Pax Romana
"Pax Romana" is vrij vertaald "Romeinse Vrede", meer te zien als een zekere algemene rust.
Een rust die streng werd bewaakt door een superieur leger, een goedgeorganiseerd bestuurssysteem en pragmatische politiek.
Het Romeins recht kan het gezien worden als het eerste Internationaal recht. Het kenmerkte zich door het uniform geldig en toepasbaar zijn van de wetten en een gelijke uitvoering door het gehele rijk. Met de daaraan ook te ontlenen rechten is het zelfs een soort begin van mensenrechten. Dit systeem werd zorgvuldig bewaakt. In de eerste eeuwen waren daar zelfs bepaalde gezagsdragers voor, de tribuun als tegenhanger van de consul. Later werden deze gescheiden functies samengevoegd in één persoon en verwaterde deze basis van de Pax Romana.
Bijna tolerant te noemen is de handige manier waarop de Romeinen met cultuur en godsdienst omgingen en heeft zeker tot de algehele rust bijgedragen. De Romeinen namen "nieuwe" goden van ingelijfde volken makkelijk op in hun "Pantheon" en zolang men de keizer (Rome) maar erkende, en vooral de bijbehorende plichten vervulde, kon men verder met de eigen cultuur, godsdienst en zaken.
De Romeinen beheersten hun enorme rijk door een "verdeel en heers" politiek. Sommige burgers die loyaal meewerkten kregen het fel begeerde Romeins burgerrecht. Tegenstand werd bruut gestraft, vaak met een overtrokken reactie. De plaatselijke gouverneurs werden hier steeds vrijer in, naarmate de Republiek taande en de macht van de Senaat afnam. De keizer was meer afhankelijk van deze zetbazen en daarmee werd plaatselijke willekeur in de hand gewerkt. Grootste tegenkracht werd het opkomend christendom.
De Romeinse dictatuur heeft eeuwenlang ook een soort zekerheid en rust gebracht en de handel en wetenschap bevorderd. In later tijden zijn diverse machthebbers met de Romeinse ideeën aan de haal gegaan om hun gruwelijke onderdrukkingssystemen een soort van legitimiteit te geven. Ze tooiden zich graag met allerlei Romeins aandoende symboliek. Het begrip Pax Romana is vaak gebruikt en misbruikt in allerlei analogiën.
Als men spreekt over de Pax Romana, heeft men het meestal over de periode vanaf Augustus tot en met Marcus Aurelius (2de eeuw n. Chr.). Dit was een periode van 200 jaar waarin er een relatieve vrede over het Romeinse Rijk heerste.
