1932

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

1932
Kultur i 1932 Samfunn i 1932 Vitskap i 1932 Verda i 1932

Innhaldsliste

1 Hendingar
- 1.1 Utlandet
- 1.2 Noreg
2 Fødde
3 Døde

[endre] Hendingar

[endre] Utlandet

4. januar: I India vart Nasjonalkongressen erklært ulovleg, og Mahatma Gandhi blei arrestert.
27. januar: Adolf Hitler heldt Düsseldorf-talen for medlem av Industrieklub, ei samanslutting av tyske næringslivstoppar. Talen blir rekna som eit vendepunkt for NSDAP fordi han sikra kapital til partiet.
28. januar: Japanske styrker inntok Shanghai.
18. februar: Japan anerkjente lyderiket Manzhouguo (japansk for Mandsjukuo) som "sjølvstendig" stat.
25. februar: Adolf Hitler vart tysk statsborgar.
1. mars: Sonen til Charles Lindbergh blei kidnappa i USA. Sonen blei seinare funnen død.
9. mars: Den siste keisaren i Kina, Pu Yi, blei innsett som herskar i Mandsjukuo.
13. mars: I presidentvalet i Tyskland fekk Adolf Hitler 13,7 millionar stemmer. Resultatet var for uklårt til å erklære ein vinnar etter ein omgang.
10. april: I andre runde av presidentvalet i Tyskland vann Paul von Hindenburg. Hitler fekk nest flest røyster.
6. mai: Frankrikes president Paul Doumer blei drepen.
15. mai: Japans statsminister Tsuyoshi Inikai blei drepen.
21. mai: Amelia Erhart vart første kvinne som flaug åleine over Atlanterhavet.
30. mai: Heinrich Brüning gjekk av som rikskanslar i Tyskland.
1. juni: Franz von Papen blei utnemnd til rikskanslar i Tyskland.
6. juni: Opprør i Chile.
15. juni: Ein tre år lang krig mellom Bolivia og Paraguay tok til.
16. juni: Tysklands rikskanslar Franz von Papen heva forbodet mot SS og SA.
31. juli: NSDAP hadde stor framgang ved riksdagsvalget i Tyskland og blei det største partiet med 230 av 608 mandat.
13. august: Hitler avslo president Hindenburgs tilbud om å bli visekansler under Franz von Papen.
3. oktober: Irak blei sjølvstendig
6. november: I eit nytt riksdagsval i Tyskland fikk NSDAP 196 representantar, ein tilbakegang på 34 sidan juli.
19. november: Hitler blei beden av den tyske presidenten om å danne ei koalisasjonsregjering. Forsøket mislyktes.
3. desember: General Kurt von Schleicher blei utnemnd til rikskansler i Tyskland.

[endre] Noreg

2. februar: Forsvarsminister Vidkun Quisling hevda han var blitt overfallen på sitt kontor.
5. april: Quisling forskansa seg på kontoret og vart latterleggjort i pressa.
7. april: Quisling heldt ei tale der han gjekk til åttak mot pressa, og hevda han hadde dokument som prova at det var planlagt eit kommunistisk opprør.
21. mai: Radiumhospitalet i Oslo opna.
27. juni: NRK blei statsverksemd.
12. juli: Noreg okkuperte Søraust-Grønland
7. oktober: Norheimsund sentrum brann ned.
Det første Birkebeinerrennet blei halde.

[endre] Fødde

20. januar: Finn Alnæs, norsk forfattar
12. februar
- Astrid, norsk prinsesse
- Axel Jensen, norsk forfattar
18. februar: Milos Forman, tsjekkisk-amerikansk filmregissør
4. april: Andrej Tarkovskij
30. august: Sigrun Karin Christiansen, kjend som Sigrun Krokvik, norsk forfattar
4. november: Thomas Klestil, austerriksk diplomat og politikar
27. november: Benigno S. Aquino, filippinsk opposisjonsleiar
29. november: Jacques Chirac, fransk politikar og president