Nasr Abu Zayd
Nasr (Hamid) Abu Zayd (Tanta, Egypte, 7 oktober 1943) Arabisch: نصر حامد ابو زيد, is een Egyptische professor in de islam die woont en werkt in Nederland.
Nasr Abu Zaid is een specialist in de studie van de Koran en de mystieke filosofie. Door zijn kritiek op de sharia kwam hij in aanvaring met islamitische fundamentalisten in Egypte. Hij werd bestempeld tot geloofsafvallige en moest in 1995 uitwijken.
In 1981 had hij zijn doctoraat in Arabisch en islamitische studies met de vermelding 'cum laude' van de Al-Azhar Universiteit in Caïro behaald. Hier bleef hij werken tot 1995.
In dat jaar werd hij vervolgd door de Egyptische (religieuze) autoriteiten vanwege zijn visie op de Koran als een religieus, mythisch literair werk. Hij werd tot afvallige verklaard. Hij moest van zijn vrouw, een hoogleraar Romaanse talen, scheiden maar omdat hij en zijn vrouw dat beiden weigerden werd hij door fundamentalistische groeperingen met de dood bedreigd, reden voor het echtpaar om te vluchten. Omdat Abu Zayd al enkele gastcolleges in Nederland had gegeven lag het voor de hand om politiek asiel in Nederland aan te vragen.
In 2000-2001 bekleedde Abu Zaid de Cleveringa-leerstoel aan de Universiteit Leiden. In 2004 aanvaardde hij de Ibn Rushd-leerstoel voor humanisme en islam aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. Hij is verder verbonden aan de Universiteit Leiden en het Wissenschaftskolleg in Berlijn.
Professor Abu Zaid geldt als groot kenner van de stromingen in de islamitische wetenschappen en stelt zich tot doel een theologie te ontwikkelen die moslims in staat stelt hun eigen tradities te verbinden met de moderne wereld van vrijheid, gelijkheid, mensenrechten en democratie. Op basis van kritisch onderzoek van de Koran en de hadiethliteratuur komt Aboe Zaid onder meer tot de conclusie dat de juridische positie van de vrouw gelijk dient te zijn aan die van de man.
[bewerk] Publicaties
- Mijn leven met de islam, Haarlem (Gottmer) 2002, ISBN 9023011058
- Vernieuwing in het islamitisch denken, Amsterdam (Bulaaq) 1996/2003, ISBN 9054600179
- Rethinking the Qur'an: Towards a Humanistic Hermeneutics, Utrecht (Humanistics University Press) 2004, ISBN 906665605
