Otyłość
Z Wikipedii
Otyłość, patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne. Za otyłość uważa się (med. stwierdza) jeżeli tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 20% całkowitej masy ciała u mężczyzn i 25% u kobiet.
Nie tylko ilość ale również rozmieszczenie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej ma znaczenie. Zgromadzenie tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej nazywa się otyłością brzuszną (otyłość androidalna) ma większe znaczenie patologiczne niż równomierne rozłożenie lub podskórne zgromadzenie tkanki tłuszczowej.
Stwierdzono, że otyłość zwiększa ryzyko zapadania na niektóre z chorób i zwiększa śmiertelność. Wyjątkowo duża otyłość prowadzi do niepełnosprawności.
Dokładne, stosowane w badaniach naukowych metody oznaczania ilości tkanki tłuszczowej organizmu to:
- bioimpendancja elektryczna ciała
- podwójna absorpcjometria (DXA)
- tomografia komputerowa z oceną planimetryczną
- jądrowy rezonans magnetyczny
- metody sonograficzne USG
- metody izotopowe
W praktyce stosuje się, prostsze metody przybliżone:
- pomiar masy ciała (wagi ciała) i obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI) lub wskaźnika WHR (waist-hip ratio)
- pomiar grubości fałdu skórnego
Dla osób dorosłych i o przeciętnych warunkach umięśnienia, wskaźnik BMI dobrze odzwierciedla zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie.
BMI
- wartość prawidłowa 19-25 kg/m²
- nadwaga 25-30 kg/m²
- otyłość >30 kg/m²
- skrajna otyłość >40 kg/m²
WHR
- wartość prawidłowa dla mężczyzn - 0,9
- wartość prawidłowa dla kobiet - 0,8
- obwód brzucha mierzony na poziomie talii nie powinien przekraczać połowy pomiaru wzrostu
Najczęstszą przyczyną powstawania otyłości jest przekarmianie (zbyt duża zawartość kalorii w pożywieniu) w stosunku do zapotrzebowania organizmu.
Otyłość w krajach wysokorozwiniętych stanowi problem społeczny, a w przyszłości może przyjąć rozmiary epidemii i uważana jest za jedno z zagrożeń cywilizacyjnych rozwiniętych społeczeństw.
Prognoza WHO, procent osób otyłych (BMI >30 kg/m² WHO Obesity Taskforce 2003)
Rok | USA | Wielka Brytania | Brazylia |
---|---|---|---|
1990 | 8 | 6 | 5 |
2000 | 12 | 8 | 7 |
2010 | 20 | 17 | 9 |
2020 | 28 | 26 | 12 |
2030 | 41 | 30 | 19 |
Choroby związane z otyłością:
- cukrzyca typu 2
- choroby układu ruchu
- nadciśnienie tętnicze
Uwarunkowania psychologiczne i ekonomiczne otyłości: Według WHO ludzie otyli zwykle są mało aktywni i przedsiębiorczy. Cechuje ich także postawa roszczeniowa. Otyłość łączy się ze skłonnosciami do innych używek, hazardu oraz depresji. Ludzie otyli nie są w stanie kontrolować swoich odruchów.
Zobacz też: nadwaga, insulinooporność, bulimia.
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne |