Old Red Sandstone
De Old Red Sandstone (Engels voor oude rode zandsteen) is een geologische formatie die dagzoomt in Wales, Schotland, gebieden in Engeland die daaraan grenzen, en in Omagh in Noord-Ierland. De Old Red Sandstone bestaat voornamelijk uit mariene bruine en rode zandsteen uit het Devoon. De formatie was één van de eerste geologische formaties die door geologen en paleontologen nauwkeurig bestudeerd werden, aan het begin van de 19e eeuw.
De Old Red Sandstone is afgezet van 408 tot 370 Ma. Het zand was het product van erosie van Silurische gesteenten, opgeheven door de zich in dat tijdperk voltrekkende Caledonische orogenese. Omdat de Caledoniden een lange gebergteketen vormden, zijn in heel Noord-Amerika en Europa vergelijkbare afzettingen uit deze tijd te vinden. Het paleocontinent dat tijdens de Caledonische orogenese gevormd werd uit Baltica en Laurentia wordt daarom wel het Old Red Sandstone Continent genoemd.
De Old Red Sandstone kan extreem dik zijn (11 km op sommige plekken) en bestaat grotendeels uit rivierdelta-afzettingen. Er wordt een onderverdeling gemaakt in een onder, midden en boven deel. De formatie bevat veel mariene fossielen, waaronder agnatha- en ostracodermvissen en uitgestorven soorten planten.
In de eerste helft van de 19e eeuw werd de Old Red Sandstone bestudeerd door geologen en paleontologen als Hugh Miller, Henry de la Beche, Roderick Murchison en Adam Sedgwick. Sedgwick plaatste de formatie in het tijdperk Devoon, waarvan hij overigens zelf de naam had verzonnen.
De Old Red Sandstone wordt op plaatsen waar hij dagzoomt gebruikt als bouwmateriaal. Voorbeelden zijn te vinden in de omgeving van Stirling, Perth, Caithness en Tayside.
