Gebed
Het gebed is een onderdeel van de diverse religies. In het gebed zoekt een gelovige een spiritueel contact met goddelijke of menselijke spirituele wezens, of een vorm van spirituele werkelijkheid of leer. Voorbeelden hiervan zijn God, goden, verlichte wezens en heilige geschriften. Het doel van een gebed kan zijn om eerbied te tonen, een verzoek te maken, of om de eigen gedachten en emoties te uiten of richting te geven.
Inhoud |
[bewerk] Inhoud
De inhoud van het gebed verschilt tussen in de verschillende (soorten van) religies.
[bewerk] Monotheïsme
Ondanks de diversiteit van de gebeden in de verschillende monotheïstische godsdiensten, zijn er drie hoofdcategorieen van gebed:
- Dankgebed: God wordt hierbij gedankt om wat Hij gegeven heeft en om wie Hij is.
- Smeekgebed: Er wordt gevraagd om vervulling in nood en behoeften (zie ook: Litanie).
- Belijdend gebed: Er wordt schuld beleden en om vergeving gevraagd.
In het christendom zijn bepaalde gebeden bekend. In de Bijbel is het Onzevader een grondregel, en is het voor veel christenen een belangrijk richtlijn en inspiratiebron voor hun eigen persoonlijke gebeden.
[bewerk] Boeddhisme
In het boeddhisme heeft het gebed het karakter van het tonen van eerbied of respect aan de Boeddha, de Dhamma en de Sangha. Soms worden reflecties over diverse aspecten van de boeddhistische leer (de Dhamma) gereciteerd. Veel boeddhisten in Azië maken vaak verzoeken aan devas (goden), Bodhisattvas of één of meerdere Boeddhas.
[bewerk] Gebedshouding
Er zijn verschillende gebedshoudingen.
[bewerk] Boeddhisme
In het boeddhisme zijn er diverse gebedshoudingen. In het Tibetaans boeddhisme maakt men een volledige prostratie van staand naar liggend en weer staand, hetgeen een geoefend persoon soms honderden keren, in betrekkelijk snel tempo, kan herhalen. In de Theravada traditie in Thailand zit men geknield op de tenen, en heeft de handen continu in de gebedshouding, waarbij de handen diagonaal omhooggericht zijn en losjes tegen elkaar gehouden worden. Vaak blijft men gedurende het hele gebed in deze houding zitten, hetgeen soms een uur of langer is. Wanneer het te oncomfortabel wordt wisselt men naar een meer comfortabele houding, gelijkend op de traditionele meditatiehouding. Tijdens de gebeden zal men ook vaak de zogenaamde vijf-punts-buiging maken; bij deze buiging zit men op de genoemde houding op de knieën, en brengt vervolgens beide handen en ellebogen, en het voorhoofd tot de grond.
[bewerk] Christendom
In het christendom komt het knielen ook voor. Bij de meer charismatische stromingen binnen het christendom is tijdens samenkomsten het staand bidden met opgeheven handen gebruikelijk. In besloten kring of bij persoonlijk gebed geeft men vaak de voorkeur aan zittend bidden met gesloten ogen en gevouwen handen, elkaars handen vasthouden komt ook voor. In het christendom zijn er ook verschillende manier om een gebed af te sluiten, bijvoorbeeld: amen; om Jezus' wil; ik/wij vragen dit in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, enzovoort.
[bewerk] Islam
Een van de vijf zuilen van de islam is de salat, die dagelijks vijf maal volbracht dient te worden tot God. In de gebedshouding komt eerbied voor God tot uitdrukking en onderwerping van de mens aan God. Het gebed bestaat uit een aantal houdingen: staand, voorover gebogen en knielend. Op een voorgeschreven rituele wijze komen deze vormen tijdens elk gebed aan de orde. Het toppunt van de onderwerping is het moment in het gebed waarbij knielend met het voorhoofd de grond wordt geraakt. Tijdens de salat getuigt men op een bepaald moment dat er geen god is dan God door te wijzen met de wijsvinger. Het geheel wordt afgesloten met een hoofdbeweging van rechts naar links, waarbij de engelen worden gegroet die de mens vergezellen.
Salat komt niet geheel overeen met de westerse betekenis van het woord gebed. De salat is bedoeld om God te eren.
[bewerk] Jodendom
In het jodendom zijn staan en zitten de gebruikelijke gebedshoudingen. Men staat als de ark wordt geopend en voor sommige gebeden. Zowel staand als zittend wordt er vaak gedeind. Vroeger baden joden ook wel door ver overgebogen te liggen. Zo een soort gebedshouding komt nog wel voor bij het karaïtisch jodendom.
