Germönsk tungumál

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Germönsk mál er stærsti undirflokkur indóevrópskra mála. Meðal annarra tilheyra enska, þýska, hollenska og norrænu málin þessum flokki.

Engar skriflegar heimildir um forngermönsku eru til og þess vegna er málið óþekkt í dag. En með samnburði á ýmsum germönskum málum hefur málvísindamönnum tekist að endurskapa forngermönsku að miklu leyti. Úr þessu frummáli tóku þau mál sem urðu að germönskum málum nútímans að þróast um sama leyti og germanskar þjóðir fóru að dreifast um Evrópu í kring um upphaf tímatals okkar.

Germönskum málum er oftast skipt í norðurgermönsk eða norræn mál, austurgermönsk og vesturgermönsk. Öll austurgermönsk mál eru nú útdauð; heimildir um þau er aðallega að finna í gotneskum Biblíum; þekktust er svokölluð Silfurbiblía sem skrifuð var um árið 500 auk fjölda rúnasteina.

Yfirlit yfir germönsk mál

Efnisyfirlit

1 Vesturgermönsk mál
2 Norðurgermönsk mál
- 2.1 Vesturnorræn mál
- 2.2 Austurnorræn mál
3 Austurgermönsk mál
4 Samanburður nokkurra orða

[breyta] Vesturgermönsk mál

Fornenska
- Enska
- Skoska
Fornfrísneska
- Frísneska
Fornlágfrankíska
- Hollenska eða niðurlenska
- Afríkanska
Fornsaxíska
- Lágþýska
Fornháþýska
- Þýska
- Jiddíska

[breyta] Norðurgermönsk mál

[breyta] Vesturnorræn mál

Forníslenska
- Íslenska
Fornnorska
- Norska, nýnorska (mikil dönsk áhrif á bæði málaformin)
Fornfæreyska
- Færeyska
Norn

[breyta] Austurnorræn mál

Forndanska
- Danska
  - (Norska, bókmál (mikil dönsk áhrif á bæði málaformin))
Fornsænska
- Sænska
Forngotlenska
- Gotlenska (Gutamål)

[breyta] Austurgermönsk mál

Gotneska
- Krímgotneska

[breyta] Samanburður nokkurra orða

Enska	Afrikaans	Danska	Hollenska	Færeyska	Þýska	Gotneska	Íslenska	Skoska	Sænska	Jiddíska
Apple	Appel	Æble	Appel	Súrepli	Apfel	Aplus	Epli	Aiple	Äpple	עפּל (Epl)
Board	Bord	Bræt	Bord	Borð	Brett	Baúrd	Borð	Buird	Bord
Book	Boek	Bog	Boek	Bók	Buch	Bóka	Bók	Beuk	Bok	בוך (Buḫ)
Breast	Bors	Bryst	Borst	Bróst	Brust	Brusts	Brjóst	Breest	Bröst	ברוסט (Brust)
Brown	Bruin	Brun	Bruin	Brúnt	Braun	Bruns	Brúnn	Broun	Brun
Day	Day	Dag	Dag	Dagur	Tag	Dags	Dagur	Day	Dag	טאָג (Tog)
Die	Sterf	Dø	Sterven	Doyggja	Sterben	Diwan	Deyja	Dee	Dö
Enough	Genoeg	Nok	Genoeg	Nóg	Genug	Ga-nóhs	Nóg	Eneuch	Nog	גענוג (Genug)
Give	Gee	Give	Geven	Geva	Geben	Giban	Gefa	Gie	Giva/Ge	געבן (Gebn)
Glass	Glas	Glas	Glas	Glas	Glas		Gler	Gless	Glas	גלאָז (Gloz)
Gold	Goud	Guld	Goud	Gull	Gold	Gulþ	Gull	Gowd	Guld	גאָלד (Gold)
Hand	Hand	Hånd	Hand	Hond	Hand	Handus	Hönd	Haund	Hand	האַנט (Hant)
Head	Kop	Hoved	Hoofd/Kop	Høvd/Høvur	Haupt/Kopf	Háubiþ	Höfuð	Heid	Huvud	קאָפּ (Kop)
High	Hoog	Høj	Hoog	Høg/ur	Hoch	Háuh	Hár	Heich	Hög	הױך (Hoyḫ)
Home	Heim	Hjem	Thuis	Heim	Heim	Háimóþ	Heim	Hame	Hem	הײם (Heym)
Hook	Haak	Krog	Haak	Haken	Haken		Krókur	Heuk	Hake/Krok
House	Huis	Hus	Huis	Hús	Haus	Hús	Hús	Hoose	Hus	הױז (Hoyz)
Many	Menige	Mange	Menig	Nógv	Mehrere	Manags	Margir	Mony	Många
Moon	Maan	Måne	Maan	Máni	Mond	Ména	Tungl	Muin	Måne
Night	Nag	Nat	Nacht	Nátt	Nacht	Nahts	Nótt	Nicht	Natt	נאַכט (Naḫt)
No	Nee	Nej	Nee	Nei	Nein/Nö	Né	Nei	Nae	Nej	נײן (Neyn)
Old	Oud	Gammel	Oud	Gamal/Gomul	Alt	Sineigs	Gamall	Auld	Gammal	אַלט (Alt)
One	Een	En	Een	Ein	Eins	Áins	Einn	Ane	En/ett	אײן (Eyn)
Ounce	Ons	Unse	Ons		Unze		Únsa	Unce	Uns
Snow	Sneeu	Sne	Sneeuw	Kavi	Schnee	Snáiws	Snjór	Snaw	Snö	שנײ (Šney)
Stone	Steen	Sten	Steen	Steinur	Stein	Stáins	Steinn	Stane	Sten	שטײן (Šteyn)
That	Dat	Det	Dat	Hatta	Das	Þata	Þetta	That	Det	דאָס (Dos)
Two	Twee	To	Twee	Tveir	Zwei/Zwo	Twái	Tveir	Twa	Två	צװײ (Ẓvey)
Who	Wie	Hvem	Wie	Hvør	Wer	Has	Hver	Wha	Vem	װער (Ver)
Worm	Wurm	Orm	Worm	Ormur	Wurm	Maþa	Maðkur, Ormur	Wirm	Mask, Orm	װאָרעם (Vorem)