Wincenty Witos
Z Wikipedii
| Wincenty Witos | |
 |
|
| Funkcja | Premier Polski |
| Okres urzędowania | 1920 do 1921, 1923, 1926 |
| Poprzednik | Władysław Grabski, Władysław Sikorski, Aleksander Skrzyński |
| Następca | Antoni Ponikowski, Władysław Grabski, Kazimierz Bartel |
| Data urodzenia | 21 stycznia 1874 |
| Data śmierci | 31 października 1945 |
| Miejsce urodzenia | Wierzchosławice, Polska |
| Miejsce śmierci | Kraków, Polska |
| Zawód | polityk |
Wincenty Witos (urodzony 22 stycznia 1874 w Wierzchosławicach - k. Tarnowa - zmarł 31 października 1945 w Krakowie) polski polityk, wybitny działacz ruchu ludowego.
 |
Od 1895 roku działał w galicyjskim Stronnictwie Ludowym. Od roku 1913 w wyniku rozłamu w ruchu ludowym został przywódcą partii politycznej Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast. W latach 1908-1914 poseł na Sejm Galicyjski, 1911-1918 poseł do austriackiej Rady Państwa w Wiedniu.
W 1918 stał na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Poseł na Sejm RP w latach 1919-1930. Piastował urząd premiera w latach 1920-1921 (rząd Obrony Narodowej), 1923 i 1926 (rządy koalicji Chjeno-Piasta). Pozbawiony urzędu premiera w wyniku przewrotu majowego. W latach 1929-1930 jeden z przywódców Centrolewu. Był współzałożycielem (1931) i pełnił funkcję prezesa Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego.
Aresztowany w nocy z 9/10 września 1930. Przetrzymywany był w areszcie wojskowym w twierdzy brzeskiej i areszcie śledczym w Grójcu, skąd 27 listopada został wypuszczony na wolność za kaucją. W przygotowywanym procesie miał odpowiadać z wolnej stopy.
Po skazaniu go w procesie brzeskim przebywał w latach 1933-1939 na emigracji w Czechosłowacji. W marcu 1939 powrócił do kraju, we wrześniu 1939 uwięziony przez Niemców i nakłaniany do utworzenia rządu kolaboracyjnego, odrzucił propozycję. Zwolniony z więzienia w 1941, przebywał w areszcie domowym pod stałym nadzorem gestapo.
W roku 1945 powołano go na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Narodowej, nie podjął obowiązków. Nie skorzystał także z zaproszenia do wzięcia udziału w rozmowach moskiewskich w sprawie utworzenia Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Od sierpnia 1945 prezes PSL. Wincenty Witos zmarł o 6.30 w środę 31 października 1945 w Krakowie.
Autor wspomnień Moja tułaczka.
Ostatnią Wigilię Bożego Narodzenia Witos spędził w Piotrkowie Trybunalskim przy Placu Czarnieckiego 8 u Franciszka Świerzyńskiego i jego rodziny.
[edytuj] Zobacz też
