Językoznawstwo
Z Wikipedii
Językoznawstwo (lingwistyka) jest nauką o języku. Zajmuje się powstawaniem, rozwojem i funkcjonowaniem języka, a także zależnościami między poszczególnymi językami.
Kierunki badań językoznawczych można zebrać w trzy następujące przeciwstawne pary:
- Językoznawstwo synchroniczne zajmuje się formą języka w danym momencie; językoznawstwo diachroniczne odkrywa historię języka (grupy języków) i zmiany jego struktury na przestrzeni czasu.
- Językoznawstwo teoretyczne próbuje budować modele służące opisywaniu poszczególnych języków oraz teorie dotyczące uniwersalnych aspektów języka; językoznawstwo stosowane usiłuje wdrażać te teorie w praktyce.
- Makrolingwistyka lub językoznawstwo kontekstualne bada dopasowanie języka do otaczającego świata, a więc funkcje społeczne języka, proces nauki i wzbogacania języka, procesy wytwarzania i odbioru języka. Mikrolingwistyka lub językoznawstwo niezależne rozważa język jako taki, a więc jako byt niezależny od otaczającego świata.
Kierunek badań, określany czasami jako lingwistyka ogólna lub lingwistyka bez dodatkowych określeń, należy rozumieć jako językoznawstwo synchroniczne, teoretyczne i niezależne jednocześnie. Dziedzina ta jest uważana za jądro językoznawstwa.
Spis treści |
[edytuj] Działy językoznawstwa
Językoznawstwo zajmuje się wszelkimi aspektami języka i zawiera w sobie liczne działy. Należą do nich między innymi:
- dialektologia
- etymologia
- fonetyka
- fonologia
- frazeologia
- indoeuropeistyka
- interlingwistyka
- językoznawstwo diachroniczne
- językoznawstwo ogólne
- językoznawstwo opisowe
- językoznawstwo synchroniczne
- językoznawstwo teoretyczne
- klasyfikacja języków
- leksykologia
- leksykografia
- lingwistyka historyczno-porównawcza
- lingwistyka tekstu
- makrolingwistyka
- mikrolingwistyka
- morfologia
- pragmatyka
- semantyka
- semiotyka
- słowotwórstwo
- syntaktyka
- typologia języków
[edytuj] Interdyscyplinarne kierunki badań lingwistycznych
Na pograniczu lingwistyki i innych nauk wyodrębniły się następujące dziedziny badań:
- antropolingwistyka
- ekolingwistyka (ekologia językowa)
- etnolingwistyka
- eurolingwistyka
- geolingwistyka (geografia lingwistyczna, geografia języka)
- glottodydaktyka
- glottometria
- językoznawstwo ewolucyjne
- językoznawstwo historyczne
- kryptografia
- Krytyczna Analiza Dyskursu (zobacz też dyskurs)
- juryslingwistyka (ligwistyka prawnicza)
- lingwistyka kognitywna
- lingwistyka komputerowa
- lingwistyka kontaktu
- lingwistyka matematyczna
- identyfikacja rozmówcy
- przetwarzanie języka naturalnego
- przetwarzanie mowy
- rozpoznawanie mowy
- synteza mowy
- lingwistyka stosowana
- lingwistyka stratyfikacyjna
- neurolingwistyka
- ortografia
- paleografia
- pedolingwistyka
- polityka językowa
- psycholingwistyka
- socjolingwistyka (socjologia języka)
- systemy pisma
Produkty wiedzy lingwistycznej znajdują zastosowanie głownie w tych dziedzinach działalności człowieka, w których podmioty (uczestnicy) stosunków społecznych należą do różnych wspólnot językowych. Dziedziny działalności człowieka, w których wiedza lingwistyczna jest potrzebna to translatoryka - teoria i praktyka przekładu, dydaktyka, pedolingwistyka, obejmująca także nauczanie języka ojczystego dzieci i młodzieży, komunikacja masowa, problematyka grup społecznych posługujących się własnymi językami, informatyka, teoria i praktyka sztucznego intelektu i in.
[edytuj] Zobacz też
- przegląd zagadnień z zakresu językoznawstwa
- gramatyka
- hipoteza Sapira-Whorfa
- historia językoznawstwa
- metonimia
- nazwy miejscowości
- onomastyka
- poezja lingwistyczna
