Oxide
From Wikipedia
Oxide (von dat greeksche oxys: scharp, spitz, suer) sünd chemisch Verbinnen mit Suerstoff, wo de denn de Oxidatschoonstall -2 hett. Dat O2--Ion, wat dem to Grunnen liggt, gifft dat ober blots in Smölt oder tosam mit Kationen as Solt.
O2--Ionen sünd bannig starke Basen, de in Water gau een Proton opnemmt un dormit to Hydroxid-Ionen wannelt warrt. Suerstoff bilt mit meist all chemisch Elementen Oxide, mit Utnohm von Helium, Neon, Argon un Krypton, de as Eddelgase nich so liecht verbinnen künnt, un Fluor, dat de högere Elektronegativität hett. Kanns twar Verbinnen wie OF2, O2F2 oder O4F2 ut maaken, warrt denn ober nich as Fluoroxide betekend, man as Suerstofffluoride.
Oxide gifft dat op de Eer bannig veel. De meesten Steen sünd Oxide. So is de gröttste Deel von de Eerdkrust un den Eerdmantel ut Silikat-Steen opbaut, de Oxide von dat Silizium sünd. Een bekannt Silikat-Mineral is t. B. de Quartz (Siliziumdioxid oder SiO2). Dat faakenste Silikat-Mineral in de fasten Eer is ober dat nich so bekannte Olivin ([Mg,Fe]2SiO4).
Annere bekannte Oxide sünd t. B.:
- Kohlenstoffdioxid (CO2)
- Kohlenstoffmonooxid (CO)
- Iesenoxid (wat wi als Russ kennt; Fe(II)O un Fe(III)2O3)
- Magnesiumoxid (ok as Magnesia bekannt; MgO)
- Sweveldioxid (SO2)
- Waterstoffoxid (wat’n beter as Water kennt; H2O)
Suerstoff kann ober ok noch annere Oxidatschoonsstufen oder Oxidatschoonstalln hebben. De Verbinnen warrt den anners nöömt: Peroxid (-1), Hyperoxid (-1/2) un Ozonid (-1/3) oder as Solt mit dat Dioxygenyl-Kation (+1).
