Grote Oceaan
| Grote Oceaan | |
 |
|
| Locatie | |
| Zee | |
| Coördinaten | |
| Oppervlakte | 165.200.000 km² |
| Diepte (max.) | 10.924 m |
| Diepte (gem.) | 4270 m |
| Breedte | |
| Max. breedte | |
| Lengte | |
| Overig | |
 |
|
|
De Grote Oceaan, Stille Oceaan of Pacifische Oceaan, vroeger Stille Zuidzee genoemd, is een oceaan die ligt tussen Oost-Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Australië. De oceaan grenst in het noorden aan de Noordelijke IJszee en in het zuiden aan de Zuidelijke Oceaan. De Grote Oceaan is de grootste oceaan op aarde. Hij heeft een oppervlakte van 165,2 miljoen km², oftewel 32% van de aardoppervlakte; inclusief randzeeën bedraagt de watermassa zelfs 35% van het totale aardoppervlak.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
De Stille Oceaan bevat ongeveer 25.000 eilanden (meer dan het totale aantal in de andere oceanen), waarvan de meerderheid ten zuiden van de evenaar ligt.
In de oceaan liggen onder andere:
- Nieuw-Zeeland
- uitgestrekte eilandengroepen :
- Polynesië (in het midden, met onder meer Frans-Polynesië met Tahiti; ook Hawaï en Paaseiland worden tot Polynesië gerekend),
- Melanesië (in het westen, ook Nieuw-Guinea wordt hier wel toe gerekend), en
- Micronesië (in het noordwesten).
- overige eilanden:
- Clipperton (Frankrijk)
- Cocoseiland (Costa Rica)
- Desventaduros (Chili)
- Galápagoseilanden (Ecuador)
- Isla Guadalupe (Mexico)
- Juan Fernández-archipel (Chili)
- Maria Theresa en Ernest-Legouvé (Frankrijk, het bestaan van deze eilanden is niet zeker)
- Revillagigedo Archipel (Mexico)
- Rocas Alijos (Mexico)
Langs de Grote Oceaan liggen vele onregelmatig gevormde zeeën; de grootste hiervan zijn de Celebeszee, de Koraalzee, de Oost-Chinese Zee, de Zuid-Chinese Zee, de Japanse Zee en de Gele Zee. De Straat van Malakka verbindt de Grote Oceaan met de Indische Oceaan in het westen, en de Straat van Magellan verbindt de oceaan met de Atlantische Oceaan in het oosten.
[bewerk] Oceaanbodem
De oceaanbodem van het centrale Pacifische bekken is vrij eenvormig, met een gemiddelde diepte van ongeveer 4270 m. De belangrijkste onregelmatigheden in het gebied zijn de uiterst steile onderzeese bergen. Het westelijke deel van de bodem bestaat uit bergbogen die boven de zee uitkomen als eilandgroepen, zoals de Salomonseilanden en Nieuw-Zeeland. Ook zijn er diepe geulen, zoals de Marianentrog, de Filipijnse Trog en de Tongatrog. De meeste troggen liggen aan de buitenmarge van het brede westelijke Pacifische continentaal plat.
Het laagste punt in de oceaanbodem is de bodem van Mariana met een diepte van 10.924 m.
[bewerk] Water
De temperatuur van het water in de Stille Oceaan varieert van onder 0°C in de poolgebieden tot ongeveer 29°C dichtbij de evenaar. Het zoutgehalte varieert ook wat de breedtegraad betreft. Het water dichtbij de evenaar is minder zout dan het water elders, vanwege overvloedige equatoriale precipitatie. Bij de polen is het zoutgehalte ook laag, omdat daar weinig verdamping van het zeewater plaatsvindt.
De stroomrichting van het water van de Grote Oceaan loopt over het algemeen met de wijzers van de klok mee op het noordelijk halfrond in en tegen de wijzers van de klok op het zuidelijk halfrond.
[bewerk] Klimaat
Slechts het binnenland van de grote landmassa's Australië, Nieuw-Guinea en Nieuw-Zeeland ontsnappen aan de doordringende klimaatinvloed van de Grote Oceaan. Binnen het oceaangebied bestaan vijf aparte klimaatgebieden:
- de gematigde westelijke zone,
- de passaatzone,
- het moessongebied,
- het tyfoongebied en
- de stiltegordel.
De gematigde westelijke zone wordt, zowel in het noorden als het zuiden, gekenmerkt door duidelijke seizoensverschillen wat temperatuur betreft. Dichter bij de evenaar, waar de meeste eilanden liggen, waait een passaatwind die voor een vrij constante temperatuur (21 - 27°C) gedurende het hele jaar zorgt.
Het moessongebied ligt in de westelijke Stille Oceaan tussen Japan en Australië. Kenmerk van dit klimaatgebied is de wind die in de winter van het continentale binnenland naar de oceaan waait en in de zomer in de tegenovergestelde richting waait. Derhalve komen er duidelijk seizoensgebonden regenperiodes voor. Tyfoons veroorzaken vaak veel schade in de westelijke en zuidwestelijke Stille Oceaan. De meeste tyfoons komen voor binnen de driehoek met de hoekpunten zuidelijk Japan, de centrale Filipijnen en oostelijk Micronesië.
Er liggen twee belangrijke stiltegordels in de oceaan, één gelegen aan de westelijke kust van Midden-Amerika en andere in de equatoriale wateren van de westelijke Stille Oceaan. Beide gebieden staan bekend om hun hoge vochtigheid en kalme winden uit variërende richtingen.
[bewerk] Geologie
De Andesietlijn vormt de belangrijkste regionale grens in de Grote Oceaan. Het scheidt het diepere stollingsgesteente van het centrale Pacifische bekken van de gedeeltelijk onderwater gelegen continentale gebieden met zuurhoudend stollingsgesteente.
