Jacques Lacan
Jacques Lacan (13 april 1901 – 9 september 1981) was een Frans psychoanalyticus die beroemd geworden is voor zijn zogenaamde "terugkeer naar Freud" en het dictum dat het onbewuste gestructureerd is zoals een taal. Behalve door Freud werd hij vooral beïnvloed door de structuralistische taalkunde van Saussure en de structurele etnologie van Lévi-Strauss. Lacans invloed is nog steeds te merken in literaire theorie, filmstudies, genderstudies en de psychologie.
Jacques Lacan was psychiater in Parijs, en niet tevreden over de theorievorming van ego-analytici en de opleiding van de psychoanalytici, meer bepaald omdat hij van mening was dat ze Freud niet goed gelezen hadden, en hij ontketende met zijn wekelijkse séminaires een ware retour à Freud van waaruit hij dan formules en mathemen distileerde om zo de menselijke psyche wat formalistischer en structuralistischer te benaderen. Hij heeft grote bijval gekend en wordt na Freud beschouwd als de belangrijkste psychoanalyticus van de 20e eeuw en één van de meest invloedrijke denkers van die periode.
In lijn met de structuralistische methode introduceerde Lacan de taal in de psychoanalyse. Hij formuleerde een nieuwe theorie van begeerte: deze is volgens hem nooit volledig in taal uit te drukken en dus ook nooit geheel te bevredigen. Hierdoor ontstaat een splitsing in de psyche tussen enerzijds het bewuste, talige subject, het moi, dat overeenkomt met Freuds Ich en Saussures signifiant, en anderzijds het onderbewuste subject, het je, overeenkomend met Freuds Es en Saussures signifié.
[bewerk] Bron
- Stefan Münker en Alexander Roesler (2000). Poststrukturalismus. Stuttgart/Weimar: Metzler.