Oliwin

Z Wikipedii

Oliwin – nazwa niejednoznaczna, używana jako:

1. określenie dowolnego minerału z grupy oliwinów, lub

2. będąca synonimem oliwinu właściwego (zdecydowanie częściej)

Spis treści 1 Oliwin właściwy (Perydot) 2 Właściwości 3 Występowanie 4 Odmiany 5 Zastosowanie 6 Ciekawostki 7 Ciekawostki? – niekoniecznie trzeba w to wierzyć: 8 Kultura 9 Zobacz też: 10 Linki zewnętrzne

[edytuj] Oliwin właściwy (Perydot)

Zobacz więcej w osobnym artykule: Perydot.

Minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy oliwinów. Tworzy szereg izomorficzny: forsteryt – fajalit.
Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa oliva – oliwka, co ma sugerować podobieństwo barwy tego minerału.
Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym, ale czyste, duże, ładnie wykształcone kryształy należą do rzadkości.

[edytuj] Właściwości

• Wzór chemiczny: (Mg, Fe)₂[SiO₄] – krzemian magnezu i żelaza.

Faktycznie zbudowany jest z dwóch cząsteczek: forsterytowej Mg₂[SiO₄] i fajalitowej Fe₂[SiO₄] występujących w oliwinach w różnych proporcjach – zawiera także niewielkie ilości Mn, Al, Ca, Ti, Ni i Cr

• Układ krystalograficzny: rombowy
• Barwa: zazwyczaj odcienie zieleni też: brunatną
• Połysk: szklisty, na przełomie tłusty
• Przełam: muszlowy, kruchy
• Gęstość: 3,27-4,2 g/cm³
• Twardość w skali Mohsa: 6-7,6
• Łupliwość: słabo dostrzegalna
• Rysa – biała
• Dyspersja: 0,020
• Pleochroizm: zmienny, zależnie od zawartości żelaza, a także, w mniejszym stopniu, od obecności innych pierwiastków towarzyszących
• Widmo absorpcyjne: silne spektrum absorpcyjne żelaza, z charakterystycznymi pasmami absorpcji o zróżnicowanym maksimum natężenia.
• Współczynniki załamania (dwójłomność): n_o = 1,690, n_e = 1,654, (długość fali ~ 590nm)
• Luminescencja: brak
• Inkluzje : liczne; wrostki ilmenitu, magnetytu, chromitu i innych spineli chromowych

Tworzy kryształy o pokroju słupkowym lub grubotabliczkowym według (100) lub (010). Kryształ nieco wydłużony według osi Z. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, w formie nieregularnych ziaren. W bazaltach często tworzy nagromadzenia zwane „bombami oliwinowymi”. Jest kruchy, przezroczysty. Wszystkie oliwiny są idiochromatyczne, co oznacza, że ich barwa jest warunkowana składem chemicznym i strukturą wewnętrzną. Niektóre wykazują efekt kociego oka a czasami asteryzm. Jest izostrukturalny z chryzoberylem. Współwystępuje z magnetytem, chromitem, ilmenitem, apatytem, piroksenem.

[edytuj] Występowanie

Rozpowszechniony składnik zasadowych skał magmowych głębinowych i wylewnych: perydotytów, dunitów, bazaltów oliwinowych, gabr, diabazów, melafirów. W postaci czystej występują rzadko. Bywa spotykany w niektórych meteorytach i serpentynitach.
Miejsca występowania:

• Antarktyda (Wyspa Rossa), RPA, Rosja – materiał o zastosowaniu jubilerskim
• Australia, Birma – duże, dobrze wykształcone, przezroczyste kryształy o ciemnozielonym lub oliwkowym zabarwieniu
• Kenia – duże kryształy o zabarwieniu brązowym
• Egipt – kryształy duże, czyste, o soczystej zieleni; źródło oliwinów znane w czasach starożytnych
• Włochy, Niemcy, Norwegia – materiał jubilerski o cytrynowozielonej barwie
• Meksyk – kryształy duże, oliwkowobrązowe
• USA – materiał jubilerski występujący zwykle w postaci skupień ziarnistych
• Hawaje – oliwiny o zielonej barwie
• Perydot jest wydobywany w celach komercyjnych w Arabii Saudyjskiej.
• Polska – dość częste skupienia kryształów oliwinu, tzw bomby oliwinowe w wielu bazaltach na Śląsku; drobne kryształy pospolite w bazaltach oraz serpentynitach

[edytuj] Odmiany

fajalit, forsteryt, chryzolit, knebelit, tefroit, liebenbergit, perydot

[edytuj] Zastosowanie

• Kamień szlachetny – w jubilerstwie znany i ceniony od czasów starożytnych.Wydobywany był już 3500 lat temu, na wyspie św. Jana (Egipt) leżącej na Morzu Czerwonym.
• Szczególnie efektowne są oliwiny o intensywnej zieleni oraz o zabarwieniu złocistozielonkawym; także oliwinowe kocie oko i oliwin gwiaździsty. W jubilerstwie stosuje się szlif schodkowy, brylantowy, rzadziej kaboszonowy.

Większe okazy gemmologiczne są cenne i eksponowane w muzeach:

• • Smitsonian Institution (Waszyngton, USA) – kryształ z Egiptu o masie 310 ct; z Birmy o masie 287 ct.
  • Kolekcja 954 oliwinów właściwych znajduje się w zbiorach muzeum Topkapi w Stambule w Turcji (kamienie ozdabiają tron).

[edytuj] Ciekawostki

• Perydot znaleziono w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.
• Znana odmiana perydotu, nazywana kaszmirską, pochodzi z Pakistanu. Wielkość tych kamieni pozwala jubilerom na otrzymanie klejnotów ponad 100 karatowych.

[edytuj] Ciekawostki? – niekoniecznie trzeba w to wierzyć:

• Noszono go, by uspokoić nerwy, pozbyć się złości, depresji oraz na dobry humor.
  
• Ludziom chwiejnym i niezbyt pewnym siebie dodaje odwagi i stanowczości, a włożony do bielizny nocnej lub pościeli – zapewnia mocny, zdrowy, spokojny sen.

Dawni medycy radzili pić wszelkie napoje zdrowotne z naczyń wykonanych z tego kamienia. Miało to zapewnić szybsze i skuteczniejsze działanie.

• Oliwiny przyspieszają procesy samouzdrowienia oraz poprawiają przyswajanie przez organizm witamin i mikroelementów z pożywienia. Oczyszczają organizm z toksyn i odpadów przemiany materii, odciążając tym nerki, wątrobę i trzustkę. Dlatego też poleca się terapię oliwinem albo eliksirami z nich przy zaburzeniach czynności tych narządów.
  
• Woda, w której chryzolit moczył się przez godzinę, przyśpiesza odtruwanie, łagodzi podrażnienia jelit i pęcherza żółciowego. Należy ją popijać lub korzystać z eliksiru.

Przemywanie wodą "oliwinową" przyspiesza leczenie wrzodów i wyprysków. Kamienie pomagają pozbyć się oziębłości emocjonalnej i impotencja.

[edytuj] Kultura

Nazwa "perydot" pochodzi prawdopodobnie od arabskiego słowa faridat oznaczającego kamień szlachetny, lub francuskiego peritot oznaczającego nieczysty. Nazywany jest szmaragdem ubogich. Używany był do wyrobu biżuterii sakralnej. Znaleziono egipską biżuterię z II tysiąclecia p. n. e., w której klejnoty pochodziły z wyspy św. Jana.

Wierzy się że perydot przynosi spokój i szczęście. Hawajczycy uważają, że te kamienie to łzy Pele, boga ognia.

[edytuj] Zobacz też:

kryształ, minerał, przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, krzemiany wyspowe, oliwiny.

[edytuj] Linki zewnętrzne

http://webmineral.com/data/Olivine.shtml