Vlaams Parlement

Coördinaten:
50°50'51N, 4°22'03O

Het Vlaams Parlement, is de volksvertegenwoordiging van Vlaanderen, en zetelt in Brussel. Het telt 124 leden. 118 daarvan zijn verkozen in het Vlaams Gewest, de andere 6 leden zijn afkomstig uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze 6 leden mogen alleen stemmen over zaken van de Vlaamse Gemeenschap. Deze volksvertegenwoordiging is opgericht, onmiddellijk na de consensusbeslissing van de Vlaamse politieke partijen om de instellingen voor gewest en gemeenschap volledig samen te voegen.

Sinds 1995 worden er voor het Vlaams Parlement eigen verkiezingen gehouden. Daarvoor, in de Raad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap (tot 1980) en daarna in het Vlaams Parlement, namen de Vlamingen uit het federale parlement zitting in het Vlaams Parlement.

Inhoud

1 Bevoegdheden
- 1.1 Gemeenschapsaangelegenheden
- 1.2 Gewestaangelegenheden
2 Beperkingen van de Vlaamse autonomie
- 2.1 Europese regelgeving
- 2.2 Federale bevoegdheden
3 Zetelverdeling
- 3.1 Zetelverdeling 2004-2009
- 3.2 Zetelverdeling 1999-2004
4 Zie ook
5 Externe link

[bewerk] Bevoegdheden

Het parlement is de eigen vergadering van de volksvertegenwoordigers van de Vlamingen. Het legt de spelregels voor het openbaar bestuur in Vlaanderen vast in decreten (binnen de beperkingen van de Vlaamse wetgeving én van de Belgische grondwet). Het keurt elk jaar de begroting goed en controleert de werking van de regering. In praktijk domineert de Vlaamse regering evenwel het Vlaamse bestuur. De wetgevende macht in Vlaanderen berust (wat de gewest- en gemeenschapsbevoegdheden betreft) bij het parlement, de uitvoerende macht bij de Vlaamse regering en de rechterlijke macht bij de Belgische hoven en rechtbanken.

Vlaanderen is bevoegd voor uiteenlopende taken van openbare dienstverlening, hetzij gemeenschapsaangelegenheden, hetzij gewestaangelegenheden:

[bewerk] Gemeenschapsaangelegenheden

Taalgebruik, waaronder toezicht op het taalgebruik in bestuurszaken, onderwijs en arbeidsbetrekkingen binnen de Vlaamse instellingen (maar niet de Belgische instellingen in Vlaams noch Brussels Gewest).
Cultuur, waaronder kunsten, bescherming van het cultureel erfgoed, musea, bibliotheken, media, sport en openluchtrecreatie, en toerisme, maar telkens met de quasi volledige economische aspecten.
Onderwijs: alle aspecten van het onderwijs, behalve de volledige financiering, de pensioenregeling in het onderwijs, begin en het einde van de leerplicht en de minimale voorwaarden voor het uitreiken van diploma's.
Delen van de gezondheidszorg, waaronder ondersteuning en kwaliteitsbewaking van de ziekenhuizen, preventieve gezondheidszorg, thuiszorg, rustoorden en geestelijke gezondheidszorg (maar niet de volledige financiering, programmatie, ...).
Bijstand aan personen, waaronder jeugdbescherming, jeugdbeleid, gezinsbeleid en kinderopvang, bejaarden- en gehandicaptenbeleid, het gelijkekansenbeleid en de integratie van migranten.

[bewerk] Gewestaangelegenheden

Ruimtelijke ordening: ruimtelijke plannen, bouwvergunningen, aanleg van industriezones, stadsvernieuwing, bescherming van monumenten en landschappen
Leefmilieu: bescherming van het leefmilieu, afvalstoffenbeleid, toezicht op de gevaarlijke, ongezonde en hinderlijke bedrijven
Waterbeleid: productie en distributie van drinkwater, zuivering van afvalwater, riolering.
Landinrichting en natuurbehoud: waaronder ruilverkaveling, natuurbescherming, parken en bossen, jacht en visvangst.
Landbouw en zeevisserij : ondersteuning van de land- en tuinbouwbedrijven, promotie van land- en tuinbouwproducten.
Huisvesting: sociale woningbouw en huisvestingspremies.
Economie: economisch overheidsinitiatief, steun aan bedrijven en buitenlandse handel.
Energiebeleid: distributie van elektriciteit en aardgas, bevordering van rationeel energiegebruik.
Gemeenten, provincies en intercommunales, waaronder de toewijzing van door de Belgische overheid ter beschikking gestelde financiële middelen aan de 308 Vlaamse steden en gemeenten en de vijf Vlaamse provincies, en het administratief toezicht op die gemeenten en provincies.
Tewerkstelling: arbeidsbemiddeling en speciale werkgelegenheidsprogramma's.
Openbare werken en vervoer, waaronder de aanleg en onderhoud van wegen, zeehavens, bevaarbare waterlopen en de regionale luchthavens van Antwerpen en Oostende, stads- en streekvervoer.
Wetenschappelijk onderzoek: onderzoek over alles wat tot de Vlaamse bevoegdheden behoort.
Internationale aangelegenheden: voor alles waarvoor Vlaanderen bevoegd is (voor alle opgesomde aangelegenheden), kan het internationale verdragen sluiten.

Recent verwierf Vlaanderen formeel ook bevoegdheden over ontwikkelingssamenwerking en buitenlandse handel. In praktijk is deze overdracht echter nog niet uitgevoerd.

Bepaalde Vlaamse overheidstaken zijn toegewezen aan gespecialiseerde instellingen zoals de Vlaamse Radio en Televisie (VRT), de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn, Kind en Gezin, de Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). Het Vlaams Parlement oefent het toezicht op de werking van al deze instellingen uit.

[bewerk] Beperkingen van de Vlaamse autonomie

[bewerk] Europese regelgeving

De Europese wetgeving kreeg sinds de jaren '90 een steeds groeiende invloed op de lidstaten en hun deelstaten. Sommigen schatten dat 1/3 van de globale wetgeving Europees is, of beperkt wordt door Europese richtlijnen. Een bijkomende beperking vloeit voort uit het feit dat Vlaanderen niet rechtstreeks haar belangen kan behartigen op de Europese fora. Het moet daartoe rekenen op de Belgische regering.

[bewerk] Federale bevoegdheden

De autonomie van de Vlaamse overheid wordt echter beperkt doordat een aantal bevoegdheden en middelen federaal zijn :

De financiering van het Vlaamse gewest bestaat voor zowat 75% uit dotaties van de Belgische schatkist; voor de Vlaamse gemeenschap is dat bijna integraal; in de verdeling daarvan is solidariteit tussen de deelgebieden voorzien; die omvat echter ook een niet-omkeerbare component.
Sociale zekerheid: 100% federaal (pensioenen, ziekteverzekering, invaliditeit, openbare bijstand, armoedebestrijding, arbeidsongevallen verzekering, ...).
Het toezicht op het taalgebruik is beperkt tot de eigen Vlaamse instellingen; de werking van alle Belgische instellingen valt hier volledig buiten.
Spoorwegen en luchttransport.
Economie, spoorwegen, de nationale luchthaven en energiebeleid.
Ontwikkelingssamenwerking.
Wetenschapsbeleid: omvangrijke delen -met name onderzoek in lucht- en ruimtevaart..

Vlaanderen beschikt al evenmin over eigen administratieve rechtbanken, noch over eigen politiediensten. Vlaanderen kent ook géén eigen (sub)nationaliteit. Het kan daardoor bijvoorbeeld niet zelf bepalen wie verblijfsrecht krijgt tot Vlaanderen, noch wie stemrecht voor Vlaamse verkiezingen geniet.

Financieel is het gewicht van het Vlaams Parlement en de Vlaamse regering dus gering: zij controleren slechts procenten van de globale belastingdruk op de Vlaamse burgers en bedrijven. De gemeenten (en provincies) wegen eveneens voor wat procenten.

[bewerk] Zetelverdeling

De zetelverdeling gebeurt per provincie, er zijn 124 zetels te verdelen in functie van het bevolkingsaantal. Voor de verkiezingen van 13 juni 2004 is het aantal zetels per provincie als volgt: Antwerpen 33, Limburg 16, Oost-Vlaanderen 27, Vlaams-Brabant 20, West-Vlaanderen 22 en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 6.

[bewerk] Zetelverdeling 2004-2009

Zetelverdeling in het Vlaams Parlement

	Ant.	Lim.	O-Vl.	Vl-B.	W-Vl.	Bru.	Totaal
Vlaams Belang	10	4	6	5	4	3	32
CD&V	7	4	6	4	7	1	29
sp.a-spirit	6	4	5	4	5	1	25
VLD-Vivant	6	3	7	4	3	1	24
N-VA	2	1	1	1	1	0	6
Groen!	2	0	2	1	1	0	6
UF	0	0	0	1	0	0	1
Onafhankelijk	0	0	0	0	1	0	1
Totaal	33	16	27	20	22	6	124

Vlaams Belang: Erik Arckens, Thieu Boutsen, Agnes Bruyninckx, Herman De Reuse, Johan Deckmyn, Hilde De Lobel, Filip Dewinter, Marijke Dillen, Pieter Huybrechts, Werner Marginet, Katleen Martens, An Michiels, Monique Moens, Marie-Rose Morel, Jan Penris, Stefaan Sintobin, Felix Strackx, Erik Tack, Marleen Van den Eynde, Wim Van Dijck, Freddy Van Gaever, Roland Van Goethem, Joris Van Hauthem, Greet Van Linter, Luk Van Nieuwenhuysen, Karim Van Overmeire, Gerda Van Steenberge, Christian Verougstraete, Jurgen Verstrepen, Linda Vissers, John Vrancken, Frans Wymeersch

CD&V : Cathy Berx, Hubert Brouns, Ludwig Caluwé, Hilde Crevits, Stefaan De Clerck, Jos De Meyer, Carl Decaluwe, Tom Dehaene, Veerle Heeren, Kathleen Helsen, Vera Jans, Jan Laurys, Luc Martens, Erik Matthijs, Trees Merckx-Van Goey,Frans Peeters, Sabine Poleyn, Tinne Rombouts, Johan Sauwens, Joke Schauvliege, Etienne Schouppe, Miet Smet, Luc Van den Brande, Koen Van den Heuvel, Monica Van Kerrebroeck, Eric Van Rompuy, Steven Vanackere, Jan Verfaillie, Johan Verstreken

sp.a-spirit: Jos Bex, Gilbert Bossuyt, Bart Caron, Kurt De Loor, Else De Wachter, Caroline Gennez, Michèle Hostekint, Patrick Janssens, Flor Koninckx, Herman Lauwers, Marcel Logist, Jacky Maes, Chokri Mahassine, Bart Martens, Herman Reynders, Jan Roegiers, Elke Roex, Ludo Sannen, Steve Stevaert, Anissa Temsamani, Bart Van Malderen, Gracienne Van Nieuwenborgh, André Van Nieuwkerke, Dany Vandenbossche, Joris Vandenbroucke, Robert Voorhamme

VLD-Vivant: Louis Bril, Karlos Callens, Patricia Ceysens, Marc Cordeel, Marnic De Meulemeester, Annick De Ridder, Stern Demeulenaere, Hilde Eeckhout, Jaak Gabriëls, Sven Gatz, Dominique Guns, Margriet Hermans, Anne Marie Hoebeke, Patrick Lachaert, Hugo Philtjens, Herman Schueremans, Bart Somers, Jul Van Aperen, Gilbert Van Baelen, Marc van den Abeelen, Vera Van der Borght, Marleen Vanderpoorten, Francis Vermeiren, Paul Wille