Friedrich August Stüler
Z Wikipedii
Friedrich August Stüler (ur. 28 stycznia 1800 w Mühlhausen, zm. 18 marca 1865 w Berlinie) – niemiecki architekt.
W Berlinie uczył się u Karla Friedricha Schinkla. W latach 1829-1830 wspólnie z przyjacielem Eduardem Knoblauchem podróżował po Francji i Włoszech. W 1831 r. przebywał w Rosji wraz z Heinrichem Strackiem. Następnie uzyskał stanowisko inspektora budowlanego (Hofbauinspektor), a w 1832 radcy budowlanego (Hofbaurat) i kierownika zamkowej komisji budowlanej. W 1842 król pruski Fryderyk Wilhelm IV mianował go architektem królewskim. W projektach licznych budowli użyteczności publicznej, rezydencji i kościołów posługiwał się głównie stylistyką neorenesansową, klasycystyczną i neogotycką.
[edytuj] Wybrane dzieła
- kościół św. Piotra i Pawła w Berlinie (dzielnica Zehlendorf), 1834-1837
- rozbudowa kościoła franciszkanów w Berlinie, 1842-1845
- neogotycki pałac myśliwski Letzlingen, 1843/1844
- przebudowa zamku elektorskiego w Koblencji, 1842
- gmach Neues Museum w Berlinie, 1843-1855
- kościół św. Jakuba w Berlinie-Kreuzbergu, 1844-1845
- uniwersytet w Królewcu (obecnie Kaliningrad), 1844-1863
- kościół św. Macieja w Berlinie (dzielnica Tiergarten), 1844-1846
- kościół św. Mikołaja w Poczdamie, 1845-1854
- Muzeum Narodowe w Sztokholmie, 1848-1866
- Zamek Hohenzollern koło Stuttgartu, 1850-1867
- zamek w Schwerinie, 1851
- Wallraf-Richartz-Museum w Kolonii, 1855-1861 (zniszczone)
- zamek Stolzenfels w Koblencji – dokończenie budowy na podstawie planów Schinkla po jego śmierci (ukończony 1842)
- kościół Trójcy Św. w Kolonii, 1857-1860
- Nowa Synagoga w Berlinie, 1859-1866
- Akademia Nauk w Budapeszcie, 1862-1865
- Alte Nationalgalerie w Berlinie, 1862-1876
W granicach obecnej Polski:
- kościół w Rowach (powiat słupski), w stylu arkadkowym, 1842-1849
- kościół bł. Karoliny w Biskupcu (powiat olsztyński) , dawniej ewangelicki, neoromański, 1842-1846
- południowe skrzydło pałacu królewskiego we Wrocławiu, (ok. 1845, spalone w 1945, w większej części zburzone w latach 50.)
- most kolejowy w Tczewie, neogotycki, z wieżami na filarach, 1847-1857
- pałac Radolińskich w Jarocinie, 1847-1853 (późniejsze przebudowy i odbudowa po 1945)
- neogotycki pałac w Rokosowie, 1849-1854
- kościół w Krokowej (powiat pucki), ok. 1850(?), przypisywany Stülerowi
- most kolejowy na Wiśle w Tczewie, 1851-1857
- kościół św.św. Piotra i Pawła w Debnie, w stylu arkadkowym, trójnawowy, 1852-1855
- dobudowa neoromańskiej wieży do późnoromańskiego kościoła w Baniach (powiat gryfiński), 1853-1855
- neogotycka przebudowa gotyckiego kościoła w Drawsku Pomorskim, 1854-1855
- neogotycki pałac Narzymskich w Jabłonowie Pomorskim, 1854-59 (dzieło przypisywane Stülerowi)
- dobudowa neogotyckiej wieży przy gotyckim kościele NMP w Chojnie (powiat gryfiński), 1855-1861
- dworzec kolejowy w Tczewie, w stylu gotyku angielskiego, 1856-1857
- kościół neogotycki w Lipianach, zbudowany z wykorzystaniem murów starego kościoła z XIII wieku, na rzucie krzyża greckiego z wieżą frontową, 1856-1891
- kościół we Fromborku, dawniej ewangelicki, salowy z wtopioną wieżą frontowa, połączony z pastorówką, 1857-1861
- przebudowa w duchu neogotyku zniszczonego po pożarze XIII-wiecznego kościoła w Jeleninie (powiat gryfiński), 1859
- kościół w Gardnej Wielkiej (powiat słupski), ok 1660
- kościół Najświętszego Zbawiciela (dawniej św. Pawła) w Poznaniu, 1866-69
- nadbudowa wieży kościoła NMP w Trzebiatowie, 1864-1867
- kościół w Retowie
- neogotycki kościół w Międzyzdrojach 1860-1862, w którego projekcie ma ponoć także autorski udział król pruski Fryderyk Wilhelm IV.
