Lingüística

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

lingüística s.f.

Relativo á lingua, como sistema de comunicación humana.
Estructuras da lingüística do francés.
Relativo ós estudos sobre a linguaxe humana.
Estudios da lingüística.
s.f. Ciencia que estuda a linguaxe humana.
A lingüística estuda as linguas, descríbeas, explica como funcionan, etc.

[editar] Palabras relacionadas

As chamadas partes da oración (sintaxe): adverbio, verbo, substantivo, adxectivo, preposición, conxunción , interxección e locucións (adverbiais, preposicionais e conxuntivas); núcleo, modificador, adxacente, xustaposición, aposición, posposición, preposición, coordinación, subordinación; palabra, verba, locución, frase, sintagma, oración, enunciado, sentencia, secuencia;

Tamén en morfoloxía: diminutivo, aumentativo; analoxía; tempo, modo, aspecto, voz, xénero, número, caso, grao;

Ademáis en léxico e semántica: onomástica, toponimia, topónimo, antroponimia, antropónimo, xentilicio, etimoloxía, étimo; polisemia, homonimia, sinonimia, cohiponimia, hiponimia, hiperonimia (homónimo, sinónimo, cohipónimo, hipónimo, hiperónimo)

[editar] Lingüistas e escolas lingüísticas

En Europa houbo un desenvolvemento paralelo da lingüística estrutural, influenciada moi fortemente por Ferdinand de Saussure, (1857 -1913), un estudioso suízo cuxas aulas de lingüística xeral, publicadas postumamente polos seus alumnos, deron a dirección da análise lingüística europea da década de 1920 en diante; ese enfoque foi amplamente adoptado noutros campos baixo o termo "estruturalismo" ou análise estruturalista. Ferdinand de Saussure tamén é considerado o fundador da semioloxía.

Durante a Segunda Guerra Mundial, Leonard Bloomfield e varios dos seus alumnos e colegas desenvolveron material de ensino para unha variedade de linguas cuxo coñecemento era necesario para o esforzo de guerra. Este traballo levou ao aumento da prominencia do campo da lingüística, que se tornou unha disciplina recoñecida na maioría das universidades americanas soamente despois da guerra.

Noam Chomsky desenvolveu o seu modelo formal de linguaxe, coñecida como gramática transformacional, baixo a influencia do seu profesor Zellig Harris, quen foi fortemente influenciado por Bloomfield. O modelo de Chomsky foi recoñecidamente dominante desde a década de 1960 ata a de 1980 e desfruta aínda de elevada consideración nalgúns círculos de lingüistas. Steven Pinker tense ocupado de clarificar e simplificar as ideas de Chomsky con moito máis significancia para o estudo da linguaxe en xeral.

Da década de 1980 en diante, os enfoques pragmáticos, funcionais e cognitivos veñen gañando terreo nos Estados Unidos e en Europa. Unhas poucas figuras importantes nese movemento son Michael Halliday, cuxa gramática sistémica-funcional é moi estudada no Reino Unido, Canadá, Australia, China e Xapón; Dell Hymes, que desenvolveu o enfoque pragmático "A Etnografía do Falar"; George Lakoff, Len Talmy, e Ronald Langacker, que foron os pioneiros da lingüística cognitiva; Charles Fillmore e Adele Goldberg, que están asociados coa gramática da construción; e entre os lingüistas que desenvolven varios tipos da chamada gramática funcional están Simon Dik, Talmy Givon e Robert Van Valin, Jr.

Outros importantes ou notables lingüistas e semióticos son:

Charles Sanders Peirce (1939-1914) - considerado un dos fundadores da semiótica moderna e do pragmatismo norte-americano. Filósofo, Biólogo, Matemático.
Sir William Jones (1746-1794) - xuíz inglés que formulou a hipótese do indo-europeo - orixe común entre varias linguas europeas e o sánscrito.
Jakob Grimm (1785-1863) - filólogo e folclorista (un dos "Irmáns Grimm") e que propuxo a Lei de Grimm, a primeira descrición dunha transformación fonética sistemática dentro dunha lingua.
Franz Bopp (1791-1867) - importante traballo comparativo coas linguas indo-europeas.
Franz Boas (1858-1942) - antropólogo cultural que enfatizou nitidamente a análise lingüística. As modernas técnicas de traballo de campo en lingüística derivan do seu traballo.
Leonard Bloomfield (1887-1949) - fundador da lingüística estrutural norte-americana.
Edward Sapir (1884-1939) - alumno de Franz Boas, formulador, xuntamente con B.Whorf, da Hipótese Sapir-Whorf.
Roman Jakobson (1896-1982) - fundador da "Escola de Praga" de lingüística teórica.
Benjamin Lee Whorf (1897-1941) - alumno de E.Sapir, con quen formulou a Hipótese Sapir-Whorf.
Samuel Ichiye Hayakawa (1906-1992) - educador e senador dos Estados Unidos cuxo libro de 1938 "Language in Thought and Action" (Lingua en Pensamento e Acción) foi amplamente lido.
Charles F. Hockett (1914-2000) - importante teórico lingüístico, alumno de Leonard Bloomfield, e que desenvolveu moitas ideas de estruturalismo americano.
Joseph H. Greenberg (1914-2001) - mestre da arte e da ciencia da clasificación xenética da linguaxe; tamén fixo importantes contribucións á tipoloxía lingüística.
Kenneth L. Pike (1912-2000) - lingüista e antropólogo e criador da teoría da tagmémicas.
Sydney M. Lamb (1929- ) - teórico lingüístico cuxa gramática estratificacional é unha alternativa significante á teoría da gramática transformacional de Noam Chomsky.
Umberto Eco (1932- ) - Autor e semiótico italiano moi coñecido pola súa novela "O nome da rosa" e polo ensaio "O Péndulo de Foucault".