Pekela

Gemeente Pekela


(Wapen van Pekela)		(Vlag van Pekela)

Oppervlakte
- Land
- Water

50,20 km²
49,12 km²
1,08 km²

Inwoners
Bevolkingsdichtheid

13.276 (1 augustus 2006)
270 inw./km²

Geografische ligging

53°06' NB 7°0' OL

Geografische ligging

{{{coordinaten}}}

Belangrijke verkeersaders

N366, N367

Station(s)

{{{station}}}

Netnummer

0597, 0599

Postcodes

9662-9669

Officiële website

www.pekela.nl

Politiek

Burgemeester (lijst)

Meindert Schollema (PvdA)

Bestuur

{{{bestuur}}}

Zetels
{{{partijen}}}

{{{zetels}}}

Pekela ( uitspraak (info·uitleg)) (Gronings: De Pekel) (inwoners per 1 juli 2006: 13.277, bron: CBS) is een gemeente in Noord-Nederland, in de provincie Groningen. De gemeente beslaat een oppervlakte van 50,22 km². Pekela is ontstaan door de samenvoeging van Oude Pekela en Nieuwe Pekela per 1 januari 1990.

[bewerk] Geschiedenis

Pekela is een typische veenkoloniale gemeente. De geschiedenis van de gemeente geeft dan ook een mooi voorbeeld van de verschillende ontwikkelingsfasen van de doorsnee veenkolonie. Maar er is ook een geschiedenis die teruggaat naar voor de periode dat het veen zich heeft gevormd. Bij het Hoetmansmeer zijn bij opgravingen vondsten gedaan die er op wijzen dat in de streek rond de Pekel A al zo'n 7000 jaar geleden sprake was van menselijke bewoning.

De moderne geschiedenis begint in 1599 als enige Hollandse en Friese kooplieden de Pekelder Compagnie oprichten en enige veengronden langs de Pekel A (wat letterlijk 'zout water' betekent) in het Bourtangermoeras aankopen om deze te ontginnen voor de turfwinning. In de jaren daarna koopt de stad Groningen vrijwel alle gronden op en neemt de turfwinning ter hand.

De ontginning gaat van beneden naar boven, oftewel, deze begint aan de benedenloop van de Pekel A en gaat dan naar het zuiden. Hoe zuidelijker men komt hoe meer de Pekel A gekanaliseerd wordt. Uiteindelijk wordt dit het Pekelder Hoofddiep.

De stad Groningen bepaald dat de streek niet alleen voor turfwinning mag dienen. De verveners zijn verplicht na het afgraven de gronden in te richten voor de landbouw. De stad stelt daarbij de stadsdrek als meststof beschikbaar. De gronden blijven in handen van de stad en worden uitgegeven in een aangepaste vorm van het beklemrecht. De huurders worden daarom stadsmeijers genoemd.

Het vervoer geschiedt grotendeels over het water. Dat stimuleert zowel de scheepsbouw, als de scheepsvaart. Pekela ontwikkelt zich met Veendam tot het centrum van de Veenkoloniale vaart.

In de landbouw zijn in eerste instantie rogge en haver de hoofdgewassen, maar de grond blijkt toch te arm. Vanaf 1870 wordt massaal overgeschakeld op de fabrieksaardappel. Dat stimuleert het ontstaan van verwerkende industrie. Daarbij ontstaat in Oude Pekela, dat dichter bij de graanschuur van het Oldambt ligt de kenmerkende strokartonindustrie.

Vanaf de zestiger jaren van de vorige eeuw begint de neergang. De landbouw stoot steeds meer personeel uit, de industrie wordt steeds verder gemechaniseerd. Bij de daardoor noodzakelijke reorganisaties komt het in Pekela meermalen tot felle stakingsacties waarbij de in Oude Pekela geboren voorman van de vroegere CPN Fré Meis een grote rol speelt. Hij kan de teloorgang van de industrie echter niet tegenhouden.

[bewerk] Indeling

De gemeente Pekela bestaat uit de volgende plaatsen: Alteveer gedeeltelijk, Boven Pekela, Bronsveen, Hoetmansmeer, Nieuwe Pekela, Oude Pekela.

[bewerk] Openbaar vervoer

Buslijnen in de gemeente Pekela:

lijn 10: Winschoten-Oude Pekela-Nieuwe Pekela-Veendam-Bareveld-Gieten-Assen
lijn 71: Veendam-Nieuwe Pekela-Alteveer
lijn 75: Winschoten-Oude Pekela-Nieuwe Pekela-Boven Pekela-Stadskanaal

Deze buslijnen worden uitgevoerd door Arriva.

[bewerk] Zetelverdeling gemeenteraad

PvdA 7 zetels
SP 3 zetels
CDA 2 zetels
VVD 1 zetel
GroenLinks 1 zetel
ChristenUnie 1 zetel

[bewerk] Geboren in Pekela

Fre Meis voorman van de CPN
Gerard Wiekens (25-02-1973), voetballer

[bewerk] Externe link

Locatie van Oude Pekela op een kaart van ViaMichelin

Coördinaten:
53°6'N, 7°0'O

Provincie Groningen
Appingedam \| Bedum \| Bellingwedde \| Delfzijl \| Eemsmond \| Groningen \| Grootegast \| Haren \| Hoogezand-Sappemeer \| Leek \| Loppersum \| De Marne \| Marum \| Menterwolde \| Pekela \| Reiderland \| Scheemda \| Slochteren \| Stadskanaal \| Ten Boer \| Veendam \| Vlagtwedde \| Winschoten \| Winsum \| Zuidhorn
Nederland \| Provincies \| Gemeenten