Citrusvrucht
| Citrusvrucht | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| geslacht | |||||||||||||||||
| Citrus L. (1753) |
Citrusvruchten zijn vruchten van bomen of struiken van het plantengeslacht Citrus. Het geslacht Citrus is reeds duizenden jaren in cultuur. De teelt ervan wordt reeds vermeld in Chinese kronieken van 2200 jaar voor onze jaartelling. Als gevolg van deze eeuwenlange cultivatie zijn er vandaag dan ook duizenden rassen cultivars.
De vrucht bestaat uit een aantal lagen. De buitenste schil bevat zeer veel olieklieren waarin ontvlambare etherische oliën opgeslagen zitten. De middelste vruchtlaag is wit en vezelig. De binnenste vruchtlaag is het eetbare gedeelte. Hier worden sapzakjes gevormd die veel suikers, organische zuren en vitamine C bevatten.
Er bestaan vele kruisingen en variëteiten. De meeste citrusvruchten zijn erg sappig en bevatten bovendien veel vitamine C. De bomen groeien alleen in warmere landen, zoals Spanje, Griekenland, Italië en Israël. De bomen groeien grofweg ongeveer tussen 40 graden aan beide zijden van de evenaar. In Nederland wordt citrus ook wel geteeld als kuipplant.
Citrusvruchten worden direct gegeten, maar ook veel als smaakmaker gebruikt.
Citrusvruchten zijn:
Voor de Latijnse namen is de indeling van Swingle en Reece uit 1967 gebruikt met tussen haakjes de indeling van Tanaka uit 1961.
- Bergamot (Citrus bergamia) (gebruikt als smaakmaker in Earl Grey thee).
- Citroen (Citrus medica) syn. (Citrus limon)
- Limoen (Citrus aurantifolia)
- Mandarijn of tangerine (Citrus reticulata). Belangrijke rassen die tot de mandarijn behoren zijn:
- Ras: Clementine SRA63 (Citrus clementina)
- Ras: Cleopatra (Citrus reshni)
- Ras: Common (Citrus deliciosa)
- Ras: Dancy (Citrus tangerina)
- Ras: Fairchild (Citrus tangerina)
- Ras: Honey (Citrus reticulata Blanco)
- Ras: Kinnows
- Ras: Murcott is ontstaan uit een soortskruising
- Ras: King of Siam is ontstaan uit een soortskruising (Citrus nobilis)
- Ras: Ponkan (Citrus reticulata Blanco)
- Ras: Royal
- Ras: Satsuma Wase (Citrus unshiu)
- Ras: Satsuma Qwari (Citrus unshiu)
- Ras: Temple is ontstaan uit een soortskruising (Citrus temple)
- Papeda (Citrus hystrix)
- Pompelmoes (Citrus maxima)
- Sinaasappel Citrus sinensis
- Bittere sinaasappel, pomerans, zure sinaasappel of Chinese sinaasappel (Citrus aurantium)
- Sukade is schil van sukadeboom (Citrus medica)
- Grapefruit, kruising tussen sinaasappel en pompelmoes (Citrus paradisi)
- Pomelo, kruising tussen grapefruit en pompelmoes (Citrus grandis)
- Sweetie, kruising tussen grapefruit en pomelo
- Minneola, kruising tussen grapefruit en tangerine
- Ugli, kruising tussen pompelmoes en een mandarijn
N.B. kumquats behoren tot het nauwverwante geslacht Fortunella en zijn dus geen citrusvruchten
[bewerk] Taxonomisch
Er wordt van uitgegaan dat de volgende drie soorten de basis zijn van nu bestaande soorten:
- Citrus maxima syn. Citrus grandis
- Citrus medica
- Citrus reticulata
De andere soorten zouden hieruit zijn ontstaan.
