Andalusië
|
|||
Taal: | Spaans | ||
Hoofdstad: | Sevilla | ||
Deel van: | Spanje | ||
Religies: | {{{religie}}} | ||
Oppervlakte: | 87.268 km² | ||
Inwoners: – Dichtheid: |
7.849.700 79,95 inw/km² |
||
Tijdzone: | UTC +1 | ||
Regionale feestdag: | {{{feestdag}}} | ||
Volkslied: | Himno de Andalucía | ||
{{{bron}}} | |||
President: | Manuel Chaves González | ||
Gouverneur: | {{{gouverneur}}} | ||
Internetextensie: | |||
Website: www.juntadeandalucia.es |
Andalusië (Spaans: Andalucía) is een van de 17 autonome regio's van Spanje. Op 1 januari 2005 had het een inwonertal van 7.849.700, en is daarmee de grootste Spaanse autonome regio naar inwoneraantal. De hoofdstad van Andalusië is Sevilla.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
Andalusië is gelegen in het zuiden van Spanje. Het gebied grenst in het noorden aan Extremadura en Kastilië-La Mancha, in het oosten aan Murcia, in het zuiden aan de Middellandse Zee en Gibraltar, en in het westen aan Portugal.
Geografisch gezien valt Andalusië grofweg te verdelen in drie delen:
- De Sierra Nevada en aangrenzende sierra's in het zuiden en oosten. De hoogste bergpiek is de Mulhacén met 3482 meter.
- De Sierra Morena in het noorden op het grensgebied van Extremadura en Kastilië-La Mancha.
- De imposante vallei van de Guadalquivir ligt hier tussen in, met het beschermde moerasgebied "Marismas del Guadalquivir" als de indrukwekkende delta van deze rivier.
Andalusië is onderverdeeld in acht provincies:
Provincie | Inwonertal | Hoofdstad | Inwonertal |
---|---|---|---|
Almería | 612,315 | Almería | 181,702 |
Cádiz | 1,180,817 | Cádiz | 131,813 |
grootste stad: Jerez | 206,247 | ||
Córdoba | 784.376 | Córdoba | 321,164 |
Granada | 860,898 | Granada | 236,982 |
Huelva | 536,892 | Huelva | 145,150 |
Jaén | 660,284 | Jaén | 117,540 |
Málaga | 1,453,409 | Málaga | 558,287 |
Sevilla | 1,813,908 | Sevilla | 704,154 |
Totaal | 7,849,799 |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Tartessus
De eerste beschaving die zich vestigde in Andalusië na de Neanderthalers en de vroege homo sapiens was de Fenicische. Toch troffen die een reeds wat ontwikkelde Iberische cultuur aan, gegroeid uit neolithische stammen uit Afrika. Dit was het mythische koninkrijk Tartessus. Er trad ook vermenging op met Grieken die vooral het noord-oosten van Spanje koloniseerden en met Kelten. Tartessus werd vernietigd door Carthago rond 500 v. Chr.
[bewerk] Romeinse periode
Deze Carthagers bleven in Spanje hangen. Met de Punische Oorlogen kwamen de Romeinen in 206 v. Chr. in Spanje, onder leiding van Scipio Africanus. Ze veroverden het en deelden het in in provincies. Andalusië kwam ongeveer overeen met de provincie Baetica, ontstaan uit Hispania Ulterior. Deze provincie werd zeer rijk.
Scipio stichtte in 206 v. Chr. eveneens de stad Italica. Deze stad bracht onder andere de keizers Trajanus en Hadrianus voort, wat gepaard ging met een stevige Spaanse vertegenwoordiging in de Romeinse Senaat. Toch was de hoofdstad Corduba, het latere Córdoba.
Julius Caesar werd in 61 v. Chr. gouverneur van Hispania Ulterior.
Rond 415 wordt Andalusië overspoeld door de Visigoten, die rond 476 het in heel Spanje voor het zeggen hebben. Deze Visigoten worden in 589 tot het katholicisme bekeerd door Sint-Lander en Sint-Isidoor, toen hun koning Reccared zich afkeerde van het arianisme.
[bewerk] Moorse periode
In 710 wordt de Moren gevraagd om tussenbeide te komen in een twist onder de Visigoten. In 711 komen ze terug om te blijven. Hun leider Tarik ben Ziyad slaagt er in een heel stuk te veroveren. Binnen de tien jaar is enkel het noorden nog in handen van de Visigoten. De Moren gaven de naam aan Andalusië, dat afstamt van [[Al-Andalus]. Hoewel er ook theorieen bestaan dat de Vandalen de naam gaven aan Andalusie. Andalusie zou dan afstammen van Vandalusie.
In 756 roept de Moorse leider Abd al-Rahman I zichzelf uit tot emir van een onafhankelijke staat Córdoba. In 785 begon men met de bouw van de Mezquita in Córdoba, een grootse moskee.
Abd al-Rahman III roept in 929 het onafhankelijk kalifaat van Córdoba uit. De Moren waren nu op het toppunt van hun macht en Córdoba werd een waar cultureel centrum en de grootste stad van Europa. Langzaam kwam het rijk in verval en kleine Moorse ministaatjes, de taifas zorgden voor de aftakeling van het kalifaat. Dit eindigde in 1031.
Vanaf dat ogenblik zullen de minder machtige christelijke staatjes in het noorden van het Iberische schiereiland hun kans schoon zien om Moorse gebieden te heroveren in de Reconquista. Zo boekte koning Alfons VI van Kastilië in 1085 een belangrijke overwinning bij Toledo, wat als het startschot van de Reconquista gezien kan worden. Deze bereikt Andalusië met een overwinning in 1212. De Almohaden werden toen verslagen in de Slag bij Las Navas de Tolosa.
Córdoba wordt heroverd in 1236. De Moren, meer bepaald de Nasridendynastie, compenseren hun tanende macht met prachtige bouwwerken, zoals het Alhambra in Granada, waarvan de bouw gestart wordt in 1238. In 1248 wordt echter Sevilla heroverd door Ferdinand III. Zelfs de christelijke burgeroorlog van Pedro I tegen Hendrik II van Trastámara verandert niet veel.
Als Kastilië en Aragón in 1479 verenigd worden door het huwelijk van de Reyes Católicos, Ferdinand van Aragon en Isabella van Kastilië, is het kalf helemaal verdronken voor de Moren. In 1492 wordt de laatste Moorse vesting, het Koninkrijk Granada, met de hoofdstad Granada, veroverd op de Moor Boabdil. Naar verluidt huilde deze toen hij de stad moest overgeven. Hiermee kwam een einde aan bijna 8 eeuwen Moors Andalusië.
[bewerk] Andalusiës bloeitijd
Meteen na de Reconquista starten gouden eeuwen voor Andalusië. Die beginnen vrijwel onmiddellijk na de val van Granada. Christoffel Columbus ontdekte eveneens in 1492 Amerika. Andalusië diende als uitvalsbasis van Spanje naar de Nieuwe Wereld. De rijkdommen kwamen meestal toe aan Sevilla, dat als poort op de Nieuwe Wereld steenrijk werd.
Niet iedereen was gelukkig met de gang van zaken. Hoewel de overgebleven Moren verdragen werden en zelfs aan de basis lagen van een bouwstijl, de mudéjarstijl, kwamen ze toch in opstand in 1502 in Las Alpujarras. Ze werden verslagen en werden of bekeerd tot het christendom of verdreven. In 1558 kwamen ze op dezelfde plaats weer in opstand, deze keer eveneens zonder succes. In 1609 volgt de definitieve verdrijving van de Moren door Filips III.
[bewerk] Varia
Het Spaans dat in Latijns-Amerika wordt gesproken is afkomstig van het Andalusische dialect van het Spaans, en dit omwille van de rol die Sevilla speelde in de 16de en 17e eeuw als poort naar de Spaanse kolonies in Amerika. De Moorse architectuur treffen we nog volop aan in Andalusië. De regio was immers het laatste bolwerk van de Moren (het Koninkrijk Granada) tot ze in 1492 uit Europa werden verdreven. De bekendste overblijfselen zijn het Alhambra in Granada, de Moskee in Córdoba en de torens Torre del Oro en Giralda in Sevilla.
[bewerk] Cultuur
Veel clichéś over Spanje zoals de flamencodans en het stierenvechten zijn afkomstig uit Andalusië:
[bewerk] Muziek en dans
Andalusië is de bakermat van de flamencomuziek. De exacte roots zijn niet bekend, maar vermoed wordt dat zigeunermuziek de basis was en vermengd werd met christelijke, joodse en Moorse invloeden.
[bewerk] Sport en spel
Andalusië is ook de bakermat van het stierenvechten. Alhoewel deze sport door dierenrechtenorganisaties bedreigd wordt, blijft ze immens populair in Andalusië. De stieren worden speciaal gefokt op agressiviteit en durf. Beroemde arena's staan in Sevilla (Maestranza-arena), in Ronda en Córdoba.
[bewerk] Culinair
Andalusië is het land van de Sherry, een gealcoholiseerde wijn die geteeld wordt in de buurt van Jerez de la Frontera. Hiervoor worden voornamelijk twee druivensoorten gebruikt: de Palomino en de Pedro Ximénez.
Bij die Sherry worden vaak tapas gegeten. Dit zijn kleine hapjes die typisch zijn voor Spanje en dan vooral Andalusië.
[bewerk] Toerisme
Andalusië heeft zeer diverse toeristische trekpleisters. Deze zijn in hoofdzaak:
- Voor de cultuur en geschiedenis liefhebbers Historische steden, zoals Granada, Sevilla en Córdoba.
- Voor sportieve toeristen de Sierra Nevada met een omvangrijk net van wandelroutes, mogelijkheden voor alpinisme en in de winter uitgebreide wintersportmogelijkheden. Aan de kust is alle mogelijke watersport te ondernemen.
- De Costa del Sol en de Costa de la Luz. Deze populaire stranden zijn het gehele jaar door bevolkt met in de winter vooral gepensioneerde West-Europeanen. In de zomer is het heel druk met vooral gezinnen en jongeren uit heel Europa: badplaatsen zoals Malaga, Torremolinos en Marbella zijn wereldberoemd. Er zijn echter ook kleinere badplaatsen die nog niet volledig door het massatoerisme zijn ontdekt, zoals bijvoorbeeld Nerja.
{{{afb_links}}} | Autonome regio's van Spanje | {{{afb_groot}}} | |
---|---|---|---|
Andalusië - Aragón - Asturië - Balearen - Baskenland - Canarische Eilanden - Cantabrië - Catalonië - Kastilië-La Mancha - Kastilië en León - Extremadura - Galicië - La Rioja - Madrid - Murcia - Navarra - Valencia |