Vajmara Respubliko
El Vikipedio
Vajmara Respubliko estas nomo de la germana respubliko, kiu en februaro 1919 rezultis el la novembra revolucio de 1918 kaj ekzistis ĝis 1933.
Oni konsideras la respublikon la unua demokratia ŝtato en Germanio. Ĝi havis federacian strukturon. La regna konstitucio difinis registaran sistemon miksan inter prezidante kaj parlamente dominata sistemo.
La ĉefurbo de la respubliko estis Berlino, kie sidis la registaro kaj kunvenis la parlamento (en la Reichstag, sidejo ankaŭ de la nuna germana parlamento). La nomo de la respubliko deriviĝas de la urbo Vajmaro, en kiu kunvenis la konstituci-difina nacia asembleo.
La karakteron de la respubliko forte influis la ĵusa unua mondmilito, en kiu Germanio malvenkis, kaj la Traktato de Versajlo. La disfalon de la respubliko en 1933, kiu markas la fortiĝon de naziismo, oni ligas interalie al la dissplitiĝo de la povo en la multfrakcia parlamento.
[redaktu] Registoj
La respubliko havis en 14 jaroj nur tri prezidentojn, sed multajn registarojn, pro la malforteco de la parlamento:
Prezidentoj | |||
Ofica tempo | Nomo | Rimarkigo | |
1919–1925 | Friedrich Ebert | ||
1925 | Walter Simons | vicule | |
1925–1934 | Paul Von Hindenburg | ||
Regnaj Kancelieroj | |||
Ofica tempo | Nomo | Kabineto | Koalicio |
1919 | Philipp Scheidemann | Kabineto Scheidemann | SPD / Zentrum / DDP |
1919–1920 | Gustav Bauer | Kabineto Bauer | SPD / Zentrum / DDP |
1920 | Hermann Müller | Kabineto Müller 1 | SPD / DDP |
1920–1921 | Konstantin Fehrenbach | Kabineto Fehrenbach | Zentrum / SPD / DDP |
1921–1922 | Joseph Wirth | Kabineto Wirth 1 Kabineto Wirth 2 |
Zentrum / DDP / DVP Zentrum / DDP / DVP |
1922–1923 | Wilhelm Cuno | Kabineto Cuno | Zentrum / DDP / DVP / BVP |
1923 | Gustav Stresemann | Kabineto Stresemann 1 Kabineto Stresemann 2 |
DVP / SPD / Zentrum / DDP DVP / Zentrum / DDP / SPD |
1923–1925 | Wilhelm Marx | Kabineto Marx 1 Kabineto Marx 2 |
Zentrum / DDP / DVP / BVP Zentrum / DDP / DVP |
1925–1926 | Hans Luther | Kabineto Luther 1 Kabineto Luther 2 |
Zentrum / DVP / BVP Zentrum / DDP / DVP / BVP |
1926–1928 | Wilhelm Marx | Kabineto Marx 3 Kabineto Marx 4 |
Zentrum / DDP / DVP / BVP Zentrum / DNVP / DVP / BVP |
1928–1930 | Hermann Müller | Kabineto Müller 2 | SPD / Zentrum / DVP / DDP / DVP / BVP Zentrum |
1930–1932 | Heinrich Brüning | Kabineto Brüning 1 Kabineto Brüning 2 |
prezidenta kabineto prezidenta kabineto |
1932 | Franz Von Papen | Kabineto Papen | prezidenta kabineto |
1932–1933 | Kurt Von Schleicher | Kabineto Schleicher | prezidenta kabineto |