaniae, sed maximus eorum est Nemunas fluvius, cuius Ruteniae Albae fontes sunt; eo fluvio Kaunas secunda maximis urbibus Lituaniae sita est. Maxima urbs Lituaniae et capitalis Vilna est, ad secundum maximarum fluviorum (nomen cui Lituane Neris est, etiam ab nonnulis Slavico nomine Vilia appellatur) sita non longe limite orientali terrae.

[recensere] Res gestae

Historia Lituaniae non longa est. Nomen ille notum ex A. D. MIX, cum ille terram unae ex gentibus Balticis significaret. Lituania civitas saeculi XIII medio declarata erat, sed notum est iam ante illam fuisse, et historici ex initio eiusdem saeculi exstitisse civitatem Lituanicam putant. Natio Lituana autem magne senior est eo tempore (vide caput de lingua Lituana), utenim aliis nominibus quam Lituani prius appellata erat.

Ut civitas Lituania anno MCMXVIII restituta, anno MCMXL vi Unione Sovietica inclusa, et anno MCMXCI, quattor mensibus ante finem Unionis Sovieticae, denovo civitas separata facta est.

[recensere] Nomen

Nomen Lituaniae originem primam Lituano ex nomine eiusdem terrae Lietuva habet, verum tamen ille imprimis ex usu Slavico eiusdem nominis ('Litva') Latinum factum fuerit. Item littera u, qui Lituane semivocale v finitur, et originali latina Latina bene dicitur, cum multi populi vicini Lituanorum illem sonitum non haberent, imprimis variabat, maxime saeculo XIII, in cuius saeculi scriptis variis nomen Lituaniae ut Litbaniae seu Litfaniae scriptum potest inveniri. Saeculo tamen XV usus correctus et nomen factum ut adhuc notum est. Ex eodem tempore etiam Lithuania a nonnullis scribebatur, cum illa h numquam ullo modo lingua Lituana diceretur neu scripto uteretur neque vicinis linguis. Littera u ut [u] dici opportet (Litǔānia), sed tamen etiam post saeculo XV nonnuli textus poetici habent ille nomen, ut quattuor syllabarum esset, seu licentia poetica seu Slavico usu u ut [v] dicentes.