Penis
1=urineblaas, 2=schaambeen, 3=penis, 4=zwellichaam, 5=eikel, 6=voorhuid, 7=urinebuis, 8=dikke darm, 9=endeldarm, 10=zaadblaas, 11=zaadleider, 12=prostaat, 13=Cowperse klier, 14=anus, 15=zaadleider, 16=bijbal, 17=teelbal, 18=scrotum
De penis (mv. penissen) of fallus is het mannelijke orgaan gebruikt voor de geslachtsgemeenschap, en bij zoogdieren ook het mannelijke orgaan dat wordt gebruikt om urine te lozen. De penis is homoloog met de clitoris bij de vrouw; hij ontstaat uit dezelfde embryonale structuur. In sommige gevallen kan er iets fout gaan bij dit process. Men spreekt dan van interseksualiteit. De penis vormt tezamen met de testes (17) de externe seksuele organen van de man.
Zoals bij alle woorden die met seksualiteit te maken hebben zijn er in de taal vele synoniemen voor penis.
Anatomie
De menselijke penis bestaat uit drie zwellichamen (4): twee aan weerszijden bovenin (de corpora cavernosa - enkelvoud: corpus cavernosum), en een aan de onderzijde van de penis (het corpus spongiosum). Deze derde is groter dan de eerste twee en kegelvormig. Hij vormt aan de voorzijde van de penis de zeer gevoelige eikel (5). De eikel wordt beschermd door de voorhuid (6): een losse huidflap die naar achteren kan schuiven en daarbij de eikel vrijlegt. Om verschillende culturele, religieuze en medische redenen wordt de voorhuid soms gedeeltelijk of geheel verwijderd; dit wordt besnijdenis of circumcisie genoemd.
De urinebuis (7) loopt door het centrum van het onderste zwellichaam (corpus spongiosum) en komt meestal uit op de top van de eikel. Deze buis dient zowel voor de doorgang van urine als sperma.
Het stukje huid tussen scrotum en anus heet perineum. Op de tekening ligt dit tussen 14 en 15 in; het gaat om het ondiepe 'holletje'.
Erectie
Erectie is het stijf en hard worden van de penis, wat o.a. plaats kan vinden bij seksuele opwinding. Biologisch gezien maakt de erectie het mogelijk om de penis bij de partner in de vagina in te brengen bij de geslachtsgemeenschap. Ook andere vormen van seks zijn dan natuurlijk mogelijk.
Erectie vindt plaats doordat bloed in een labyrint van bloedvaten in de zwellichamen in de penis stroomt. Uitstroming van dit bloed wordt verhinderd doordat onwillekeurige spieren rond de afvoerende aderen van de zwellichamen aantrekken. Bij een volledige erectie wijst de penis bij een staande man vaak schuin naar boven. Als dit mechanisme niet goed werkt, is het resultaat impotentie. Fysieke zowel als mentale oorzaken kunnen hieraan ten grondslag liggen. Sinds 1995 zijn er middelen op de markt waarmee impotentie te ondervangen is, zoals Viagra.
Het tegengestelde bestaat ook: priapisme. Dit betekent het hebben van een permanente erectie, ook wanneer de persoon niet seksueel opgewonden is. Dit is niet alleen zeer onaangenaam, maar ook zeer gevaarlijk. Het kan de penis zo ernstig beschadigen, dat daarna geen erectie meer mogelijk is. In het meest extreme geval leidt dit tot afsterven van de penis. Een doktersbehandeling binnen zes uur is dan ook noodzakelijk.
Een penis in erectie kan breken, omdat hij, in tegenstelling tot een slappe penis, niet buigt. Het gaat daarbij niet om een botbreuk (want er zit geen bot in de humane penis), maar om een breuk in de wand van het zwellichaam. Dit komt vaak voor bij te wilde standjes, wanneer een man met te veel kracht "misstoot" of de partner te ruw bovenop de penis gaat zitten. Een of meer zwellichamen zullen knappen, wat met een knappend of scheurend geluid gepaard gaat. De penis zal vreemd krom staan en de erectie verdwijnt razendsnel. Op de plaats van de breuk ontstaat een zwelling. Ook bij zulke gevallen is het noodzakelijk snel naar een dokter te gaan.
Een minder ernstige beschadiging is het breken van de "toom" (frenulum). De verbinding tussen schacht en voorhuid aan de achterzijde van de penis.
Maat
In relatie tot de grootte van het menselijk lichaam is de menselijke penis groot in vergelijking met andere primaten. Uit informele onderzoeken blijkt dat de gemiddelde lengte van de menselijke penis ongeveer 14 centimeter is in erectie, maar deze maat varieert sterk van man tot man. De lengte zowel als dikte van de penis in rust varieert zelfs nog meer, en bovendien is uit de lengte van de penis in rust niet de lengte van de penis in erectie af te meten: een man met een kleine penis in rust kan een bovengemiddelde lengte hebben van de penis in erectie. De omgekeerde situatie komt ook voor. Onder mannen wordt soms het begrip "bloedlul" (of "groeier") en "vleeslul" (of "bloeier") gehanteerd. De bloedlul zal bij een erectie enorm in omvang en lengte toenemen. De vleeslul zal bij een erectie geen noemenswaardige verandering ondergaan en zal qua omvang vrijwel hetzelfde blijven. De afmetingen van de penis (dan wel het veronderstelde gebrek daaraan) zijn een bron voor allerlei ongewenste reclame waarin penisverlenging wordt aangeprezen.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Penis van Wikimedia Commons. |
| {{{afb_links}}} | Voortplantingssysteem | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Vrouw: Eierstok (Ovaria) - Eileider (Tuba ovaria) - Baarmoeder (Uterus) - Baarmoederhals (Cervix) - Vagina (Schede) |
| {{{afb_links}}} | Uitwendige delen van het menselijk lichaam | {{{afb_rechts}}} | |
|---|---|---|---|
|
