Kerktoren
Een kerktoren is de toren die bij een kerkgebouw hoort.
[bewerk] Algemeen
De doelen voor de bouw van een kerktoren zijn divers. Zoals genoemd werden torens gebouwd ter verdediging van de stad, bijvoorbeeld als uitzichtpunt tegen vijanden of brand. Daarnaast als blikvanger voor de stad en de kerk in het bijzonder.
In de toren worden de klokken opgehangen. Als dit niet mogelijk was, omdat het geld om een toren te bouwen ontbrak, is er soms een klokkenstoel. Op de top van de toren staat meestal een symbool. Op protestantse kerken staat meestal een weerhaan die de windrichting aan geeft. Katholieke kerktorens hebben meestal een kruis.
Meestal maakt de toren onderdeel uit van de kerk, is er aan vastgebouwd. In verschillende plaatsen staat de toren er los van. Zoals bijvoorbeeld in Garmerwolde of Oosterhesselen, maar ook in Utrecht waar het middenschip van de dom bij een storm verloren ging. Het gehucht Westerdijkshorn (gem. Bedum) heeft alleen een toren en geen kerk. De diensten werden in een boerderij gehouden.
In een aantal gevallen is de toren ouder dan de kerk, in Onstwedde bijvoorbeeld. De Juffertoren daar is eerder een verdedigingstoren geweest waarin de bevolking zich terugtrok wanneer er gevaar dreigde. Later is de kerk er tegenaan gebouwd, zodat de toren een kerktoren werd.
Kerktorens hebben tot de opkomst van satellietnavigatie (GPS) een belangrijke rol gespeeld in de geodesie en landmeetkunde voor driehoeksmeting. Hierbij worden op een punt met ver zicht (in Nederland meestal een kerktoren) de richtingen naar andere punten gemeten. Hieruit kon de onderlinge ligging nauwkeurig bepaald worden. De Onze Lieve Vrouwe in Amersfoort speelt een centrale rol in het stelsel van rijksdriehoekscoördinaten. Nog altijd zijn bij het Nederlands Kadaster coördinaten met centimeterprecisie van veel Nederlandse kerktorenspitsen te koop, die door landmeters gebruikt kunnen worden om hun eigen metingen op aan op te hangen (aansluiten).
[bewerk] Hoogste torens
De hoogste kerktoren ter wereld is de Munster van Ulm in de Duitse stad Ulm. Deze toren is 161,53 m hoog en was tijdens de bouw even het hoogste bouwwerk ter wereld. Deze status ging echter al snel weer verloren aan de Eiffeltoren. Ook de status van hoogste kerktoren ter wereld lijkt nu verloren te gaan aan de Sagrada Familia in het Spaanse Barcelona, waar de bouw van een 170 m hoge kerktoren gepland is.
Voor Nederland zie:
Voor België zie:
[bewerk] Zie ook
|
|
 |
|---|---|
|
Onderdelen kruiskerk:: Apsis | Chevet | Crypte | Doksaal | Kerktoren | kloostergang | Kooromgang | Kruising of viering | Narthex | Priesterkoor | Transept | Schip | Straalkapel | Vieringtoren | Westwerk | Zijbeuken |
|
|
Bouwkundige onderdelen: Arcade | Boog | Gordelboog | Kapiteel | Kraagsteen | Kruispijler | Latei | Lichtbeuk | Luchtboog | luchtboogstoel | Steunbeer | Travee | Triforium | Ui | Zuil |
|
|
Gewelfsvormen: Koepelgewelf | Kruisgewelf | Kruisribgewelf | Netgewelf | Stergewelf | Tongewelf | Waaiergewelf |
|
|
Decoratieve onderdelen: Archivolt | Dakruiter | Frontaal | Gebrandschilderd glas in lood | Hogel | Kruisbloem | Lantaarn | Maaswerk | Pinakel | Roosvenster | Timpaan | Waterspuwer | Zwik |
|
