Pietruszka zwyczajna

Pietruszka zwyczajna (Petroselinum sativum Hoffm. Genera Plantarum Umbelliferarum 1814, Petroselinum crispum (Mill.) Nym., Petroselinum hortense) - roślina dwuletnia z rodziny selerowatych. Dziko rośnie na półwyspie Apenińskim i Bałkanach, w północno-zachodniej Afryce i na Wyspach Kanaryjskich. Zdziczała w całej Europie, Ameryce, Afryce, Nowej Zelandii, Australii i Japonii.

Pietruszka zwyczajna odm. korzeniowa

Kwiat pietruszki zwyczajnej

Liście pietruszki korzeniowej

Liście pietruszki naciowej

Spis treści

Pokrój: W pierwszym roku tworzy przyziemną rozetę liści. W drugim roku wyrasta naga łodyga, rozgałęziona w górnej części, o wysokości 50-90 cm.
Liście: Wszystkie liście połyskujące. Odziomkowe i rosnące na dole łodygi z ogonkiem, trójkątne, potrójnie lub podwójnie pierzaste. Odcinki ogonkowe mają ząbkowaną krawędź. Liście łodygowe górne są drobniejsze, pochwiaste. Liście pietruszki charakteryzuje duża zawartość chlorofilu, co czyni z nich naturalny odświeżacz oddechu - z tego powodu tradycyjnie rybę podaje się przybraną liśćmi tej rośliny. Dawniej używano ich także do konserwacji zwłok (maskują trupi odór) i w obrzędach pogrzebowych.
Kwiaty: Drobne, w kolorze zielonożółtym, zebrane w baldach złożony o 10 do 20 szypułkach.
Owocem: Jest podługowatojajowata rozłupnia, barwy zielonkawobrunatnej, średnicy 2,5-3 mm. Zawierają 3-6% olejków eterycznych, głównym składnikiem jest mirystycyna (60-80%, pietruszka korzeniowa) bądź apiol (70%, pietruszka naciowa). Mają właściwości moczopędne.
Korzeń: Palowy, o funkcji spichrzowej, najczęściej barwy białej, o zwartym, twardym miąższu. Skład olejku eterycznego z korzeni jest prawie identyczny jak w przypadku liści. Korzeń jest jedną z części użytkowych rośliny.

Właściwości : Olejek eteryczny z liści, który stanowi niewielki procent ich masy (0,01% u pietruszki korzeniowej , 0,04% u pietruszki naciowej) w większości zawiera mirystycynę, limonen oraz 1,3,8-p-mentatrien (każdy w ilości 10-30%), pozostałe składniki to głównie mieszanina |terpenów. Olejek pietruszki korzeniowej zawiera większy procent mirystycyny.

Pietruszka (12 dni)

Hodowana jako warzywo (spożywany zarówno korzeń jak i części zielone), a także dla olejku używanego w medycynie. Użytkowana najczęściej jako składnik zup, wchodzi w skład tzw. włoszczyzny. Jest rośliną o wielkich wartościach leczniczych. cenny jest nie tylko korzeń, ale i liście, owoce, nasiona. Nać pietruszki zawiera bardzo dużo prowitaminy A. Korzystne jest także równoczesne występowanie żelaza i witaminy C. Zawiera dużo chlorofilu. Dużo związków mineralnych występuje w korzeniach a jeszcze więcej w nasionach. Korzenie i liście pietruszki sa polecane w przypadku ostrych i przewlekłych zapaleń pęcherza moczowego i dróg moczowych. Mają dobry wpływ na czynności skóry i układu trawiennego, uszczelniają naczynia krwionośne, wspomagaja leczenie anemii, choroby watroby i woreczka żółciowego.

pietruszka korzeniowa (Petroselinum hortense var. microcarpum), odmiany uprawne: Cukrowa, Lenka, Berlińska, Vistula, Fakir, Eagle.
pietruszka naciowa (Petroselinum hortense var. macrocarpum, Petroselinum sativum var. foliosum), odmiany uprawne: Titan, Petra.

Surowiec: Korzeń pietruszki korzeniowej - Radix Petroselini, owoc pietruszki - Fructus Petroselini, ziele pietruszki - Herba Petroselini
Przetwór: Olejek pietruszkowy - Oleum Pertroselini