Niki de Saint Phalle
Niki de Saint Phalle (29 oktober 1930 Neuilly-sur-Seine – 21 mei 2002 San Diego) geboren als Catherine Marie-Agnes Fal de Saint Phalle was een Frans kunstschilder en beeldhouwer.
 Nana op Dolfijn |
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Haar Nana-figuren, zeer typisch expressieve in felle kleuren beschilderde manshoge vrouwenbeelden in polyester, zijn wereldberoemd en hebben ophef gemaakt in de moderne kunstwereld.
Niki de Saint Phalle werd geboren te Neuilly-sur-Seine nabij Parijs, in een uitgesproken katholiek bankiersgezin, als dochter van een Franse vader en een Amerikaanse moeder. Toen ze 3 jaar oud was, verhuisde het gezin naar het Amerikaanse New York. Daar bracht ze haar jeugd door en raakte ze op haar elfde jaar getraumatiseerd vanwege seksueel misbruik door haar vader. Later zou ze deze ervaring verwerken in haar surrealistische film 'Daddy'.
Niki werd model en trouwde op haar 17e met een Amerikaans schrijver. Ze kregen twee kinderen. Later verliet ze het gezin. In 1951 kwam ze terug naar Parijs en in 1952 begon ze te schilderen.
In 1955 begon haar samenwerking met de Zwitserse nieuw-realistische kunstenaar Jean Tinguely, met wie ze later trouwde.
Vanaf 1956 creëerde ze haar eerste reliëfs in gips en andere materialen. Aanvankelijk exposeerde ze met veel agressief, 'mannelijk' aandoende collages van gevonden voorwerpen als geweren en pistolen; later maakten die plaats voor de vrouwelijke 'Nana's'.
Sinds 1979 woonde de onvermoeibare Niki de Saint Phalle in Garavicchio, in het Italiaanse Toscane. Daar werkte ze onder meer 15 jaar lang aan figuren uit het Tarotkaartspel, waarmee ze een Tarot-tuin vorm gaf. Ook maakte ze dierenfiguren voor de Ark van Noach in Israël.
Het vele gieten in polyester en plastic en daarmee het voortdurend inademen van giftige dampen speelde haar echter parten, zodat ze voor haar gezondheid een behoorlijk aantal jaren in Zwitserland verbleef.
Na Tinguely's dood verhuisde ze naar San Diego in Californië vanwege de schone lucht. Ze overleed daar ten slotte na een lang ziekbed op 71-jarige leeftijd.
In Zuid-Frankrijk wordt Niki de Saint Phalle buitengewoon gewaardeerd. Er zijn rond Nice verschillende van haar beelden te vinden, onder andere in de tuin van Negresco, het beroemde hotel in Nice.
In Valbonne, Zuid-Frankrijk, is het onlangs aldaar gebouwde Collège de Valbonne, naar haar vernoemd. Haar familie maakte daar bezwaar tegen, omdat haar naam nog niet 'publiek' was. Inmiddels heet het college weer Collège de Niki de Saint Phalle
[bewerk] Stroming
In 1960, werd ze lid van de groep nieuw-realisten.
[bewerk] Musea
- Niki Museum in Nasu
- Museum of Fine Arts in Houston
- Museum of Modern Art in New York City
