Franjo Tuđman
Franjo Tuđman (Veliko Trgovišće, 14 juni 1922 - Zagreb, 10 december 1999) was de president van Kroatië gedurende de jaren 90.
Inhoud |
[bewerk] De man en zijn leven
Franjo Tuđman werd op 14 juni 1922 geboren in het Kroatische Veliko Trgovišće, in de regio Hrvatsko Zagorje. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941-1945) vocht Tuđman aan de zijde van Tito's partizanen en werd hij lid van de Joegoslavische Communistische Partij (JCP). Na de oorlog maakte Tuđman carrière binnen het Joegoslavische Volksleger (JNA). In 1960 werd hij de jongste generaal in het JNA.
In 1961 verliet Tuđman het leger, naar eigen zeggen vanwege het groot aantal Servische officieren. Tuđman richtte het Instituut voor de Werkers Geschiedenis op. Tuđman werd de eerste voorzitter van dit instituut, een post die hij tot 1967 vervulde.
Vanaf het einde van de jaren '60 bekritiseerde Tuđman het communistische establishment in Joegoslavië. Als gevolg hiervan werd hij uit de Joegoslavische Communistenbond (opvolger van de Joegoslavische Communistische Partij) gezet.
In 1971 speelde Tuđman een belangrijke rol tijdens de Kroatische Lente en werd hij na de onderdrukking hiervan, veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.
In 1989 verscheen Tuđmans boek De Gruwelen van Oorlog. Hierin verklaart hij dat het aantal door de Kroatische fascisten vermoordde Serviërs en Joden tijden de Tweede Wereldoorlog lang niet zo hoog was als door de geschiedschrijvers werd beweerd.
[bewerk] Antisemitisme
Niet alleen de misdaden gepleegd door Kroatische fascisten worden door Tuđman gebagateliseerd; zo beweerde hij in zijn boek Historische Waarheden dat het totaal aantal Joodse slachtoffers in de holocaust slechts 900,000 bedroeg (later beweerde hij, dat er 4 miljoen Joden waren omgekomen).
Zijn beschrijvingen van Joden en hun gedrag in zijn boek zijn ook op zijn minst aanstootgevend te noemen; zo beschreef Tuđman de Joden als volgt; Een Jood blijft een Jood. Zelfs in de kampen behielden zij hun slechte eigenschappen; egoisme, trouweloosheid, verachtelijkheid, sluwheid en oplichterij.
Veel Kroaten beweren dat Tuđman's antisemitisme een uitvinding is van Milošević's propagandamachine, en een deel van hen achtten Joodse historici en intellectuelen schuldig aan het zwartmaken van Kroatië en de Kroaten. Toen de New York Times melding deed van Tuđman's uitspraken over Joden en de Holocaust beschreven als een overblijfsel van het Ustasa-verleden, beschuldigden veel (Amerikaanse) Kroaten de krant van een systematische lastercampagne tegen Kroaten en Kroatië.
Volgens de Britse krant The Guardian, de New York Times en vele andere hoogstaande Britse, Amerikaanse en zelfs enkele Kroatische kranten zou Tuđman bij een verkiezingsbijeenkomst in 1990 hebben gezegd; "Ik bedank God dat ik niet met een Servische of een Jodin getrouwd ben".
Toen Tuđman in de jaren '90 door Bill Clinton was uitgenodigd om te spreken op de opening van een Holocaustmuseum, verlieten veel mensen de zaal.
In 1994 schreef Tuđman een brief aan de B'nai B'rith, de grootste Amerikaans-Joodse organisatie, en beloofde de "controversiële" passages uit de toekomstige drukken van zijn boek(en) te schrappen.
[bewerk] Verkiezingen
Tuđmans partij, Hrvatska Demokratska Zajednica (HDZ of Kroatische Democratische Unie), won de eerste post-communistische parlementsverkiezingen in 1990. Daaropvolgend werd Tudjman president van Kroatië dat toen nog een deelstaat van Joegoslavië was. Een jaar later (1991) verklaarde hij Kroatië onafhankelijk, wat zou leiden tot oorlog tussen Kroatië en de Krajina, gesteund door Servië.
Tuđman werd twee maal herkozen en bleef aan de macht tot aan zijn dood eind 1999.
[bewerk] Bronnen
Bron: [1] (New York Times artikel over Tudjman; zijn anti-semitisme komt hierin aan bod)
Bron: [2] (artikel over Tudjman uit de Britse krant The Guardian)
| Voorganger: Ivo Latin |
President van Kroatië 1990-1999 |
Opvolger: Stjepan Mesić |
