Trans Europ Express
Trans Europ Express (TEE) was de benaming voor een netwerk van luxe internationale sneltreinen in Europa, dat van start ging in 1957.
Het concept was bedacht door F.Q. den Hollander, toenmalig president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.
De opzet was een netwerk van snelle, grensoverschrijdende dagtreinen te creëren, dat aan de opkomende concurrentie door de luchtvaart het hoofd zou moeten bieden. Snelheidswinst zou bereikt moeten worden door afhandeling van grenscontroles en douaneformaliteiten in de trein, alsmede door het gebruik van treinstellen waarmee het tijdrovende "kop maken" op kopstations vermeden werd. De TEE's hadden uitsluitend eerste klasse-rijtuigen, waarvoor een speciale toeslag verschuldigd was. Een aantal treinen had speciale faciliteiten zoals een secretariaat, een kapper en een winkeltje. Deze faciliteiten waren meestal geen lang leven beschoren.
Er werd gestreefd naar een uniforme kleurstelling in rood en lichtgeel. Een aantal landen liet voor de TEE-diensten speciale treinstellen bouwen. Nederland en Zwitserland deden dit gezamenlijk. De vorm van dit treinstel werd in 1954 ontworpen door Elsebeth van Blerkom.
In veel gevallen waren TEE's te beschouwen als voortzetting van bekende internationale treinen, en werd de naam van die trein overgenomen, zoals Edelweiss en Rheingold.
In de beginjaren werd meestal dieselmaterieel gebruikt, vanwege de verschillende stroomsoorten die in Europa werden (en worden) gebruikt. Vanaf het begin van de jaren '60 werden op een aantal verbindingen Zwitserse meersysteem-treinstellen gebruikt. Vanaf de jaren '70 werd steeds meer getrokken materieel (rijtuigen plus locomotief) gebruikt, aangezien een verdere snelheidswinst niet met dieselmaterieel kon worden gerealiseerd. (De maximumsnelheid van het dieselmaterieel lag op circa 140 km/h, terwijl snelheden tot 200 km/h uit concurrentieoogpunt wenselijk werden geacht.) De noodzaak tot wisseling van locomotief aan de grens verdween door de ontwikkeling van meersysteem-locomotieven.
In 1987 werd de TEE vervangen door de Eurocity.
[bewerk] Lijst van TEE-diensten
| Treinnummer | Naam | Traject | Periode van bestaan |
|---|---|---|---|
| TEE 92/93 | Adriatico | Milaan Centrale – Bari | 03.06.1973 – 30.05.1987 |
| TEE 8/9 | Albert Schweitzer | Dortmund – Straatsburg | 02.06.1980 – 27.05.1983 |
| TEE 78/79 | Ambrosiano | Milaan – Rome | 26.05.1974 – 30.05.1987 |
| TEE | Aquitaine | Parijs Gare d'Austerlitz – Bordeaux | 23.05.1971 – 30.05.1984 |
| TEE | Arbalète | Parijs Gare de l'Est – Bazel SBB – Zürich HB | 02.06.1957 – 26.05.1979 |
| TEE 88/89 | Aurora | Rome – Reggio Calabria | 26.05.1974 – 31.05.1975 |
| TEE 14/15 | Bacchus | München – Dortmund | 28.05.1979 – 30.05.1980 |
| TEE 66/67 | Bavaria | Zürich HB – München | 28.09.1969 – 21.05.1977 |
| TEE 84/85 | Brabant | Parijs Gare du Nord – Brussel-Zuid – (Amsterdam CS) | 26.05.1963 – 02.06.1984 |
| TEE 90/91 | Blauer Enzian | Hamburg-Altona – München | 30.05.1965 – 26.05.1979 |
| TEE | Capitole (du martin) | Parijs Gare d'Austerlitz – Toulouse-Matabiau | 27.09.1970 – 23.05.1982 |
| TEE | Capitole (du soir) | Parijs Gare d'Austerlitz – Toulouse-Matabiau | 27.05.1970 – 29.09.1984 |
| TEE 83/84 | Catalan-Talgo | Genève-Cornavin – Barcelona | 01.06.1969 – 22.05.1982 |
| TEE 22/23 | Cisalpin | Milaan Centrale – Parijs Gare de Lyon | 01.07.1971 – 21.01.1984 |
| TEE 68/69 | Colloseum | Rome – Milaan Centrale | 03.06.1984 – 30.05.1987 |
| TEE | Cycnus | Milaan – Ventimiglia | 30.09.1973 – 27.05.1978 |
| TEE 42/43 | Diamant (I) | Dortmund – Antwerpen | 30.05.1965 – 29.05.1976 |
| TEE 80/81 | Diamant (II) | München – Hamburg-Altona | 27.05.1979 – 27.05.1981 |
| TEE | Edelweiss | Amsterdam CS – Zürich HB | 02.06.1957 – 26.05.1974 |
| TEE 26/27 | Erasmus | München – Neurenberg – Den Haag | 03.06.1973 – 31.05.1980 |
| TEE | Étendard | Parijs Gare d'Austerlitz – Bordeaux | 26.08.1971 – 30.05.1984 |
| TEE 82/85 | L' Étoile du Nord | Parijs Gare du Nord – Amsterdam CS | 02.06.1957 – 26.06.1984 |
| TEE | Faidherbe | Parijs Gare du Nord – Rijsel – Toerkonje | 02.10.1978 – 29.05.1987 |
| TEE 16/17 | Friedrich Schiller | Dortmund – Stuttgart | 27.05.1979 – 19.05.1982 |
| TEE 14/15 | Gambrinus | Hamburg-Altona – Keulen – München | 29.05.1978 – 27.05.1983 |
| TEE | Gayant | Parijs Gare du Nord – Lille – Tourcoing | 02.10.1978 – 30.05.1986 |
| TEE 50/51 | Goethe (I) | Frankfurt am Main – Parijs Gare de l'Est | 31.05.1970 – 31.05.1975 |
| TEE 24/25 | Goethe (II) | Frankfurt am Main – Dortmund | 27.05.1978 – 27.05.1983 |
| TEE 58/59 | Gottardo | Zürich HB – Milaan Centrale | 01.07.1961 – 30.05.1987 |
| TEE | Heinrich Heine | Frankfurt am Main – Dortmund | 27.05.1979 – 27.05.1983 |
| TEE 78/79 | Helvetia | Zürich HB – Frankfurt am Main – Hamburg-Altona | 02.06.1957 – 26.05.1979 |
| TEE 88/81 | L'Ile de France | Parijs Gare du Nord – Amsterdam CS | 02.06.1957 – 28.05.1981 |
| TEE | Iris | Zürich – Brussel-Zuid | 26.05.1974 – 30.05.1981 |
| TEE 30/31 | Jules Verne | Parijs Gare Montparnasse – Nantes | 28.09.1980 – 30.05.1981 |
| TEE 60/61 | Kleber | Parijs Gare de l'Est – Straatsburg | 23.05.1971 – 29.05.1987 |
| TEE | Lemano | Milaan Centrale – Genève-Cornavin | 01.06.1958 – 22.05.1982 |
| TEE | Ligure | Marseille Saint-Charles – Milaan Centrale | 12.09.1957 – 22.05.1982 |
| TEE | Lutetia | Parijs Gare de l'Est – Milaan Centrale | onbekend |
| TEE | Lyonais | Parijs Gare de Lyon – Lyon Perrache | 09.02.1969 – 26.09.1976 |
| TEE 84/85 | Mediolanum | München – Milaan Centrale | 15.10.1957 – 02.06.1984 |
| TEE 86/79 | Memling | Parijs Gare du Nord – Brussel-Zuid | 29.09.1974 – 01.06.1984 |
| TEE 34/35 | Merkur | Stuttgart – Keulen – Kopenhagen | 26.05.1974 – 27.05.1978 |
| TEE | Mistral | Parijs Gare de Lyon – Marseille Saint-Charles – Nice-Ville | 30.05.1965 – 27.05.1978 |
| TEE | Mont Cenis | Lyon-Perrache – Milaan Centrale | 02.06.1957 – 30.09.1972 |
| TEE 40/41 | Molière (ex Paris-Ruhr) | Parijs Gare du Nord – Keulen | 02.06.1957 – 25.05.1979 |
| TEE 80/89 | L'Oiseaux Bleu | Parijs Gare du Nord – Brussel-Zuid | 02.06.1957 – 02.06.1984 |
| TEE 32/33 | Parsifal | Parijs Gare du Nord – Dortmund – Hamburg-Altona | 29.09.1957 – 26.05.1979 |
| TEE 26/27 | Prinz Eugen (I) | Bremen – Passau – Wenen Westbahnhof | 25.09.1971 – 31.05.1975 |
| TEE 26/27 | Prinz Eugen (II) | Hannover – Keulen – Frankfurt am Main – Wenen Westbahnhof | 01.06.1975 – 27.05.1978 |
| TEE 10/11 | Rembrandt | München – Stuttgart -Amsterdam CS | 28.05.1967 – 28.05.1983 |
| TEE 6/7 | Rheingold | Amsterdam CS – Genève-Cornavin | 30.05.1965 – 30.05.1987 |
| TEE 16/17 | Rheingold | (Kurswagen) Amsterdam – Frankfurt am Main – Nördlingen – München | 23.05.1982 – 30.05.1987 |
| TEE | Rheinpfeil | Dortmund – Frankfurt am Main – München | 30.05.1965 – 25.09.1971 |
| TEE 74/75 | Roland (I) | Bremen – Bazel SBB – Milaan Centrale | 01.06.1969 – 26.05.1979 |
| TEE 90/91 | Roland (I) | Bremen – Frankfurt am Main – Stuttgart | 28.05.1979 – 29.05.1980 |
| TEE 78/79 | Rubens | Parijs Gare du Nord – Brussel-Zuid | 29.09.1974 – 27.05.1987 |
| TEE | Rhodanien | Parijs Gare de Lyon – Marseille Saint-Charles | 23.05.1971 – 29.09.1978 |
| TEE 28/29 | Saphir | Frankfurt am Main – Brussel-Zuid | 02.06.1957 – 26.05.1979 |
| TEE 68/69 | Settebello | Rome – Milaan Centrale | 26.05.1974 – 02.06.1984 |
| TEE 62/63 | Stanislas | Parijs Gare de l'Est – Straatsburg | 24.05.1971 – 25.09.1982 |
| TEE | Ticino | Zürich HB – Milaan Centrale | 01.07.1961 – 25.09.1982 |
| TEE 22/23 | Van Beethoven (ex Rhein-Main) | Frankfurt am Main – Amsterdam CS | 02.06.1957 – 26.05.1979 |
| TEE 94/95 | Vesuvio | Milaan Centrale – Rome – Napels | 30.09.1973 – 30.05.1987 |
| TEE | Watteau | Parijs Gare du Nord – Lille – Tourcoing | 02.10.1978 – 27.05.1987 |
| TEE 61/62 | LH 1001/2 | Frankfurt am Main – Düsseldorf Flughafen | 27.03.1982 – 01.06.1991 |
| TEE 63/64 | LH 1003/4 | Frankfurt am Main – Düsseldorf Flughafen | 27.03.1982 – 01.06.1991 |
| TEE 65/66 | LH 1005/6 | Frankfurt am Main – Düsseldorf Flughafen | 27.03.1982 – 01.06.1991 |
| TEE 67/68 | LH 1007/8 | Frankfurt am Main – Düsseldorf Flughafen | 27.03.1982 – 01.06.1991 |
- De treinnummers en -route zijn weergegeven volgens de situatie ter tijde van de instelling van de dienst.
