Rutenij
Iz Wikipedije, proste enciklopedije
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Splošno | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ime, znak, število | rutenij, Ru, 44 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kemijska vrsta | prehodne kovine | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Skupina, perioda, blok | 8, 5 , d | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gostota, trdota | 12370 kg/m3, 6,5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izgled | srebrnkasto bel kovinski |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lastnosti atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomska teža | 101,07 a. e. m. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Polmer atoma (izračunan) | 130 (178) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalentni polmer | 126 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| van der Waalsov polmer | ni podatka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronska konfiguracija | [Kr]4d75s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| e- na energijski nivo | 2, 8, 18, 15, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidacijska stanja (oksid) | 2, 3, 4, 6, 8 (mildly acidic) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zgradba mreže | heksagonalna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fizikalne lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Agregatno stanje | trdno (__) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tališče | 2607 K (4233 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vrelišče | 4423 K (7502 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Molarna prostornina | 8,17 ×10-6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Izparilna toplota | 595 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Talilna toplota | 24 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Parni tlak | 1,4 Pa pri 2523 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hitrost zvoka | 5970 m/s pri 293,15 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Razne lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | 2,2 (Paulingova lestvica) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Specifična toplota | 238 J/(kg · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Električna prevodnost | 13,7 106/(m·ohm) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toplotna prevodnost | 117 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. ionizacijski potencial | 710,2 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2. ionizacijski potencial | 1620 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. ionizacijski potencial | 2747 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Najstabilnejši izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Če ni označeno drugače, so uporabljene enote SI in standardni pogoji. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ruténij je kemični element, ki ima v periodnem sistemu simbol Ru in atomsko število 44. To redko prehodno kovino iz skupine platine najdemo v rudah platine in jo uporabljamo kot katalizator v nekaterih zlitinah platine.
[uredi] Pomembne lastnosti
Rutenij, polivalentna trdna bela kovina iz skupine platine, ima štiri kristalske modifikacije in na normalnih temperaturah ne potemni, vendar eksplozivno oksidira. Rutenij se raztaplja v raztopljenih lužninah, kisline ga ne napadejo, vendar ga napadajo halogeni pri visokih temperaturah in hidroksidi. Majhne količine rutenija lahko povečajo trdnost platine in paladija. Odpornost titana na korozijo lahko izrazito povečamo z malim dodatkom rutenija.
Kovino lahko galvaniziramo bodisi z elektrodepozicijo ali s postopki toplotne dekompozicije. Za eno od zlitin rutenij-molibden je bilo ugotovljeno, da je superprevodna pri 10,6 K. Oksidacijska stanja rutenija so med +1 do +8, znano je tudi -2, čeprav so najpogostejša +2, +3 in +4.
[uredi] Zunanje povezave
Ta članek, ki se nanaša na kemijo, je škrbina. Slovenski Wikipediji lahko pomagate tako, da ga dopolnite z vsebino.
