Matamata (schildpad)
| Matamata (schildpad) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Chelus fimbriatus Fermin, 1765 |
De matamata (Chelus fimbriatus) is een middelgrote schildpadsoort uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae). Het is de enige soort uit het geslacht Chelus.
Inhoud |
[bewerk] Beschrijving
De matamata of franjeschildpad kenmerkt zich door een dusdanig goede camouflage dat hij daaraan ook eenvoudig te herkennen is; het is een vrij afzichtelijk dier met een zeer brede en platte nek die bijna net zo lang is als het schild, met aan de zijkanten onregelmatige uitstulpingen, vooral twee huidflappen aan weerszijden van de kop, die niet in het schild kan worden opgeborgen, zoals alle halswenders (Pleurodira). De schildlengte is ongeveer 50 centimeter en het schild is vrij plat qua vorm. Het rugpantser, met op elk schild een bult, zodat hij drie bultige kielen heeft, is ruw en concentrisch gegroefd. Het is donkerbruin tot grauwbruin van kleur, maar vaak zo begroeid met algen, dat het dier op een met algen begroeide steen lijkt.
Het kleine buikpantser is geelbruin. De grote, driehoekige, platte kop en de hals zijn even lang als het rugpantser en zijn bedekt met grote huidfranjes, zodat dit een vormloos uiterlijk krijgt. De ogen zijn erg klein en de snuit is verlengd tot een slurf. De schildpad steekt deze net boven water om adem te halen.
De matamata eet alleen vlees en vis.
[bewerk] Voorkomen en habitat
De matamata komt voornamelijk voor in het Amazonegebied; Bolivia, centraal en noordelijk Brazilië, Colombia, Ecuador, Frans-Guyana, Guyana, Peru, Suriname en Venezuela. Het habitat bestaat uit rustig stromende rivieren, en meren met ondiep en niet te snel stromend water, een modderige bodem en enige vegetatie. De matamata leeft in water met een ph van 4,5 tot 5,5, en de schildpad is voornamelijk schemer- en nachtactief.
[bewerk] Algemeen
Het opmerkelijke aan deze schildpad is dat hij vrijwel altijd onder water blijft, zonnen doet deze soort niet, en maar zelden op het land komt; toch kan dit dier niet goed zwemmen. Wel kan over de bodem gewandeld worden, en heeft de matamata een extra buffer door de lange nek en verlengde neuspunt. Zodra het dier in diep water terecht komt kan hij echter verdrinken. Op het menu staan voorbijzwemmende prooien als kleine visjes, ongewervelden en soms amfibieën, die 's nachts worden gevangen. Vermoed wordt dat ook in het water terechtgekomen vogeltjes en knaagdieren worden gegrepen. Als een prooi binnen bereik is, hapt de schildpad toe, spert de bek open en vergroot de keel, waardoor de prooi naar binnen gezogen wordt.
[bewerk] Trivia
In juli 2006 werden er in Blijdorp 5 jonge matamatas geboren.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Chelus fimbriatus op Wikimedia Commons. |
| {{{afb_links}}} | Geslachten van de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae) (slangenhalsschildpadden) | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Onderfamilie Chelodininae |
