Max van der Stoel
Max van der Stoel (Voorschoten, 3 augustus 1924) is een vooraanstaand Nederlands politicus. Naast het feit dat hij tweemaal het ambt van minister van Buitenlandse Zaken bekleedde, was hij tevens ambassadeur van Nederland bij de Verenigde Naties en de eerste Hoge Commissaris inzake Nationale Minderheden van de OVSE. Op dit moment is Max van der Stoel de speciale adviseur van Javier Solana op het gebied van het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Na het behalen van het diploma gymnasium-A studeerde hij rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden. Hij behaalde daar zijn doctoraalexamen rechten in 1947 en het doctoraalexamen vrije studierichting (hoofdvak sociologie) in 1953.
[bewerk] Carrière
Van 1953 tot 1958 was hij medewerker van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de Partij van de Arbeid (PvdA) en vervolgens tot 1963 internationaal secretaris van de PvdA. Van 1960 tot 1965 was hij lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. In het Kabinet-Cals was hij van 22 juli 1965 tot 22 november 1966 staatssecretaris van Buitenlandse Zaken. Van der Stoel was van 1966 tot 1973 en van 1977 tot 1981 lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Hij was minister van Buitenlandse Zaken van 11 mei 1973 tot 19 december 1977 in het Kabinet-Den Uyl en van 8 september 1981 tot 29 mei 1982 in het Tweede Kabinet-Van Agt. Van 1983 tot 1986 was hij ambassadeur bij de Verenigde Naties en daarna tot 1992 lid van de Raad van State. Op 22 mei 1991 werd Van der Stoel benoemd tot Minister van Staat.
Van 1991 tot 1999 was hij VN-rapporteur voor de naleving van de mensenrechten in Irak. Van 1993 tot 1 juli 2001 was hij Hoge Commissaris inzake Nationale Minderheden van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Zowel als kamerlid als minister was Max van der Stoel erg actief in de ondersteuning van dissidente bewegingen in dictaturen als Griekenland en Tsjechoslowakije.
Tot de opheffing in 1992 was Van der Stoel leider van de uiterst geheime organisatie O&I (Operaties en Inlichtingen), beter bekend als Gladio, die het verzet moest leiden, mocht Nederland na WO II opnieuw bezet worden.
Max van der Stoel heeft een bemiddelende rol gespeeld bij het huwelijk van Prins Willem-Alexander met Prinses Máxima, waarbij hij door zijn tactvolle diplomatie ervoor zorgde dat de vader van Máxima, Jorge Horacio Zorreguieta, die minister van landbouw was tijdens het dictatoriale regime van generaal Videla in Argentinië, niet bij het huwelijk aanwezig is geweest.
Vanaf 1 juli 2001 is Max van der Stoel actief als speciale adviseur van dr. Javier Solana, de secretaris-generaal/hoge vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijk buitenland- en veiligheidsbeleid van de Europese Unie.
[bewerk] Onderscheidingen
Max van der Stoel is vanwege zijn bijzondere staat van dienst meerdere malen onderscheiden
- In 1982 ontving hij de eerste Freedom of Speech prijs, een van de Four Freedom Awards.
- Op 17 mei 1991 werd Van der Stoel benoemd tot Minister van Staat.
- In 1993 ontving Van der Stoel de Geuzenpenning.
- Op 31 augustus 1999 werd Van der Stoel benoemd tot Ridder in de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau. Hij was de eerste die in deze orde werd onderscheiden na de benoeming van generaal C.J. Snijders tot ridder in deze orde op 29 september 1919.
Bij zijn afscheid heeft de regering een internationale 'Max van der Stoel-prijs' ingesteld. Deze prijs, ter waarde van 100.000 gulden, zal elke twee jaar worden uitgereikt aan een persoon, groep van personen of organisatie die zich bij uitstek verdienstelijk heeft gemaakt, in Europa of daarbuiten, voor nationale minderheden.
[bewerk] Eredoctoraten
Max van der Stoel ontving twee eredoctoraten: een in 1977 van de Universiteit van Athene (Griekenland), en een in 1994 - ditmaal in de rechtgeleerdheid - van de Rijksuniversiteit Utrecht.
| Voorganger: I.N.Th. Diepenhorst |
Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken 1965-1966 |
Opvolger: L. de Block |
| Voorganger: W.K.N. Schmelzer |
Minister van Buitenlandse Zaken 1973-1977 |
Opvolger: C.A. van der Klaauw |
| Voorganger: C.A. van der Klaauw |
Minister van Buitenlandse Zaken 1981-1982 |
Opvolger: A.A.M. van Agt |
| {{{afb_links}}} | Nederlandse Ministers van Staat | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Hans van den Broek - Jos van Kemenade - Wim Kok - Frits Korthals Altes - Ruud Lubbers - Hans van Mierlo - Max van der Stoel - Edzo Toxopeus |
| Bron(nen): |
|
