Yezhoù germanek
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Skrivet eo ar pennad-mañ e Peurunvan
Ur skourr eus ar yezhoù indez-europek eo ar yezhoù germanek.
Ar saozneg eo ar yezh c'hermaneg muiañ komzet o vezañ m'emañ barrek warnañ tro-dro da 340 milion a dud evel yezh kentañ ha gant meur a hini all dre ar bed a-bezh evel eil yezh. E-touez ar yezhoù germanek pennañ eall e kaver an alamaneg komzet gant 120 milion a dud evel yezh kentañ, an izelvroeg hag ar yezhoù skandinavek.
Diorroet e oa bet an holl yezhoù germanek diwar ar germaneg boutin, komzet tro-dro d'ar 1añ milved kent Jezuz e norzh Europa.
Kavet e vez roudoù skrivet eus ar yezhoù germanek bet enrollet gant Tacitus eus ar Iañ kantved kent Jezuz.
Adalek an II Kantved goude Jezuz e oa bet kroget da skrivañ ar yezhoù germanek gant ar skritur ar ar runoù anvet futhark henañ. Diouzh an tu all e veze skrivet ar goteg gant al lizherenneg c'hotek bet krouet gant an eskop Ulfilas evit treiñ ar Bibl er IVvet Kantved. War-lerc'h e voe degaset al lizherenneg latin gant ar venec'h kristen evit skrivañ ar yezhoù germanek all, nemet ar yezhoù skandinavek a gendalc'he d'ober gant ar runoù a-hed amzerioù ar Vikinged.
Bremañ e vez implijet al lizherenneg latin evit skrivañ an holl yezhoù germanek, a-wechoù gant un nebeut lizherennoù ispisial ouzhpenn, da skwer
- an umlaut en alamaneg hag e svedeg
- ß (Eszett) en alamaneg
- Ø, Æ, Å er yezhoù skandinavek
- Ð, Þ en islandeg
Gwechall ivez e veze skrivet ha moulet meur a yezh germanek, dreist-holl an alamaneg, gant ur stil ispisial anvet fraktur.
Setu un nebeut perzhioù yezhoniel a gaver er yezhoù germanek nemetken:
- Eeunadur eus amzerioù indez-europeek e amzer-a-vremañ ha amzer dremenet
- Implij ul lostger dre-zent (/d/ or /t/) e lec'h ur c'hemmadur a vokalenn (ablaut) da ziskouez an amzer dremenet. Gwelet: Verb gwan germanek.
- Bezañs daou zoare displegadur verb : gwan (oc'h implijout ul lostger dre zent) ha kreñv (oc'h implij ablaut).
- Implij anvioù-gwan kreñv ha gwan.
- Ar c'hemmadur kensonennek anavezet dindan anv Lezenn Grimm.
- Un nebeut gerioù a zo diaes da liammañ gant gwriziennoù indez-europeekmet hag a vez kavet e-barzh hogozik tout ar yezhoù germanek Gwelet Martezadenn ar gwiskad-dindan germanek.
- Dilec'hiadur ar pouezh-mouezh war ar wrizienn.
Taolenn |
[kemmañ] Renkadur ar yezhoù germanek
Setu ur roll eus ar yezhoù hag ar rannyezhoù germanek pennañ:
- Yezhoù germanek ar c'hornôg
- Yezhoù germanek uhel
- Lombardeg (Yezh varv)
- Alamaneg
- Yezhoù germanek ar c'hreiz
- Yezhoù germanek ar reter-c'hreiz
- Luksembourgeg
- Yezhoù germanek ar c'hornôg-c'hreiz
- Yezhoù germanek uhelañ
- Yezhoù alemanek
- Swabeg
- Yezhoù alamanek izel
- Elzaseg
- Yezhoù alemanek uhel
- Yezhoù alemanek uhelañ
- Yezhoù aostriek-bavarek
- Bavareg an norzh
- Bavareg ar c'hreiz
- Bavareg ar su
- Alamaneg an Huterited
- Yezhoù alemanek
- Yezhoù germanek ar c'hreiz
- Yidicheg
- Vimisoyeg (Wymysöryś)
- Alamaneg
- Yezhoù germanek izel
- Yezhoù frankek izel
- Izelvroeg
- Afrikaneg (Afrikaans )
- Limbourgeg
- Yezhoù saksek izel
- Sakseg izel unvan
- Sakseg izel reter Friz
- Yezhoù germanek izel ar reter
- Alamaneg ar Venonited (Plautdietsch)
- Yezhoù frankek izel
- Yezhoù germanek an inizi
- Yezhoù frizek
- Frizeg ar c'hornôg
- Frizeg ar reter (Saterfrizeg)
- Seuleg (frizeg Söl pe Sylt)
- Saozneg
- Saozneg Breizh-Veur
- Saozneg an norzh
- Rannyezh Northumberland (Geordie)
- Rannyezh Durham (Pitmatic)
- Rannyezh Cumbrian
- Rannyezh Yorkshire
- Rannyezh Lancashire
- Rannyezh Merseyside (Scouse)
- Rannyezh Manchester
- Rannyezh ar Midlands
- Rannyezhoù Midlands ar reter
- Rannyezh Derbyshire
- Rannyezh Nottingham
- Rannyezh Lincolnshire
- Rannyezh Leicestershire
- Rannyezhoù Midlands ar c'hornôg
- Rannyezh ar Black Country (Yam Yam)
- Rannyezh Birmingham (Brummie)
- Rannyezhoù Midlands ar reter
- Rannyezh East Anglia
- Rannyezh Norfolk
- Saozneg ar su
- Received Pronunciation
- Rannyezh an Aber (estuary English)
- Rannyezh Cockney
- Rannyezh Somerset
- Rannyezh Devon
- Rannyezh saoznek Kernev-Veur
- Saozneg Aostralia
- Saozneg Zeland Nevez
- Saozneg Bro-Skos
- Saozneg Norzhamerika
- Saozneg Kanada
- Rannyezh Boston
- Rannyezh su ar Stadoù-Unanet
- General American
- Rannyezh New York
- Rannyezh Kalifornia
- Rannyezh Hawaii
- Saozneg re du ar Stadoù-Unanet (Ebonikeg)
- Saozneg Liberia
- (Doareoù-yezh all)
- Saozneg Iwerzhon
- Saozneg ar C'haraibez
- Saozneg Jamaika
- Saozneg an Douar-Nevez
- Saozneg Hong Kong
- Saozneg Suafrika
- Saozneg India
- Saozneg (Singlish)
- Saozneg (Manglish)
- Saozneg Breizh-Veur
- Skoteg
- Skoteg an inizi
- Skoteg an norzh
- Skoteg ar c'hreiz
- Skoteg ar su
- Skoteg Ulster
- Skoteg ar c'hêrioù bras
- Yoleg
- Yezhoù frizek
- Yezhoù germanek ar reter
- Yezhoù germanek an norzh
[kemmañ] Vocabulary comparison
Un nebeut eus ar gerioù en daolenn-mañ o-deus kemmet o zalve e-pad ar milvedoù. Da skouer ez eo ar ger Sterben (mervel) liammet d'ar ger saoznegstarve (bezañ gant an naon). Bez ez eus d'an nebeutañ un heuliad d'un andon nann-germanek boutin (ounce hag a zeu eus al Latin)
| Saozneg | Skoteg | Afrikaneg | Izelvroeg | Alamaneg | Yidicheg | Goteg | Islandeg | Faeroeg | Svedeg | Daneg | Norvegeg (Bokmål) |
| Apple | Aiple | Appel | Appel | Apfel | עפּל (Epl) | Aplus | Epli | Súrepli | Äpple | Æble | Eple |
| Board | Buird | Bord | Bord | Brett | Baúrd | Borð | Borð | Bord | Bræt | Bord | |
| Book | Beuk | Boek | Boek | Buch | בוך (Buḫ) | Bóka | Bók | Bók | Bok | Bog | Bok |
| Breast | Breest | Bors | Borst | Brust | ברוסט (Brust) | Brusts | Brjóst | Bróst | Bröst | Bryst | Bryst/Brøst |
| Brown | Broun | Bruin | Bruin | Braun | Bruns | Brúnn | Brúnt | Brun | Brun | Brun | |
| Day | Day | Dag | Dag | Tag | טאָג (Tog) | Dags | Dagur | Dagur | Dag | Dag | Dag |
| Die | Dee | Sterf | Sterven | Sterben | Diwan | Deyja | Doyggja | Dö | Dø | Dø | |
| Enough | Eneuch | Genoeg | Genoeg | Genug | גענוג (Genug) | Ga-nóhs | Nóg | Nóg | Nog | Nok | Nok |
| Give | Gie | Gee | Geven | Geben | געבן (Gebn) | Giban | Gefa | Geva | Giva/Ge | Give | Gi |
| Glass | Gless | Glas | Glas | Glas | גלאָז (Gloz) | Gler | Glas | Glas | Glas | Glass | |
| Gold | Gowd | Goud | Goud | Gult | גאָלד (Gold) | Gulþ | Gull | Gull | Guld | Guld | Gull |
| Hand | Haund | Hand | Hand | Hand | האַנט (Hant) | Handus | Hönd | Hond | Hand | Hånd | Hand/Hånd |
| Head | Heid | Kop | Hoofd/Kop | Haupt/Kopf | קאָפּ (Kop) | Háubiþ | Höfuð | Høvd/Høvur | Huvud | Hoved | Hode |
| High | Heich | Hoog | Hoog | Hoch | הױך (Hoyḫ) | Háuh | Hár | Høg/ur | Hög | Høj | Høy |
| Home | Hame | Huis | Huis | Heim | הײם (Heym) | Háimóþ | Heim | Heim | Hem | Hjem | Hjem |
| Hook | Heuk | Haak | Haak | Haken | Krókur | Haken | Hake | Hage | Hake/Krok | ||
| House | Hoose | Huis | Huis | Haus | הױז (Hoyz) | Hús | Hús | Hús | Hus | Hus | Hus |
| Many | Mony | Menige | Menige | Manch | Manags | Margir | Nógv | Många | Mange | Mange | |
| Moon | Muin | Maan | Maan | Mond | Ména | Tungl | Máni | Måne | Måne | Måne | |
| Night | Nicht | Nag | Nacht | Nacht | נאַכט (Naḫt) | Nahts | Nótt | Nátt | Natt | Nat | Natt |
| No | Nae | Nee | Niet/Nee | Nein/Na/Nö/Nee | נײן (Neyn) | Né | Nei | Nei | Nej | Nej | Nei |
| Old | Auld | Oud | Oud | Alt | אַלט (Alt) | Sineigs | Gamall | Gamal/Gomul | Gammal | Gammel | Gammel |
| One | Ane | Een | Een | Eins | אײן (Eyn) | Áins | Einn | Ein | En/ett | En | En |
| Ounce | Unce | Ons | Ons | Unze | Únsa | Uns | Unse | Unse | |||
| Snow | Snaw | Sneeu | Sneeuw | Schnee | שנײ (Šney) | Snáiws | Snjór | Kavi | Snö | Sne | Snø |
| Stone | Stane | Steen | Steen | Stein | שטײן (Šteyn) | Stáins | Steinn | Steinur | Sten | Sten | Stein |
| That | That | Dit | Dit, Dat | Das | דאָס (Dos) | Þata | Þetta | Hatta | Det | Det | Det |
| Two | Twa | Twee | Twee | Zwei/Zwo | צװײ (Ẓvey) | Twái | Tveir | Tveir | Två | To | To |
| Who | Wha | Wie | Wie | Wer | װער (Ver) | Has | Hver | Hvør | Vem | Hvem | Hvem |
| Worm | Wirm | Wurm | Wurm, Worm | Wurm | װאָרעם (Vorem) | Maþa | Maðkur, Ormur | Ormur | Mask, Orm | Orm | Mark |
[kemmañ] Gwelet ivez
- Yezhoù indez-europek
