Priesterkoor
Het koor ook Hoogkoor is in de Westerse bouwkunst de van het schip afgescheiden ruimte waar zich het hoofdaltaar bevindt. Andere namen zijn sanctuarium en presbyterium. Meestal bevindt deze zich aan de oostkant van een kerk of kathedraal. Dit wordt oriëntatie genoemd.
[bewerk] Ontstaan
Het koor is ontstaan uit de apsis. De monniken en hun liturgie kregen een plaats buiten de kerk van het klooster, in de gewone parochiekerken en kathedralen. Die liturgie bestond uit het dagelijks gebed op een aantal vaste momenten, waarbij ook gezongen werd. De monniken kregen, vanwege hun bijzondere plaats in de kerkelijke gemeenschap, ook een bijzondere plaats in het kerkgebouw. Zij kregen een afgescheiden plaats bij het hoofdaltaar. Het hoofdaltaar werd in de apsis geplaatst in plaats van tussen apsis en schip, in de kruising of de viering. De apsis werd verlengd in oostelijke richting en aan de zuid- en noordzijde van het op deze manier ontstane koor werden koorbanken geplaatst. De monniken zaten tussen schip en altaar in.
Naarmate de kerkarchitectuur zich verder ontwikkelde werd ook meer symboliek in de architectuur gelegd: naast de kruisvorm van de kerk moest het koor en de apsis samen omgeven zijn door 12 pilaren, wat de 12 apostelen symboliseerde. De 4 pilaren aan de 4 hoeken van de kruising stonden voor de 4 evangelisten, Mattheus, Marcus, Lucas en Johannes. Het was gebruikelijk dat de monniken elkaar Psalmen en hymnen toezongen, en daaruit is ons begrip koor als aanduiding voor een groep mensen die in samenzang zingen ontstaan.
[bewerk] Doksaal
Het monnikenkoor werd op den duur afgesloten van het schip van de kerk door middel van een doksaal.
|
|
 |
|---|---|
|
Onderdelen kruiskerk:: Apsis | Chevet | Crypte | Doksaal | Kerktoren | kloostergang | Kooromgang | Kruising of viering | Narthex | Priesterkoor | Transept | Schip | Straalkapel | Vieringtoren | Westwerk | Zijbeuken |
|
|
Bouwkundige onderdelen: Arcade | Boog | Gordelboog | Kapiteel | Kraagsteen | Kruispijler | Latei | Lichtbeuk | Luchtboog | luchtboogstoel | Steunbeer | Travee | Triforium | Ui | Zuil |
|
|
Gewelfsvormen: Koepelgewelf | Kruisgewelf | Kruisribgewelf | Netgewelf | Stergewelf | Tongewelf | Waaiergewelf |
|
|
Decoratieve onderdelen: Archivolt | Dakruiter | Frontaal | Gebrandschilderd glas in lood | Hogel | Kruisbloem | Lantaarn | Maaswerk | Pinakel | Roosvenster | Timpaan | Waterspuwer | Zwik |
|
