1932
El Vikipedio
Historio > Jarcentoj > 20-a jarcento > 1932
Ĉi tiu jaro estas superjaro komenciĝanta vendrede (ligilo montras kalendaron).
En la jaro 1932 post Kristo okazis, interalie:
Enhavo |
[redaktu] Eventoj
[redaktu] Esperantujo
- 24-a Universala Kongreso de Esperanto en Parizo.
- Ĉesigo de Kontrakto de Helsinki;
- Skismo en laborista Esperanto-movado kaj kreo de Internacio de Proleta Esperantistaro.
- En Tokio okazis Japana Esperanta Kongreso.
- František Omelka kaj Georges Junier eklernis Esperanton.
- 23-a de marto : Strato en urbo Rio-de-Ĵanejro ricevis nomon Esperanton.
- Unua vortaro Rumana-Esperanto publikita de Petro Firu
- Hungara Esperanto-Muzeo
[redaktu] Mondo
- Saudi-Arabio : Abdel Aziz as-Saud surtroniĝas
- Rusio: fondita Lesozavodsk
[redaktu] Januaro
- 3-a de januaro - Brita rego arestas kaj malliberas Mohandas Karamchand Gandhi kaj Vallabhai PATEL.
- 8-a de januaro - Britio: La anglikana ĉefepiskopo de Canterbury malpermesas regeedzigon por divorciĝintoj.
- 12-a de januaro - Hattie W. Caraway iĝas la unua virino elektita por la Usona Senato
- 15-a de januaro
- Pierre Laval kolektas novan registaron en Francio.
- Ĉirkaŭ 6 milionoj da senlaboruloj en Germanio
- 26-a de januaro - Brita submarŝipo M-2 sinkas kun ĉiuj 50 maristoj.
- 28-a de januaro - Japana Imperio okupacias Ŝanhajon.
- 29-a de januaro - Auŝtrio: Malplimulteca registaro de Karl Mureschi finas regokrizon.
- 31-a de januaro - Japanaj militŝipoj atingas Nankinon.
[redaktu] Februaro
- 2-a de februaro
- Konferenco pri malarmado ekas en Ĝenevo.
- Ligo de Nacioj rerekomendas negocon inter Respubliko Ĉinio kaj Japanio.
- 4-a de februaro - Japanio okupacias Harbin.
- 11-a de februaro - Papo Pio la 11-a rekontas Benito Mussolini en Vatikanurbo
- 18-a de februaro - Japanio deklaras Manchukuo-n (japana nomo de Manchurio) sendependa el Ĉinio.
- 27-a de februaro
- Adolf Hitler akiras civitanecon de germanio antaŭ ol balotado.
- Ribelo de Mäntsälä en Suomio
[redaktu] Marto
- 1-a de marto - Charles Augustus Lindbergh III, bebo filo de Anne Morrow Lindbergh kaj aviadisto Charles Lindbergh estas rabita.
- 9-a de marto - Eamon De Valera estas elektita regestro de Irlanda Libera Regno, la unua regoŝanĝo en 10 jaroj.
- 16-a de marto - Eknegoco pri paco inter Ĉinio kaj Japanio.
- 19-a de marto - Sydney Harbour Bridge inaŭgurita.
- 20-a de marto - Zepelino Graf Zeppelin komencas stabilan vojon al Sudameriko.
[redaktu] Aprilo-Aŭgusto
- 6-a de aprilo - Usona prezidanto Herbert C. Hoover favoras limojn pri armilaro.
- 10-a de aprilo - Paul Von Hindenburg elektita prezidanto de Germanio. Adolf Hitler ricevas pli ol 13 milionoj da voĉdonoj.
- 17-a de aprilo - Haile Selassie anoncas kontraŭsklavisman leĝon en Abisenio
- 19-a de aprilo - Germana artkomercisto Otto Wacker punita per 19 monatoj pro vendo de malaŭtentikajn pentraĵoj de Vincent van Gogh.
- 9-a de junio: Pro-Konstitucia Revolucio en Brazilo
[redaktu] Septembro-decembro
- 9-a de septembro - Hispanio: Kortesoj aprobs la leĝo pri autxonomeco de Katalunio, restatigante la registaron Generalitat.
- 30-a de oktobro : Irako sendependiĝas pro la fino de la mandato de Ligo de Nacioj.
- 20-a de novembro - Barcelono: publikigita la katalunlingva vortaro Diccionari general de la llengua catalana, direktita de Pompeu Fabra.
- 6-a de decembro - Lluís Companys elektita prezidanto de la Parlamento de Katalunio.
[redaktu] Naskiĝoj
- Josef Vích
- Franca CONCINA
- Roger van Humbeeck
- 5-a de januaro: Italio: Umberto Eco
- 16-a de januaro: Usono: Dian Fossey
- 6-a de februaro: François Truffaut
- 15-a de februaro: Josef Vávrovský
- 18-a de marto: John Updike
- 17-a de majo: Miloslav Vlk
- 4-a de junio: John Drew Barrymore
- 12-a de julio: Eddy Wally, kantisto
- 7-a de aŭgusto: Abebe Bikila
- 17-a de aŭgusto: Vidiadhar Surajprasad Naipaul
- 27-a de oktobro: Sylvia Plath
[redaktu] Mortoj
- Stanislav Tomac
- 10-a de januaro: Robert Sterl, germana impresionisma pentristo
- 10-a de februaro: Edgar Wallace
- 6-a de marto: John Philip Sousa, usona komponisto de marŝoj
- 2-a de aŭgusto: Ignaz Seipel, aŭstra politikisto kaj kanceliero
- 7-a de aŭgusto: Karl Wallon
- 8-a de oktobro: Kazimiera Bujwid
- 4-a de decembro: Gustav Meyrink