Madagaskar

Dit artikel gaat over het land Madagaskar. Zie Madagascar (film) voor de animatiefilm.

République de Madagascar
Repoblikan'i Madagasikara

(Details)

Basisgegevens

Officiële landstaal: Frans, Plateaumalagasi (dialect Merina)

Hoofdstad: Antananarivo

Regeringsvorm: Republiek

Religie: Volksgeloof, christendom

Oppervlakte: 587.040 km² (0,9%water)

Inwoners: 18 miljoen [1] (30 / km²)

Overige

Volkslied: Ry Tanindraza nay malala ô

Munteenheid: Ariary (MGA)

UTC: +3

Web | Code | Tel. .mg | MDG | 261

Madagaskar

Satellietfoto Noord-Madagaskar

Madagaskar is een eiland en een land dat ten oosten van het vasteland van het continent Afrika ligt. Het is het op drie na grootste eiland ter wereld, na Groenland, Nieuw-Guinea en Borneo.

[bewerk] Flora en fauna

Madagaskar heeft een unieke flora en fauna die zich deels onafhankelijk heeft ontwikkeld van het vasteland van Afrika, veroorzaakt door de geïsoleerde ligging als eiland. De bekendste dierengroep zijn de lemuren, een gevarieerde groep halfapen die enkel op het eiland voorkomt. Andere bekende dieren die alleen op Madagaskar leven zijn de Madagaskardaggekko's, een geslacht van felgekleurde hagedissen, de tenreks, en de fossa of fretkat, het grootste inheemse roofdier (zie ook de lijst van zoogdieren in Madagaskar). Ook komt een groot aantal soorten kameleons voor op het eiland. Soorten uit het geslacht Furcifer worden ook wel Madagaskarkameleons genoemd. De nationale bomen van Madagaskar zijn de baobab en de reizigersboom. Een bekende boom uit Madagaskar die wereldwijd in de tropen wordt aangeplant, is de flamboyant. Ook de bekende kamerplant Dracaena marginata komt oorspronkelijk uit Madagaskar.

[bewerk] Feiten op rij

Grootste religies: volksgeloof (waaronder voorouderverering, dodenverering), christendom
Levensverwachting: 52 jaar (mannen), 55 jaar (vrouwen) (VN, 2003)
Monetaire eenheid: Ariary (MGA) sinds 1 januari 2005; daarvoor de Malagassische frank (MGF)
Voornaamste exportgoederen: koffie, vis, kruidnagel, vanille, aardolieproducten, chroom, weefstoffen
Gemiddeld jaarlijks inkomen: 260 US dollar (Wereldbank, 2001)
Oppervlakte N-Z:1 580 km, 0-W: 579 km
Hoogste punt: Maromokotro met een hoogte van 2876 m
Belangrijkste rivier: Manambolo

[bewerk] Taal

Zie Lijst van talen in Madagaskar voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Vanwege de Franse kolonisatie speelt het Frans een belangrijke rol binnen de maatschappelijke bovenlaag en bij de buitenlandse betrekkingen.

Gezien de grootte van het land is de taalkundige eenheid opmerkelijk. In feite worden er verschillende dialecten gesproken van eenzelfde taal, het Malagasi, taalkundig gezien gaat het om tien verschillende talen. Deze taal (de officiële vorm van het Malagasi is het Merina, een dialect van het Plateaumalagasi) heeft een overduidelijke verwantschap met de Malayo-Polynesische tak van de Austronesische talen, en wel meer bepaald met de taal van de Ma'anjan (vooral) en de Dajaks aan de midden- en bovenloop van de rivier Barito op Borneo, en behoort er dan ook toe. Wel zijn er ook duidelijke invloeden van de Bantoe-talen.

Vanuit raskundig oogpunt kan de bevolking worden beschouwd als een mengsel van Maleise en Afrikaanse elementen. Op fysionomisch gebied is het overwicht van het Maleise element minder groot dan op taalkundig gebied. Aan de kust wordt het Frans het meest onderwezen, omdat de mensen daar het liefst de dominantie van de Merinacultuur ontwijken.

Naast de tien Malagasitalen worden in Madagaskar nog de Madagaskar-Gebarentaal, het Comorees en het Frans als belangrijke talen gerekend. Ondanks het feit dat het Frans een officiële taal is, wordt deze Indo-Europese taal door slechts 1 à 2 procent van de bevolking gesproken.

[bewerk] Geografie

Centraal: 1000-1500 m hoog, steppegebied, hoogvlaktes: roodachtig (door de roesting), rotsformaties
Oost: Opeenvolging: steile kusten met bomen, ontboste delen, klein struikgewas, moerassige delen die uiteenlopen in lagunes en uiteindelijk uitlopen in een smalle kuststrook van 50 km breed
West: Grote alluviale vlaktes (aangeslibde vlaktes) en veel sedimentaire vlaktes (afgezet gesteente), kalkplateau
Zuid: Droge vlaktes

[bewerk] Politiek

President: Marc Ravalomanana, fabrikant en miljonair. Hij won de verkiezingen van december 2001, maar wegens verzet van de verslagen president Didier Ratsiraka en diens aanhang en daarmee gepaard gaande onlusten kon hij pas 6 maanden later beëdigd worden.

Zie ook: Lijst van presidenten en premiers van Madagaskar

[bewerk] Geschiedenis

Mogelijk zo'n 2000 jaar geleden kwamen de eerste inwoners naar het eiland, vanuit het oosten van Afrika en de Indonesische archipel.
In 1894 werd het koninkrijk Madagaskar een Franse kolonie.
In 1960 verkreeg het land zijn onafhankelijkheid van Frankrijk. Eerste president werd Philibert Tsiranana.
Begin jaren 70 van de 20e eeuw namen militairen de macht over, met als doel van Madagaskar een socialistisch paradijs te maken. De grote leider van de Malagassische Revolutie was de "Rode Admiraal" Didier Ratsiraka. Het doel van een socialistische paradijs werd niet verwezenlijkt. De economie raakte in het slop.
In 1982 kreeg de overheid een structureel financieel/economisch hervormingsprogramma opgelegd van het IMF (Internationaal Monetair Fonds), in ruil voor geldelijke steun.
In 1991 werd de democratie hersteld. Bij de verkiezingen van 1993 kwam Albert Zafy aan de macht.
In 1997 keert Didier Ratsiraka - nu als democratisch gekozen president - terug als staatshoofd van Madagaskar. Zijn aanvankelijke populariteit daalde echter aan het begin van het nieuwe millennium omdat de economische situatie slecht bleef.
Nadat Marc Ravalomanana de verkiezingen had gewonnen brak er een burgeroorlog uit tussen aanhangers van Ravalomanana en Ratsiraka. Ratsiraka beschuldigde Ravalomanana van verkiezingsfraude. In de zomer van 2002 kwam de burgeroorlog tot een einde en kon Ravalomanana definitief aan zijn ambtsperiode beginnen.

[bewerk] Media

Madagaskar heeft staatstelevisie, die voor een groot deel in handen is van president Ravalomanana of zijn aanhangers. Dat geldt ook voor een aantal lokale (privé-)stations. Er komen echter regelmatig nieuwe, onafhankelijke stations bij, zowel voor radio als televisie.
Madagaskar herbergt ook een kortegolf radiostation van de Nederlandse Wereldomroep, waarmee de omroepuitzendingen vanuit Nederland opnieuw worden uitgezonden, bestemd voor ontvangst in Afrika en Australië.

[bewerk] Transport

Madagaskar kent één doorgaande weg over het eiland met enkele aftakkingen. Deze weg loopt van de noordpunt van het eiland (Antsiranana) via Ambondromamy, de hoofdstad Antananarivo, Fianarantsoa, Ihosi en Ambovome naar Taolanaro nabij de zuidoostpunt . De belangrijkste aftakkingen zijn van Ambondromamy naar Mahajanga aan de westkust, van de hoofdstad naar Toamasina (Tamatave) aan de oostkust en van Ihosi naar Toliara aan de westkust.

Spoorwegen verbinden Antananarivo met Toamasina, de belangrijkste haven van het land, en met Antsirabe en Ambatosoratra. Daarnaast is er een spoorlijn van Manakara aan de oostkust naar Fianarantsoa.

[bewerk] Paleogeografie

Tot ca 110 miljoen jaar geleden maakte Madagaskar deel uit van Gondwanaland, de westkant zat vast aan Afrika ter hoogte van de huidige Somalische kust. De oostkust grensde aan India. Het brokstuk Madagaskar-Seychellen-India maakte zich daarna los van Afrika en dreef eerst een stuk naar het zuiden. Daar bleef Madagaskar liggen, maar de Seychellen en India begonnen rond 90 miljoen jaar geleden aan een lange tocht naar het noordoosten, waar India sinds het Mioceen aan Azië vast is komen te zitten.

[bewerk] Trivia

In Madagaskar werd de grootste voetbaluitslag ooit behaald. Een trainer werd zo boos na een arbitrale dwaling dat hij zijn spelers opdroeg om alleen maar in eigen goal te schieten. Zo gezegd, zo gedaan: 149-0